20129 PB040635

70 Higiena I dobrostan zwierząt gospodarskich

charakier scmilctalny i są następstwem działania pojedynczego autosomal-nego genu recesywnego ddj (Kluczek i wsp., 1978).

U bydła stwierdzono, że hałas może być przyczyną poronień; gdy poziom hałasu dochodził do 65 dB, obserwowano spadek wydajności mlecznej o 5%. Ponadto u bydła pod wpływem hałasu stwierdzono następujące zmiany w kształtowaniu się niektórych parametrów fizjologicznych:

•    przyspieszenie tętna o 8,9%

•    przyspieszenie oddechu o 32,2% i zmniejszenie głębokości oddechu o 20% zmniejszenie wykorzystania tlenu o 13% i wydalania dwutlenku węgla o 4,3% zmniejszenie produkcyjności ciepła o 6,7%

•    wzrost temperatury skóry o 1,2 °C i temperatury ciała o 0,3 °C

•    zmniejszenie mchów żwacza o 18,2%.

Według Rozporządzenia MRiRW z dn. 2.09.2003 r. (Dz. U. z 2003 r., nr 167, poz. 1629) poziom hałasu dla trzody chlewnej nie powinien przekraczać 85 dB, natomiast według Kluczka i wsp. (1978) nie powinien on przekraczać dla zwierząt gospodarskich 65-70 dB.

Pomiarów hałasu dokonujemy elektronicznymi miernikami dźwięku (sonometry).

2.6.2. Ochrona akustyczna pomieszczeń inwentarskich

W budownictwie rolniczym występują od wielu lat dwie tendencje:

•    stosowanie lekkich przegród budowlanych zewnętrznych

•    nasilanie się mechanizacji i automatyzacji procesów produkcyjnych.

Powoduje to narażanie zwierząt na działanie zwiększonego hałasu. Zmniejszenie bowiem masy ścian zewnętrznych ma ujemny wpływ na ich izolacyjność akustyczną. Na przykład ściany tradycyjne murowane z cegły lub kamienia o masie do 1000 kg/in² mają izolacyjność akustyczną o wartości ok. 80 dB, natomiast w przypadku ścian lekkich i super lekkich wartość ta obniża się do ok. 30 dB lub poniżej. Z tych też względów nie należy stosować ścian o masie niższej niż 50 kg/m", a preferować o masie 200-280 kg/nr, które według badań IBMER zapewniają izolacyjność akustyczną dla dźwięków o nasileniu 50 dB.

Źródłem hałasu wokół budynków są maszyny, urządzenia transportowe. zaś wewnątrz pomieszczeń inwentarskich urządzenia techniczne, jak wentylatory, taśmociągi, dojarki, zgarniacze mechaniczne, a także ciągniki rolnicze. Natężenie hałasu generowanego przez ww. maszyny i urządzenia

(tzw. hałas technologiczny) zależy od wielu czynników; często może nawet dochodzić do 100 dB (tab. 2.26).

Tabela 2.26. Natężenie hałasu (dB) w kurniku bateryjnym (10 kondygnacyjnym) o obsadzie 200 tys. kur niosek

Punkty pomiarowe	Piętro dolne		Piętro górne
	Seria I	Seria II	Seria I	Seria II
Wewnętrzne rzędy baterii	77,3 ±0.14	82.4 ± 0.7S	77,9 ± 0.77	86.5 ± 2,89
Przyścienne rzędy baterii	77.3 ±0,18	85.5 ± 2,16	77.0 ± 1,30	91.2 ± 1.14

Objaśnienia:

Seria I: włączone wentylatory (wentylacja minimalna), włączone oświetlenie i taśmociągi technologiczne (zadawanie paszy i transport jaj).

Seria II: włączone wentylatory (wentylacja maksymalna), włączone oświetlenie i taśmociągi technologiczne (zadawanie paszy i transport jaj).

W akustyce budowlanej według Nieborowskiego (1982) rozróżnia się dźwięki powietrzne i uderzeniowe:

•    dźwięki powietrzne rozchodzą się w powietrzu koncentrycznie do ich źródła, a na napotkaną przegrodę działają one jako ciśnienie akustyczne. Dźwięki akustyczne - powietrzne są wywoływane przez zewnętrzne źródła hałasu

•    dźwięki uderzeniowe powstają w ośrodku materialnym wskutek tworzenia w nim drgań powodowanych przez ruch mechaniczny, jak uderzenie, tarcie itp. Dźwięki uderzeniowe są wypromieniowane do otoczenia, w którym natrafiając na przegrodę wprowadzają ją w drgania.

Ruchy przegrody mogą wywoływać dźwięki powietrzne. Wynika z tego, że przegrody budynku narażone są na drgania pochodzące z różnych źródeł. Przed powstawaniem dźwięków uderzeniowych bezpośrednich chronimy budynek przez optymalizację rozwiązań konstrukcyjnych. W tym pojęciu mieści się także sprawa izolowania ośrodka przed przenoszeniem się dźwięków na budynek, zwana wibroizolacją. Przed przenoszeniem się dźwięków uderzeniowych pośrednich chronimy pomieszczenia budynku przez odpowiednie projektowanie przegród charakteryzujących się:

•    dużym pochłanianiem i małym odbijaniem fal dźwiękowych (tab. 2.27)

•    małymi prędkościami rozchodzenia się dźwięku (tab. 2.28).