str20801 djvu

NAUKA

ich czynów! Temu bowiem, kto coś wymyślił .wytwory własnej wyobraźni wydają się tak dalece konieczne i naturalne, że nie może już ich uznać za twór myśli, lecz widzi w nich istniejącą naprawdę rzeczywistość i pragnie, żeby i inni to samo widzieli.

Słowa powyższe mogłyby sprawić, że państwo zechcą opuścić ten odczyt, gdyż każdy z was gotów jest powiedzieć sobie: sam prelegent jest fizykiem konstruującym, a ze słów jego wynika przecież, że rozmyślania o strukturze wiedzy teoretycznej należałoby przekazać badaczom teorji poznania (gnoseologom).

Odpowiadając na taki zarzut, mógłbym się bronić osobiście zapewnieniem, że nie z własnej inicjatywy, lecz naskutek uprzejmego zaproszenia znalazłem się na tej katedrze, poświęconej pamięci męża, który przez całe swe życie walczył o jedność poznania.

Rzeczowo usiłowania moje dadzą się wszakże usprawiedliwić przypuszczeniem, że warto jednak zapoznać się z tern, jak sobie wyobraża swą naukę człowiek, który przez całe życie ze wszystkich sił starał się o wyjaśnienie i udoskonalenie jej podstaw. Sposób, w jaki zapatruje się on na przeszłość i teraźniejszość swej dyscypliny, może być wprawdzie zbyt uzależniony od tego, czego spodziewa się on po przyszłości i do czego dąży w teraźniejszości;

190