page0151

W ATENACH. 149

wrogie *), mógł także bez jego winy filozof, wysadzony na ląd w Egi-nie, przez tamecznych mieszkańców, rozjątrzonych oddawna przeciw Atenom, być pojmany. To pewna, że za okupem 20 lub 30 min (2000—3000 drachmów), złożonych przez Annicerysa z Cyreny lub przez innych przyjaciół, wolność odzyskał i do ojczyzny powrócił ²).

Czy Platon jednym ciągiem odbywał swe podróże ? czy przerywał je dłuższym w Atenach pobytem? czy wtedy uczniów zbierał i dzieła ogłaszał? Na pytanie te ciekawe i ściśle łączące się z jego rozwojem duchowym, nie można dać żadnćj odpowiedzi, mającćj jakie takie prawdopodobieństwo. Mówiono, że am rodziny ani majątku nikt nie rzuca na lata całe bez gwałtownej potrzeby, a tćj w położeniu Platona nie było³); że pewną liczbę swoich dialogów napisał przed rokiem czterdziestym, a trudno przypuszczać, że je pisał w ciągu swoich podróży ⁴); że z pierwszej do Megary wycieczki musiał wrócić do domu, aby uporządkować wspomnienia i przygotować się do podróży następnych⁵). Naprzeciw tym przypuszczeniom, mającym tylko subjektywną wartość, moźnaby przytoczyć nierównie silniejsze, przemawiające za jego stałą nieobecnością w mieście rodzinnem. Jeżeli je opuścił z obawy przed demokra-cyą i z żalu za mistrzem niesprawiedliwie straconym, to przecież powody te bynajmniej nie ustały, owszem trwały bardzo długo. Uchodzi Platon do Megary w czerwcu 399, a już w jesieni oskarżony Ando-cydes i nagabywani są arystokraci. Trzystu z nich rząd demokratyczny odstawia przemocą do armii Agezylausza, jako kontyngens posiłkowy przeciw Persom⁶). Nie mogło to Platona zachęcić do powrotu. Potem czasy pogorszyły się jeszcze. W r. 396 Ateny zrywają otwarcie z Spartą, a już w następnym zaczyna się krwawa wojna koryncka, która z niezwykłą zaciętością ku zadowoleniu Persów, toczy się przez ośtn lat (395—387), nieraz w najbliższćm sąsiedztwie Aten, pod Koryntem, na Eginie, nawet w samym Pireu. Czy w tych

•) Wojna ta została dopiero ukończoną, pokojem Antalcydasa 387 r.

²)    Różne wiadomości co do źródła okupu nie zasługują na uwagę. Episł. VII pomija fakt ten zupełnie,

³)    Grotę, Plato and the other companions of Sokrates. Vol. I. p. 121.

⁴)    Zeller, Philos. der Griechen, II. a. p. 408 (4-e wyd.).

⁵)    Steinhart, Platon’s Leben, p. 120 z przyp. na str. 307.

⁸) Xenoph. Heli, III. 1.

http://rcin.org.pl