Magazyn5001 djvu

142

Poprawa jakościowa ludności.

jący. W tych wypadkach mówiono dawniej o dziedziczeniu g y n e fory cz nem (przenoszeniu zaczątków przez kobiety), bo wada dziedziczna przechodziła przez córki na wnuków męskich, np. w krwawiączce.

Geschlechtszellen, komórki płciowe (Gameten Keimzellen). Jaja i plemniki, w których przez podziały redukcyjne, liczba chromozomów, przenośników zaczątków , cech jest zredukowana do połowy. Każda komórka płciowa posiada więc jeden półzaczą-tek z każdego zaczątka, tak, że po zapłodnieniu, to znaczy po zlaniu się męskiej i żeńskiej komórki płciowej, od każdego z rodziców pochodzi połowa masy dziedzicznej płodu.

Gleicherbigkeit, jednolitość, dziedziczność równoczynnikowa (Homozy-gotie, Gleichanlagigkeit, ■Oleićhpaarigkeit, Reinerbig-k e i t) Stan taki istnieje, gdy można przyjąć, że para zaczątkowa cechy składa się z równowartościowych (ho-niozygotycznych) półzaczątków. Zdaje się, że obciążenia ludzkie tylko w małej części polegają na jednolitości zaczątków.

Gobineauismus (A r i e r t h e o r i e),

gobineauizm, teorja Arjów. Stworzona przez francuskiego hrabiego Go-bineau (1816—1882), przyjmująca że północny składnik narodów kulturalnych jest właściwym nosicielem kultury tej mieszaniny ras. Zazwyczaj łączy się z tą teorją pesymistyczne zapatrywanie, że ten właśnie składnik zanika (Entnordung = O d p ó ł nocni en i e) i że dla zapobieżenia zagładzie swej kultury musiałyby owe narody przejść proces „U p ó ł n o c n i e-nia” („Aufnordung"). Ta nauka o-piera się więcej na uczuciu i intuicji, niż na dających się udowodnić faktach; to też niezależnie od tego, jak się ktoś do niej osobiście odnosi, powinna w każdym razie, dla zapobieżenia niejasnościom i zamieszaniu, być traktowana oddzielnie od eugeniki, która przecież zachowuje całą swą wartość w odniesieniu do każdej ludności, do wszystkich ras i narodów. Od czasów G o b i n e a u łączy się zazwyczaj z teorją Arjów dążenie hodowania k i e-rowniczych (przodujących) rodzin rasy nordyjskiej, jako rasy stworzonej do panowania (Herrenrasse, j,rasa panów”, rasa panująca), w przeciwieństwie do demokratycznych ten-dencyj naszych czasów. A jednak, ciekawą jest okoliczność, że te tendencje demokratyczne, właśnie u narodów germańskich najsilniej występują. T e o r j ę Arjów bardzo wykorzystywano dla nadania antysemityzmowi podkładu naukowego, mimo że wielkie kulturalne prace Żydów przeczą właściwie tej nauce.

Gynephore Vererbung, przenoszenie zaczątków cech przez kobiety p. Geschlechtsgebundene -,AnIage.

Habitus, pokrój, dający się zewnętrznie rozpoznać, typowy pod względem ukształtowania i pod względem czynnościowym zespół właściwości, zależnych zarówno od dziedziczności, jak i od środowiska. Przykład habitus phthi-sicus.

Halbanlage, półzaczątek p. Er-beinheit.

H a p 1 o i d, zredukowany, komórka posiadająca połowę chromozomów, p. Reduktionsteilungen.

Hereditiir, dziedziczny — p. er-blich

Heterochromosom — p. Ges-chlechtschromosom.

Heterozygotie, Heterozygoty-czność p. Spalterbigkeit.

Heterogametie, Heterogamety-czność p. Spalterbigkeit.

Homogametie, Homogametycz-ność, p. Gleicherbigkeit.

Homozygotie, Homozygotycz-ność p. Gleicherbigkeit.

Heterologe Anglage p. An-lage.

Heteromorphismus, hetero-morfizm, wielocechowość, różnoposta-ciowość, różnokształtność, patrz: Ve-rerbung (vielmerkmalige).

Heterophanie, heterofenja, rozmaitość cech ujawnionych przez jeden zarodek, synonim heteromorfizmu, patrz Vererbung (vielmerkmalige).

Homologe Anłagen, jednakowe, homologiczne zaczątki, p. Anlage.

Homomerie, homomerja, działanie kumulatywne sumujących się czynników w kierunku wywołania tej samej cechy, równokierunkowość ¹). Szczególna postać dziedziczenia wielozaczątkowego (yielanlagig) — (p. Yererbung), w któ-

1

Przyp. tłumacza: Przyczem każdy czynnik sam przez się wywołuje rzeczoną cechę, lecz w słabszym stopniu.