16394 IMG523

ISO (De)Konstrukcje kobiecości

prostytutek albo prostytutkami, które śpią z mężczyznami, femmes utrzymują butches, które z powodu swego wyglądu straciły pracę itd. Badaczka „przywraca perwersję lesbiani-zmowi, by umieścić go ponownie w seksualnym porządku, które jego utożsamienie (identyfikacja) z płcią kulturową zaciemniła” (jw.). Owo przedkładanie kategorii płci kulturowej ponad wszelkie inne elementy tożsamości jednostki, traktowanie jej jako „wszystko wyjaśniającego modelu” pominęło wiele znaczących aspektów doświadczenia kobiet, które Nestle, a za nią inne autorki, próbuje wydobyć z mroków nieistnienia.

Częścią tej zapomnianej tradycji kultury lesbijskiej, w której różnice erotyczne nie są redukowane do stereotypowych podziałów na pozycję męską i kobiecą, jest zdaniem Nestle relacja butchlfemme. Nawołuje ona do rozpoznania roli, jaką ta kultura i kobiety ją tworzące, w których szeregi się zalicza, odegrała w formowaniu lesbijskiego i feministycznego ruchu. W jednym z pierwszych swych wystąpień broniących relacji butchlfemme, zatytułowanym The Fem Question, na konferencji feministycznej na temat seksualności w Bernard College w Nowym Jorku w 1981 roku, próbuje pokazać, w bardziej pozytywnym świetle, znaczenie tej tradycji Opierając się na własnych doświadczeniach jako fermie, próbuje wyjaśnić niezrozumienie dynamiki butchlfemme. Kobiety wchodzące w te relacje umieszcza w pierwszej linii bojowników przeciwko seksualnej bigoterii feminizmu. Według niej w feminizmie zaprzestano stawiania pytań o to, czym jest kobiece pożądanie, a zamiast tego założono z góry, czym powinno być. Krytykuje ów brak ciekawości dotyczącej doświadczeń innych kobiet, którą zastąpiono pewnością: „Nie pytałyśmy butches, kim są, mówiłyśmy im to” (Nestle 1992, 234). Z kolei femmes, jako zbyt kobiece, oskarżano albo o niestawianie oporu patriarchatowi, gdyż wyglądały jak kwintesencja kobiecości, albo o „zbrodnię przejścia, próbę oddzielenia się od androgynicznej lesbijki” (jw., 236). Nestle pokazuje, iż ten sposób ujmowania zjawiska jest oparty na niezrozumieniu i fałszywych założeniach wynikających z niewiedzy.

Inne kobiety - problem u/ykluczettia mniejszości...    151

Badaczka opisuje problemy, jakim musiała stawić czoło jako chcąc uczestniczyć w ruchu preferującym androgy-niczny styl zachowania i ubioru. Stanęła przed wyborem: albo stłumić swoje seksualne pragnienia i sposoby, w jakie je oka-zywała (przezroczyste bluzki, krótkie spódniczki, makijaż, wysokie obcasy) i zaakceptować styl uniseks, albo zrezygnować i uczestnictwa w ruchu feministycznym. Opisuje też podwójne odrzucenie i niewidoczność wyglądających jak kobiety heteroseksualne femmes^u. Uchodziły za zdrajczynie, ponieważ nosiły ubranie wroga, mimo że czyniły to, by sprawić przyjemność innej kobiecie. Co więcej, często to ubranie i granie roli kobiety heteroseksualnej umożliwiało ekonomiczne przetrwanie pary. Zdaniem Nestle, błąd feministek polegał na tym, że wyrokowały na temat femmes bez wzięcia pod uwagę całego złożonego kontekstu ich wyborów, bez prób dowiedzenia się, jak one same postrzegają siebie. Feministki błędnie odczytały samoprezentację femmes, przemieniając język wyzwolonego pożądania w milczenie kolaboracji: „Erotyczna konwersacja pomiędzy kobietami jest zupełnie niesłyszalna, tym razem nie przez mężczyzn, ale przez inne kobiety, przez wiele z nich w imię lesbijskiego feminizmu” (jw.). Nestle jest przeciwna jakimkolwiek generalizacjom i osądzaniu w lesbijskiej debacie na temat seksualności.

We wszystkich swych teoretycznych pracach, a także w opowiadaniach erotycznych autorka próbuje odkryć prawdę na temat relacji butchlfemme, istotny również dla samego ruchu lesbijskiego. Dekonstruując najbardziej popularne przekonanie o odgrywaniu ról męskiej i kobiecej przez butch i femme, przypomina, że role te często się odwracają: femme nie jest jedynie stroną pasywną, a butch aktywną. Na przykład podkreśla znaczenie femmes, które często pomagały butches w powrocie do normalnego życia po upokorzeniach, pobidach czy nawet gwałtach ze strony policjantów „pomagających" im stać się w ten sposób „prawdziwymi kobietami”. Nawet najtwardsze butches „łamały się” pod wpływem kontaktu z łagodnością, ale i zdecydowaniem femmes^u. Nestle przyznaje, że butches