216 N. CYBULSKI
którz}- na schematach, złożonych z płynnej mufty naokoło drutów (rycina 69), przepuszczając prąd galwan. i odprowadzając prąd od dwóch miejsc takiego drutu do galwanometru, otrzymali wszystkie zjawiska podobne do zjawisk prądu elektrotonicznego, prz jęty jest w nauce pogląd, że prąd ten zależy wyłącznie od wewnętrznej po-laryzacyi nerwów na granicy między osłonką i włóknem osiowem nerwu. Jednak tłomaczenie to opiera się tylko na analogiach i nie wystarcza dla wyjaśnienia z jednej strony zmian prądu elektrotonicznego przy stanie czynnnym nerwu, z drugiej zmian siły tego prądu pod wpływem przytoczonych wyżej środków: chloroformu, wyskoku, eteru, C02, O i t. d
Ponieważ prąd elektrotoniczny powstaje w pierwszej chwili działania na nerw każdego prądu, czy to stałego, czy indukcyjnego i rozwija się w całej przestrzeni nerwu, chociaż nie z jednostajną siłą, przeto z jednej strony możemy obserwować cały szereg zjawisk, które na pierwszy rzut oka mogą się wydawać paradoksal-nemi, a z drugiej prąd ten może komplikować rozmaite doświadczenia ; tak np., jeżeli mamy nerw ruchowy, dochodzący do dwóch mięśni w kształcie widełek, to drażnienie końca dośrodkowego po przecięciu jednego z tych nerwów tuż obok mięśnia, mimo, że wspólny pień w górze może być przecięty, może wywołać skurcz drugiego mięśnia. Skurcz taki zwykle nazywają skurczem paradoksalnym; zależy on wyłącznie od działania prądów elektro-tonicznych, które, powstając w gałązce przeciętej nerwu, mogą działać na przebiegające obok włókna drugiej gałązki nerwu i podrażniać je. W podobny sposób możemy wywołać skurcz mięśnia z nerwu, który tylko w dwóch punktach, czy też na pewnej przestrzeni przyłożony jest do drugiego nerwu, który drażnimy. Na stępnie w doświadczeniach z telefonem prądy elektrotoniczne mogą być przyczyną całego szeregu fałszywych rezultatów i o ile się zdaje w doświadczeniach, które dotychczas bywały zapomocą telefonu wykonywane, wogóle prądy te niedostatecznie były uwzględniane.
Wnioski ostateczne o czynności nerwów.
Mimo licznych i to w rozmaitych kierunkach dokonywanych badań nad nerwami, do dziś nie jesteśmy w stanie określić dokładnie, na czem właściwie polega zmiana, którą nazywamy stanem czynnym, a która udziela się od cząsteczki do cząsteczki wzdłuż