156
Poprawa jakościowa ludności.
niąt“. Niema żadnej wątpliwości, |że z kilku tysięcy takich spostrzeżeń z rozmaitych miejscowości i strel antropologja i patologja dziedziczności wyciągnęłyby ważne wnioski.
e) Obciążenia.
Udało się wyśledzić wielką ilość uwarunkowanych dziedzicznie stanów chorobowych i przedstawić je w postaci lekarskich rodowodów. (Stammbaum.) Przytoczenie chociażby tylko najważniejszych z tych rodowodów, nie odpowiadałoby celowi tej książki, obciążałoby ją niepotrzebnie. Tak więc i w tym przedmiocie trzeba skierować czytelnika do publikacyj H. W. S i e m e n s a 1S) i F. Lenza 1H), które zarazem umożliwiają zapoznanie się z literaturą specjalną.
Było zrozumiałe, że wszyscy, zajmujący się lekarskiem badaniem rodowodów, zwrócili najpierw uwagę na częste zdarzanie się obciążeń o wyraźnie wyróżniającym się charakterze znamion. Po nich bowiem można było spodziewać się najszybszego wglądu w sposób dziedziczenia. Doszło w ten sposób do tego, że dziś mamy dokładniejsze wiadomości o dziedziczeniu rzadko występujących i dlatego zwracających na siebie uwagę obciążeń, niż o takich, które wprawdzie często się zdarzają, lecz występują ledwo zaznaczone, jako skłonności lub jako punkt wyjścia stanów chorobowych. Tu także rozchodzą się drogi wolnych od tendencji dociekań teoretycznych i drogi, któremi pójść musi higjena, aby zmienić i naprawić istniejące zło. Istnieją niezliczone obciążenia, wpadające w oko dzięki swej wyrazistości i starannie zbadane pod względem zależności dziedzicznych, a które mimo to mogą być zaniedbane przez praktyczną eugenikę, gdyż nie są istotne, lub też rzadko tylko się je spotyka. Lepiej więc jest stosować się nie do przyjętego podziału ułomności dziedzicznych według okolic ciała, lub grup chorób, lecz do uszeregowania, uwzględniającego potrzeby praktycznej higjeny lozrodu ludzkiego. W tym sensie rozróżnia się: obciążenia wyraźne od ukrytych, a w ich obrębie tworzymy znów mniejsze grupy obciążeń nieistotnych, istotnych, lecz rzadkich, oraz istotnych, a zarazem częstych obciążeń. Z tego powstaje następujący schemat, ułatwiający przegląd:
A. Wyraźne obciążenia:
a) nieistotne,
b) istotne i rzadkie,
c) istotne i częste.
B. Ukryte obciążenia:
a) nieistotne,
b) istotne i rzadkie,
c) istotne i częste.
is) H. W Siemens, Einfuhrunj^ in die allgemeine und spezielle Verer-bungspathol, d. Menschen 1923, 2. Aufl.
iu) F. Len z, 3-ci rozdział „Menschliche Erblichkeitslehre”. Herausg. von E. Baur. E. Fischer, und F. L e n z. 1923, 2. Aufl.