90 Higiena i dobrostan zwierząt gospodarskich
zdrowia ludzi zatrudnionych przy ich obsłudze. Jest to efektem pojedyncze go lub sumującego się oddziaływania mechanicznego, infekcyjnego, immu nosupresyjnego, alergicznego i toksycznego poszczególnych komponentów tych zanieczyszczeń.
Tabela 2.37. Zawartość amoniaku, pyłów i endotoksyn w kurnikach w Europie Zachodniej (Wathes. 1998)
Drób |
Pyl inhalacyjny (mg/nr) |
Pyl respira-bilny (mg/m5) |
Endotoksyny inhalacyjne (ng/m3) |
Endotoksyny respirabilne (ng/m3) |
Amoniak (ppm) |
Nioski - baterie |
0,8-1.6 |
0.03-0.23 |
20-430 |
2-48 |
1.6-11.9'] |
Nioski - grzędy |
2.2-8,9 |
0,35-1.26 |
148-1978 |
15-139 |
8,3-29.6] |
Brojlery-ściółka |
3.8-10.4 |
0,42-1,14 |
70-6000 |
6-239 |
8,0-27.1] |
Tabela 138. Propozycje Zespołu Ekspertów ds. Czynników Biologicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN zalecanych stężeń drobnoustrojów i endotoksyn w powietrzu pomieszczeń
Czynnik mikrobiologiczny |
Dopuszczalne stężenie | |
Pomieszczenia robocze zanieczyszczone pyłem organicznym |
Pomieszczenia mieszkalne i użyteczności publicznej | |
Bakterie mezoftlne |
100 000 CFU/m1" |
5000 CFU/m3 |
Bakterie Gram-ujemne |
20 000 CFU/m3" |
200 CFU/m3 |
Termofilne promieniowce |
20 000 CFU/m3 3 |
200 CFU/m3 |
Grzyby |
50 000 CFU/m3" |
5000 CFU/m3 |
Endotoksyna bakteryjna |
200 ng/m3 (2000 EU/m3)03 |
5 ng/m3 (50 EU/m3) |
Dla frakcji respirabilnej proponowane wartości powinny być o połowę niższe i wynosić: 50 000 GFU/m3 dla bakterii mezofilnych, 10 000 CFU/m3 dla bakterii Gram-ujcmnych, 10 000 CFU/m1 db termofilnych promieniowców, 25 000 CFU/m3 dla grzybów i 100 ng/m3 (1000 EU/m3) dla endotok-syny bakteryjnej
u/
EU - jednostki endotoksyczne CFU - jednostki tworzące kolonie
Warunki mikroklimatyczne w pomieszczeniach inwentarskich zależą od typu budynku, technologii produkcji, obsady zwierząt, pory roku, a także od rozwiązań funkcjonalnych i wyposażenia technicznego. Do najważniejszych czynników mikroklimatogennych należą: wentylacja, ogrzewanie, kanalizacja, oświetlenie, podłogi i ściółka. Obecnie wprowadza się też różne urządzenia techniczne sterowane najczęściej elektronicznie, które utrzymują, szczególnie w budynkach zamkniętych (np. kurniki bateryjne, chlewnie loch z prosiętami), stały poziom czynników mikroklimatycznych niezależnie od pory roku. Mikroklimat pomieszczeń inwentarskich można optymalizować poprzez zastosowanie promienników podczerwieni, lamp ultrafioletowych, generatorów ozonu, aerofiltrów i biofiltrów, zamgławiaczy (nawilżaczy powietrza) itp.
Jak na razie, w budynkach inwentarskich nie stosuje się urządzeń klimatyzacyjnych, z wyjątkiem zakładów wylęgu drobiu, w których inkubatory są wyposażone w urządzenia do regulacji temperatury, wilgotności i wymiany powietrza.
Wentylacja jest to kontrolowana wymiana powietrza w pomieszczeniach za pomocą urządzeń nawiewnych i wyciągowych. Przy ich braku można mówić o naturalnej wymianie powietrza (przewietrzanie pomieszczeń), ale nie jest to wentylacja.
Celem wentylacji jest doprowadzenie do wnętrza pomieszczeń inwentarskich świeżego powietrza oraz usunięcie na zewnątrz zużytego, zachowując dzięki temu warunki powietrzne zbliżone do warunków środowiska naturalnego. Wentylacja służy więc do utrzymania w pomieszczeniu wszyst-