Lachur zarys jezykoznawstwa ogolnego8

:/v. jedno niebezpieczeństwo Internetu: traktowanie przekazów audiowizualnych jako \:.osobu ucieczki od rzeczywistości, co może prowadzić do zatarcia w świadomości użytkowników granicy między światem realnym a światem fikcyjnym.

Wśród podstawowych usług Internetu możemy wyróżnić: www, pocztę elektroniczną grupy dyskusyjne.

W 1991 roku powstała usługa www (ang. World Wide Web), zwana „ogólnoświatową pajęczyną”, którą można porównać do zbioru dokumentów, zawierających różne treści (informacyjne, naukowe, marketingowe itp.). Każdy użytkownik może czytać dowolną stronę www w dogodnym dla siebie momencie, powinien jednak pamiętać, że autorami dokumentów wchodzących w skład www są różne osoby i adresują je do różnych odbiorców. Podstawową formą poruszania się po www jest hipertekst - zbiór dokumentów dostępnych poprzez zamieszczone w danym tekście odsyłacze {linki). Wy-'.tarczy „kliknąć” na podkreślony lub wyróżniony obiekt, aby szybko „przejść” na nową ■-tronę. Dziś liczba witryn sięga już kilku milionów.

Poczta elektroniczna (ang. electronic mail, e-mail) ma duży wpływ na życie i funkcjonowanie społeczne wielu osób na całym świecie. Z użytkowego punktu widzenia przypomina tradycyjną pocztę, którą wysyłamy listy i kartki pocztowe, umożliwia bowiem korespondencję z którymkolwiek z milionów użytkowników sieci, wiadomości poczty elektronicznej mają jednak postać cyfrową, a poza tym może być ona jednocześnie adresowana do wielu odbiorców. Do przesyłki można dołączyć dowolny plik komputerowy (np. skanowany obraz, nagrania z płyt kompaktowych, druki zleceń), jej zaletą jest także szybkość przekazu - informacje mogą dotrzeć na drugi koniec świata w kilka sekund. Z tych właśnie powodów komunikacja elektroniczna coraz bardziej wypiera tradycyjną.

E-mail stanowi formę języka pisanego (podobnie jak list), ale nawet pobieżny ogląd pozwala zauważyć, że poetyka e-maila bardzo różni się od zasad obowiązujących w tradycyjnym liście, łączy bowiem cechy dwóch najbardziej typowych kanałów komunikacyjnych: mowy i pisma. Listy elektroniczne ponadto są dużo krótsze od listów tradycyjnych.

Grupy dyskusyjne (ang. news groups) umożliwiają użytkownikom przesyłanie informacji, zamieszczanie wiadomości, wymianę poglądów i opinii w ramach określonej tematyki. Każdy użytkownik Internetu może przyłączyć się do rozmowy i zapoznać z wiadomościami umieszczonymi przez innych odbiorców sieci. Wielu internautów twierdzi, że najlepszym sposobem na poznawanie ludzi jest włączenie się do dyskusji w Usenecie, w którego skład wchodzi kilkadziesiąt tysięcy grup dyskusyjnych. Nazwa grupy dyskusyjnej związana jest zazwyczaj z jej tematyką i składa się ze słów określających temat oraz konkretne zagadnienie tematu (słowa oddzielane są kropkami). W forum dyskusyjnym można znaleźć odpowiedzi na różne pytania, a informacje przechowywane są przez dłuższy czas (nawet przez wiele tygodni).

Coraz powszechniejszym środkiem komunikowania się przez Internet jest czat (ang. chat ‘pogawędka’) - prowadzenie wymiany informacji pomiędzy wieloma użytkownikami przy pomocy klawiatury lub środków audiowizualnych. Wirtualne pogawędki prowadzone są w wirtualnych pokojach (ang. chat-rooms). Jest to więc forma podobna do rozmowy telefonicznej, chociaż wykorzystywany jest pisemny, a nie ustny kanał komunikacji. W przeciwieństwie do Usenetu czy poczty elektronicznej rozmowy za pośrednic-

twem IRC (ang. Internet Realy Chat) odbywają się na żywo, tzn. w czasie rzeczywistym. Przez wielu czat jest porównywany do CB-radia czy też spotkań w kawiarni lub klubie. Treść wypowiedzi nadawca wystukuje na klawiaturze, a pozostali rozmówcy od razu widzą u dołu ekranu swoich komputerów przekazane słowa, które przesuwają się w górę.

