PIZYOLOGIA ZMYSŁTJ SŁUCHU 615
Ruch endolimfy w kierunku bańki wywołuje nystagmus ku stronie podrażnionego labiryntu i przeciwnie. W obu pionowych przewodach ruch endolimfy od strony bańki ku końcowi węższemu jest skuteczniejszy. Ruch ten wywołuje nystagmus ku stronie podrażnionego labiryntu. Za zasadę przeto możemy uważać: każdy labirynt wywołuje drżenie ku swej stronie. Siła i czas trwania drżenia ku stronie drażnionego labiryntu ma się do siły i czasu trwania drżenia ku stronie przeciwnej jak 2:1. Dwa równocześnie działające bodźce, bodźce wywołujące nystagmus w tym samym kierunku dodają się w swem działaniu tak, że nystagmus ten tak co do siły jak i czasu trwania stanowi sumę obu bodźców pojedynczych. Dwa równocześnie działające bodźce, wywołujące nystagmus w przeciwnych kierunkach, odejmują się od siebie. Jeżeli oba bodźce będą równie silne, w takim razie znoszą się wzajemnie, drżenie nie wystąpi.
U niektórych zupełnie normalnych ludzi spotykamy przy ustawieniach krańcowych oczu samodzielne drżenie. Nystagmus samodzielny spotykamy także w przypadkach patologicznych; może on być objawem podrażnienia lub ubytku czynności błędnika. I tak n. p. przy jednostronnem zupełnem zniszczeniu labiryntu lub też przy znacznem obniżeniu sprawności błędnika po jednej stronie spotykamy samodzielny nystagmus kołujący i poziomy w kierunku przeciwnym do zajętego błędnika. Tłumaczymy sobie to w sposób następujący: ponieważ przyjmujemy, iż z organu centralnego dochodzą stale do obu błędników bodźce symetryczne, przeto bodźce te przy obustronnie normalnym błędniku utrzymują się w równowadze, bodźce te wytwarzają przedsionkowe napięcie mięśni ocznych, oczy pozostają w spokoju. Jeżeli usuniemy teraz z działania jeden labirynt, to przeważać będzie strona przeciwna i bodźce dochodzące do zdrowego labiryntu wywołują jego podrażnienie, skutkiem zaś ubytku wpływów hamujących labiryntu drugiego drżenie ku stronie swojej. Odpowiednio do tejże teoryi jest rzeczą zrozumiałą, że proces patologiczny obejmujący przedsionek, najpierw wywoła stan podrażnienia, później dopiero ubytek czynności tegoż organu, wynikiem podrażnienia będzie nystagmus ku stronie podrażnionej, patologicznie zmienionej.
Obrotowe drżenie oczu u ludzi [nystagmus obrotowy): przy obracaniu się zdrowego człowieka, czynnem lub biernem naokoło jego własnej osi pionowej, z głową prosto utrzymaną i zamkniętemi