Onomatopeje
Na początek kilka wyrazów naśladujących odgłosy wydawane przez różne zwierzęta.
nyao, nyaan - kot |
kikii - małpa |
kaa-kaa - wrona |
wan-wan - pies |
mei-mei - owca |
hoo hokekyo - mała kukułka |
hihiin - koń |
kokekokko - kura |
|
moo - krowa |
piyo-piyo - kurczaki i małe ptaki |
gero-gero, geko-geko - żaba |
chuu-chuu - mysz |
gaa-gaa - gęś |
|
kon - lis |
chun-chun - wróbel |
miin-miin - cykada |
bam-ban
Tłumaczone może być jako określenie dużej ilości albo robienia czegoś bez wahania, zastanowienia, bezmyślnie. Wywodzi się z angielskiego naśladowania strzału z broni - „Bang! Bang!”.
ばんばんやりなさい。
Zrób to bez wahania. (Zrób to ku swej uciesze.)
bari-bari
Dźwięk darcia. Specjalnie używany do zaznaczenia darcia papieru lub czegoś zrobionego z papieru. Niemal w tym samym znaczeniu używa się beri-beri.
こどもがしょじをばりばりやぶいた。
Dziecko odrywało papierowe drzwi.
batchiri
Precyzyjnie. Dokładnie! Bardzo dobrze.
しけんはばっちりでした。 試験はばっちりでした。
„Przypunktowałem test.”
boki-boki
Trzaskający dźwięk, specjalnie używany do określenia dźwięku trzaskających stawów.
あにはぼきぼきとゆびをならした。
Mój starszy brat trzaskał szczególnie głośno stawami palców.
bera-bera
Gawędzenie, ględzenie, terkotanie, rozmawianie o czymkolwiek, (co nie było zakładane w rozmowie). Odpowiednik „ble, ble”.
なんでもべらべらしゃべっちゃうひと！
Mówi dużo o niczym.
boko-boko
Dźwięk mocnego uderzenia.
あいつはおれをぼこぼこなぐりやがった。
On uderzył mnie rzeczywiście mocno.
bo-bo
Dźwięk płonącego ognia albo stan zarastania chwastami.
かまのひがぼぼもえている。
Ogień pali się w piecu.
くさがぼぼしげっている。
Wszystko zostało zarośnięte chwastami.
butsu-butsu
Mruczenie. Mówienie pod nosem.
ぶつぶついわないではっきりいえばいい。
Przestań mruczeć. Powinieneś mówić na głos.
choko-choko
Dreptanie, człapanie. Zawsze dotyczy poruszania się. Również stosowane jest jako chokomaka.
こいぬがちょこちょこあるいている。
Szczenię człapie.
deko-boko
Coś nierównego, szorstkiego, wyboistego.
でこぼこしたみち。 凸凹した道。
Wyboista droga.
doki-doki
Naśladuje odgłos (szybko) bijącego serca. Oznacza nerwowość.
なっとうをみたらどきどきしました。
納豆を見たらどきどきしました。
Zobaczyłem Natto i moje serce zaczęło bić szybciej.
don-don
Rozwój, postęp zdarzenia.
どんどん、にほんごがうまくなります。
どんどん、日本語がうまくなります。
Krok po kroku, będziesz stawał się dobrym z japońskiego.
dosun
Jest to dźwięk kogoś lub czegoś upadającego z łoskotem, głuchym odgłosem. dosun-dosun ma niemal to samo znaczenie, ale dotyczy zwykle dźwięku chodzenia.
あねはどすんとしりもちをついた。
Moja starsza siostra upadła do tyłu z łoskotem.
eeto
W języku polskim mamy zapis wypełniacza „hm”, który ma naśladować dźwięk, jaki wydajemy, gdy nie wiemy, co mamy powiedzieć a chcemy coś powiedzieć. W języku japońskim dźwięk taki zapisywany jest za pomocą etto.
なんのどうぶつがすきですか。ええと... ねこがすき。
何の動物が好きですか。ええと... 猫が好き。
Jakie zwierzę lubisz? Hm... Lubię koty.
gaku-gaku
Drżenie kolan ze strachu, a czasem z zimna.
ひざががくがくふるえた。
Moje kolana drżały mocno.
gara-gara
Przedstawienie czegoś „niemal pustego”.
プールはがらがらだった。
Niemal nie było nikogo innego w basenie.
gari-gari
Mielenie, rozgniatanie, mocne drapanie czegoś.
コーヒーまめをがりがりとひく。
Mielenie ziaren kawy na proszek.
gasa-gasa
Sucha i szorstka skóra, przeważnie rąk. Szorstki szelest papierów albo wysuszonych liści zgarnianych na kupkę.
てがあれてがさがさだ。
Moje ręce są tak wyschnięte, że aż są popękane.
ちちはかみをがさがさとまるめた。
Mój ojciec z szelestem zwijał wyrzucany kawałek papieru.
gata-gata
Udźwięcznienie drżenia z zimna (człowieka) lub wibrującego przedmiotu.
はははさむさでがたがたふるえた。
Moja matka trzęsła się mocno z zimna.
じしんでたんすががたがたなった。
Meble drżały od trzęsienia ziemi.
gaya-gaya
Wyraża atmosferę przepełnienia dużą ilością ludzi.
おもてががやがやとうるさい。
Na zewnątrz jest hałaśliwie.
Atmosferę kilku ludzi lub tłumu zbierającego się hałaśliwie oddaje też podobnie zwrot wai-wai. Istnieje jednak pewna różnica polegająca na tym, że wai-wai jest często używane w przypadku miłej atmosfery, a gaya-gaya nie
gera-gera
Dźwięk głośnego śmiechu. Rechot.
