Magazyn5601 djvu

138

Poprawa jakościowa ludności.

o człowieku, historja naturalna ludzkości i jej grup, o ile różnią się one znamionami morfologicznemu

Arier Theorie, Teorja Arjów p. Gobineauismus.

Aszendentenstufe (stopień powinowactwa) p. Sippschaftsstufe.

Atavismus, Atawizm, zjawienie się właściwości uwarunkowanych dziedzicznie, które zauważono nie u pokolenia rodzicielskiego, lecz u dawniejszych generacyj. Fakt sam polega na właściwościach recesywnego dziedziczenia. Odkąd je poznano, nie używa się już prawie wyrażenia atawizm, tak częstego w dawnej nauce dziedziczności.

Aufnordung p. pod Gobin-eauismus.

Ausgangsperson (Proband). Osoba, która jest punktem wyjścia badania. (probant). Osoba, od której zaczynamy rozważanie obciążeń i uzdolnień istniejących w jej kręgu powinowactwa, a to celem oceny jej własnej sumy cech dziedzicznych.

Aussenfaktoren, czynniki zewnętrzne. Wpływy środowiska, wychowania, ćwiczenia, jak również wypadków, chorób i t. d., wogóle wszystko, co nie będąc uwarunkowane dziedzicznie, wpływa na rozwój właściwości człowieka (Peristase. Parakinese, Paraphasie Induktion, Paraki-nesa, Parafazja, Indukcja). W czasach historycznych nie zauważono u ludzi ani jednego bezspornego przykładu na to, żeby czynniki zewnętrzne mogły tak zasadniczo zmienić zaczątki cech, aby ta zmiana stała się trwale dziedziczną. Zmianę właściwości osobnika, wywołaną czynnikami zewnętrznemi nazywamy modyfikacją. Jeśli naśladuje ona zmianę dziedziczną w tern, że (jak n. p. upośledzenia, spowodowane nadużywaniem alkoholu przez rodziców) rozciąga się na szereg pokoleń, mówimy o dłuższem działaniu, trwalej modyfikacji. Zupełnie czystych skutków działania środowiska wogóle niema. Zawsze w mniejszym lub większym stopniu podstawą ich jest zaczątek odziedziczonego sposobu oddziaływania.

Autonome Erbeitenheiten. Autonomiczne jednostki dziedziczne p. Anlage.

Bastard (Hybrid), mieszaniec. Właściwie każda istota, posiadająca różnorodne zaczątki cech (rozczepial-ne, heterozygotyczne). Mono-hybrydą nazywamy mieszańca ze względu na jeden taki zaczątek, d i-hybrydą ze względu na dwa, p o-li hybrydą ze względu na większą ich ilość. Człowiek jest w wysokim stopniu polihybrydą. Niezależnie od tego, w mowie potocznej nazywamy mieszańcem płód powstały z skrzyżowania 2 osobników o dziedzicznych właściwościach, bardzo się różniących np. rasy białej i murzyńskiej.

Befruchtung, poczęcie (Amphimi-x i s, Zeugung). Połączenie się plemnika męskiego z komórką jajową kobiecą i tem samem złączenie mas dziedzicznych rodziców, po połowie z każdej strony.

Begabung (Talent), uzdolnienie, talent. Więcej niż przeciętna, wysoce wartościowa, oddziedziczona właściwość.

Belastung (Erbiibel), obciążenie, wada dziedziczna, skaza dziedziczna, obarczenie. Niepożądana, mniej wartościowa oddziedziczona właściwość.

Bisexualitat, dwupłciowośc. Stan, w którym pociąg płciowy jest skierowany zarówno ku własnej, jak i odmiennej płci ¹).

Blastophthorie p. Keimschadi-gung.

Blastovariation p. Erbande-rung.

Blut. Krew. Starodawne określenie, oznaczające wartości dziedziczne; pochodzi ono z wyobrażenia, że krew jest siedzibą zaczątków cech.

Blutschande (Inzest), kazirodztwo. Obcowanie płciowe między rodzeństwem, lub jednym z rodziców i dzieckiem.

Blutsverwandtschaft, (pokrewieństwo), p. Inzucht.

Chromom ere p. Kernschleifen-teile.

Chromosom p. Kernschleifen.

Darwinismus, darwinizm. Nauka o powstawaniu gatunków dzięki współdziałaniu warjacyj, walki o byt i doboru naturalnego; wywodzi ona swą nazwę od nazwiska zoologa angielskiego K. Darwina (1809—1882). Rozwinęli ją potem niemieccy zoolodzy Ka-

1

Przypisek tłumacza: Inaczej zw. Intersexualitat bywa zwykle stosowana w morflogicznem znaczeniu.