UZUPEŁNIENIA I KOMENTARZE. CB-radio (ang. citiiens band radio 'obywatelskie pasmo radiowe’, inaczej radiotelefon) - elektroniczne urządzenie nadawczo-odbiorcze, montowane głównie w pojazdach, umożliwiające utrzymywanie łączności radiowej na kilkudziesięciu kanałach częstotliwości; stosowane m.in. w policji, sieciach radiotaxi, korporacjach transportowych. W potocznym pojęciu -łączność radiowa dostępna dla wszystkich obywateli. Z nazwą tą kojarzy się także gwałtownie rozwijający się ruch społeczny, skupiający zainteresowanych nawiązywaniem łączności za pomocą prostych i stosunkowo niedrogich urządzeń radiowych.

Język internetowy to język pisany, zachowuje jednak wiele cech języka mówionego, pomimo że rozmówcy pozbawieni są tego wszystkiego, co niesie bezpośredni kontakt z odbiorcą - mimiki, intonacji, gestykulacji. Spotkania w sieci, pogawędki, kluby dyskusyjne, rozmowy są zapisywane, ale internauci piszą tak, jak mówią. Rzadko używają zwrotów pan, pani, chyba że dla uzyskania efektu ironicznego. W czasie wirtualnej pogawędki liczy się skrótowość wypowiedzi i zapewne dlatego internauci tak chętnie korzystają z emotikonów i ideogramów. Inne sposoby wyrażania uczuć i opisywania zachowań to korzystanie z ostrych nawiasów, np. To naprawdę jest <niesamowite>, gwiazdek, np. Heja! To wreszcie *ja* lub WIELKICH LITER. Chcąc podkreślić słowa i wyrażenia, internauci stosują wytłuszczenie lub kursywę, np. Sprawdź, czy otrzymałeś wiadomość. Stosuje się również tzw. symbole ASCII, które wskazują na intonację czy gesty. Sugerują także emocje. Wymieńmy przykładowo kilka: :-) - śmieszek podstawowy (używa się go, by podkreślić humor, radość piszącego, ale także sarkazm i ironię); :-(- śmieszek ponury (użytkownik jest smutny albo zmartwiony); >:-( - oznacza gniew.

W Internecie język pisany przeplata się z językiem mówionym (widoczne są cechy tradycyjnego listu, rozmowy telefonicznej i naturalnej rozmowy).

Jeszcze kilka lat temu trudno było przewidzieć, jak zmieni się nasze życie za sprawą telefonów komórkowych. Dzisiaj są jednym z najpopularniejszych przedmiotów codziennego użytku. Telefony komórkowe stały się wszechobecnym elementem globalnej technokultury, pozwalają przeprowadzać rozmowy w czasie przemieszczania się z miejsca na miejsce dzięki podzieleniu obszarów usług na „komórki”. Każda z nich jest obsługiwana przez stację bazową wysyłającą i przyjmującą rozmowy w postaci radiowej i połączoną ze stacjonarnym systemem telefonicznym. Kiedy użytkownik opuszcza zasięg jednej stacji, system automatycznie przełącza go do obszaru „komórki”, w której zasięgu się znajduje.

UZUPEŁNIENIA I KOMENTARZE. Jeszcze niedawno nowością było wysyłanie SMS (ang. Short Message Semices) - krótkich wiadomości tekstowych, dziś stało się to formą rutynową komórkowych rozmów. Wiadomość można przesiać tylko do ograniczonej liczby znaków. Obok liter także używa się emotikonów lub wielkich liter, by zaznaczyć emocje. Ten środek komunikacji zyskał wielu zwolenników - jest poręczny, dyskretny, tani. Dzięki komunikatom SMS zawierającym komendy możliwy jest dostęp do cza-tu, pogawędki z innymi użytkownikami. Por. przykłady tekstów SMS: Chciałbym dłużej z tobą porozmawiać. PRZYJEDŹ jeśli mozesz :)) lub: ZDAŁAM!!! Wreszcie koniec sesji! CO ZA ULGA!!!!!! Do zobaczenia pojutrze. CAŁUSY :-)))))).

4 - Cz. Lachur, Zarys językoznawstwa...