そんなにげらげらわらうことないでしょう！
Przestań się śmiać w ten sposób!
giri-giri
Określa, że ktoś jest właśnie zdolny zrobić coś, właśnie zrobi coś, niemal niema wystarczająco czasu.
ぎりぎりでテストにパスしました。
Właśnie poradziłem sobie z przejściem testu.
gito-gito
Przedstawia stan naoliwienia czegoś.
しょっきがあぶらでぎとぎとする。
Talerze są zatłuszczone.
gocha-gocha
Popsuta sytuacja. Granie na harfie na jednej strunie.
いえのなかがごちゃごちゃしている。
Dom jest wewnątrz zniszczony.
ごちゃごちゃいうな。
Zamknij się!
goshi-goshi
Dźwięk prania ubrań bardzo przykrego dla rąk.
ふくをごしごしあらう。
Pranie ubrań jest bardzo przykre dla rąk.
gusa-gusa
Dźwięk wyrażający kłucie nożem (gusari). Niemal takie same znaczenie ma busu-busu (busuri). W poniższym zdaniu użyte bardzo potocznie, bez poważniejszego znaczenia.
そのことば、ぐさっときた。
Twoje słowa zraniły mnie.
gyaa-gyaa
Krzyczenie, wrzask z byle powodu.
ぎゃあぎゃあわめいていないでおちついてはなせ。
Bądź cicho i wyjaśnij.
hakkiri
Oznacza, że coś jest jasne, wyraźne.
このめがねでふじさんがはっきりみえます。
この眼鏡で富士山がはっきり見えます。
W tych okularach mogę wyraźnie widzieć górę Fuji.
jime-jime
Stan wilgoci i zimna.
このいえはじめじめする。
Czuję wilgoć i zimno w tym domu.
jiku-jiku
Uczucie sączenia się.
きずぐちがじくじくする。
Czuję wilgoć dookoła otwartej rany.
jitto
Oznacza gapienie się przez dłuższy czas, bezruch albo zaabsorbowanie się czymś.
テレビでじっとすもうをみました。
テレビでじっと相撲を見ました。
Z zaabsorbowaniem oglądałem sumo w telewizji.
kacha-kacha
Stukot małych przedmiotów. Prawie takie same znaczenie ma kata-kata.
いもうとはちゃわんをかちゃかちゃとあらった。
Moja młodsza siostra myła chawan stukając nimi rytmicznie.
(czawan jest to mała miseczka do podawania ryżu.)
kera-kera
Odgłos śmiechu.
かのじょはけらけらわらった。
Śmiała się od serca.
keta-keta
Staromodne określenie odgłosu śmiania się.
そのこどもはけたけたとわらった。
Dziecko śmiało się niewinnie.
meki-meki
Przedstawia stan dokonywania szybkiego, znakomitego postępu.
かれはめきめきとうでをあげた。
Zrobił znakomite postępy.
mera-mera
Odtwarza stan płonącego ognia.
ひはめらめらともえあがった。
Ogień płonął.
mishi-mishi
Dźwięk skrzypienia.
ろうかをあるくとみしみしおとがした。
Podłoga na korytarzu skrzypiała, kiedy po niej chodziłem.
mori-mori
Przedstawia stan osoby robiącej coś chętnie, czasami odnosi się do stwierdzenia „jak koń”.
こどもはもりもりよくたべる。
Dzieci dużo jedzą.
niko-niko
Uśmiechanie się, bycie rozpromienionym.
いつもにこにこしているおじいさん。
Starzec, który jest zawsze miły i uśmiechnięty.
pachi-pachi
Oddaje dźwięk klaszczących rąk albo czegoś trzaskającego i strzelającego w ogniu.
ぱちぱちとはくしゅがあった。
Oni klaskali w ręce.
ひのなかできがぱちぱちおとをたてた。
Drewno trzaskało i strzelało w ogniu.
pan-pan
Odtwarza dźwięk trzaskania, strzelania albo stan czegoś nabrzmiałego.
こどもがおもちゃのじゅでぱんぱんとうった。
Dziecko strzelało z pistoletu, zabawki.
かんじゃのはらはぱんぱんにふくれていた。
Żołądek pacjenta był obrzmiały.
pecha-kucha
Naśladuje dźwięk szczebiotania.
あのこはいつもぺちゃくちゃしゃべっている。
Tamta dziewczyna zawsze z kimś szczebiocze.
pera-pera
Prezentuje płynność mówienia w językach obcych.
かのじょはさんかこくごがぺらぺらだ。
Ona mówi płynnie w trzech językach.
にほんごがぺらぺらになりたいです。
Chcę mówić płynnie po japońsku.
pittari
Oznacza bycie doskonale dopasowanym.
そのくつはシンデレラにぴったりでした。
Te buty pasują doskonale na Kopciuszka.
pon-pon
Naśladuje odgłos strzelania (Bang! Bang!), stan robienia rzeczy bez wahania oraz określenie żołądka w dziecięcej mowie.
かのじょはいいたいことをぽんぽんいう。
Ona mówi, co chciałaby powiedzieć bez ograniczeń.
ぼくぽんぽんがいたいよ。
Boli mnie brzuch.
tsuru-tsuru
Oznacza coś bardzo gładkiego, śliskiego.
バナナでつるつるすべりますからきをつけてね。
バナナでつるつるすべりますから気をつけてね。
Ponieważ banan jest śliski uważaj.
zaa-zaa
Naśladuje dźwięk ulewy.
あめがざあざあふっている。
Mocno pada. (Leje.)
zuki-zuki
Określa stan boleści.
あたまがずきずきいたい。
Moja głowa boleśnie pulsuje.