- z niedoceniania w praktyce zarządzania fizy cznej dystrybucji towarów i jej informacyjnych uwarunkowań: jeszcze niedawno zarządzanie marketingowe ograniczało się do strategii produktu, ceny i promocji, mniejszą uwagę zwracając na problemy fizycznej dystry bucji .
Należy zwrócić uwagę na pewną równoległość rozwoju logistyki i marketingu. chociaż zasady i koncepcje logistyki zostały znacznie później wdrożone w gospodarce. Jednakże już w latach 80. można było zauważyć dynamiczny rozwój marketingu i logistyki polegający na przechodzeniu od spełniania odrębnych funkcji w przedsiębiorstwie do rozbudowanych, ale jeszcze odrębnych funkcji zarządzania Z jednej strony następował rozwój marketingu w kierunku rynkowo zorientowanego zarządzania przedsiębiorstwem, z drugiej zaś następował rozwój i wzrost znaczenia logistyki jako zorientowanego przepływowo zarządzania przedsiębiorstwem. Dopiero pod koniec lat 80. zaczęto podejmować działania zmierzające do integracji koncepcji logistycznych i marketingowych w procesie zarządzania przedsiębiorstwem. Było to związane przede wszystkim / potrzebą lepszego i szybszego zaspokojenia potrzeb klientów w warunkach coraz ostrzejszej konkurencji na rynku. Zadowolenie klienta stało się wspólnym strategicznym celem obu koncepcji.
Wyjaśnienie związku między orientacją logistyczną i orientacją marketingową w zarządzaniu przedsiębiorstwem wymaga sprecyzowania wzajemnych relacji logistyki i marketingu. Należy na wstępie zgodzić się ze stwierdzeniem, że nie ma jeszcze w literaturze jednoznacznego stanowiska dotyczącego wzajemnego przenikania się logistyki i marketingu w teorii zarządzania przedsiębiorstwem196. W konsekwencji stosowane są różne określenia łączące cechy logistyki i cechy marketingu (np. logistyka marketingowa, marketing logistyczny). Inną konsekwencją jest prezentow anie odmiennych podejść do relacji logistyki i marketingu. Niektóre z nich to:
— logistyka jest częścią marketingu.
— logistyka jest instrumentem marketingu.
m P Bt»»k Óp. ćit.
M. Szymczak: Marketing a logistyka - rozwadnia o \vząjemnvch relacjach. W; Zarządzanie logistyczne. AE Poznań 1999
- marketing jest częścią procesu zarządzania łańcuchem dostaw.
- marketing powinien być zorganizowany według zasad logistyki.
Odmienność tych podejść widoczna jest w poglądach specjalistów z marketingu, logistyki, teorii zarządzania. Szczególnie dyskusyjne są poglądy mówiące o nadrzędności marketingu nad logistyką, a znajdujące wyraz w tzw. logistyce marketingowej oraz nadrzędności logistyki nad marketingiem, a znajdujące wyraz w tzw. marketingu logistycznym19*. Problem ten wymaga szerszego wyjaśnienia.
Po pierwsze, obie koncepcje, tzn. marketing i logistyka wzajemnie się dopełniają, a obszarem największego współdziałania jest obsługa klienta. Dominuje pogląd, że obsługa klienta z punktu widzenia marketingu obejmuje czynności zmierzające do kreowania popytu, marketing jest bowiem procesem poznawania potrzeb klienta i ich zaspokajania. Natomiast logistyka odpowiada za fizyczne przemieszczenie i przechowywanie produktów dla klientów w sposób umożliwiający ich dostarczenie we właściwej ilości i stanie, w określonym miejscu i czasie. W ten sposób logistyka wspiera działania marketingowe przedsiębiorstw.
Rozpatrywanie związku marketingu i logistyki przez pryzmat obsługi klienta w dystrybucji jako instrumencie marketingu-mix traktuje się coraz częściej jako ujęcie tradycyjne. W tym ujęciu, jak piszą J.J. Coyle. E.J. Bardi. C.J. Langley Jr199, „Logistyka odgrywa rolę statyczną, polegająca na minimalizacji kosztu całkowitego realizacji różnych czynności logistycznych przy danych poziomach obsługi, ustalonych najczęściej przez dział marketingu”. Natomiast „[...] ogólną zależność między kosztami i obsługą klienta postrzegano tak, że w efekcie zwiększania poziomu obsługi klienta, koszty logistyczne automatycznie wzrastały”200. To ujęcie logistyki i jej związku z marketingiem zdominowało literaturę logistyczną w latach poprzedzających powstanie koncepcji zarządzania łańcuchami dostaw201.
Po drugie, dynamiczny związek między marketingiem a logistyką występuje w łańcuchach dostaw202. Odchodzi się w nich od rozpatrywania obsługi klienta tylko w dystrybucji produktów na rzecz rozpatrywania obsługi klienta w całym łańcuchu dostaw. Co prawda, koszty w tym ujęciu nie tracą na znaczeniu, ale następuje skupienie na nieustannej maksymalizacji efektów działań całego łańcucha dostaw, a nie tylko jednego jego segmentu.
H. CH. Pfohl: Sysicmy.... op. cii.: P. Blaifc: Op. cif S. Abl: Op. cii.
H j.j Coyle. E J. Bardi. CJ. Langley Jr: Zarządzanie logistyczne. Op. cii.
" Ibid.
501 Ibid. x Ibid.