41699 str 2 033

32 TRANSAKCYJA WOJNY CHOC1MSKIEJ

⁶⁸⁰ Pierwszego bisurmanom przygaszą humoru.

Zapomni się pogaństwo i strasznie się zdziwi,

Że Kozacy strzelają, i że jeszcze żywi,

Że ich wszytkach burzące nie pogniotły działa. Smutnie przeto zawywszy swoje „hałła! hałła!”,

⁶⁸⁵ Skoro ci jeszcze do nich wysypą się gradem, Naprzód im czoła strachem podchodziły bladem, Potem, kiedy Chodkiewicz wsiędzie na ich roje,

Ze łby im ostrą szablą zdejmuje zawoje,

Zwątpiwszy o posiłkach, zwyczajnego toru ⁶⁹⁰ Dzierżąc się, uciekah_do swego taboru.

Nie pomoże Mahomet i carska powaga,

Gdy śmierć chwyta za gardło, gdy się serce strwaga. Żadne względy nie idą, jeden strach ma oczy,

Jak znowu krwią pogaństwo pole uposoczy.

⁶⁹⁵ Bo naszy i Kozacy, co im staje siły,

Sieką, kolą, strzelają bojaźliwe tyły.

Targa włosy na głowie, gryzie sobie palce Zjadły Osman, żurzy się na swoje ospalce.

Już nie wierzy, żeby był Mahomet na niebie;

¹⁰⁰ I swych, i nieprzyjaciół, i znowu klnie siebie.

Potem się zapomniawszy, kiwa tylko głową,

Kiedy Turcy, osobą gardząc cesarzową,

O jego się tak blisko ocierając strzemię Uciekają, na koniec pięścią tłukąc w ciemię i sam ⁷⁰⁵ Od gniewu, i samemu przyjdzie się rozgrzeszyć, Przyjdzie i nieprzyjaciół, niestetyż, rozśmieszyć,

A uchyliwszy onej prześwietnej grandece Uciec z pola, seklowi wyrzuciwszy lece,

w. 685 gradem — rkps: z gradem. w. 698 żurzyć się — gniewać się, sierdzić, srożyć. w. 707 grandeca — wyniosłość, duma. w. 708 lece — lejce.

Zwykłe swoje ozdoby, forgi, pierza kinąć,

⁷¹⁰ Wszytkich by chciał wyprzedzić, wszytkich by chciał minąć. Ale póki w polu stał, jeszcze się wstydali.

Jeszcze się jakokolwiek Turcy opierali;

Skoro uciekł, skoro się do namiotu schował,

Wszytkich w drogę rozgrzeszył i licencyjował.

⁷¹⁵ I armaty odbiegli, część tylko zawczasu Umknęli jej puszkarze, nim do dutepasu Przyszło; więc że każde z nich przykute łańcuchem Do drzewa, ani radzić mogło się obuchem,

Koła w trzaski i w drobne porąbawszy sztuki,

⁷²⁰ Działa w Dniestr rzucą z skały ze ściętymi buki.

Naszy w

obozie

tureckim

Ale nie tu szczęśliwa wiktoryja stanie.

Bo skoro z pola w obóz uciekli poganie.

Nie dając im odetchu, ale stopy w stopy Kładąc, weśli i naszy za nimi w okopy.

⁷²⁵ Tam, gdzie w pięknej równinie i przez małe pole Tak barzo Zaporożec Turków w oczy kole;

Tam, póki pogan sieką i namioty krwawią,

Póki łupem nieszczęsnym nasi si£ nie bawią.

Poty ci uciekają i by chcieli byli ⁷³⁰ Szczęścia zażyć zwycięzcę, więcej by sprawili

Przez ten jeden dzień niźli przez czterdzieści całe; Mogliśmy, mogli skrócić dziś Turki zuchwałe!...

Już namioty rzucają, już konie od kołów Biorą, już pędzą stada mułów i bawołów,

⁷³⁵ Już się wszyscy sowitą obłowią zdobyczą,

Już w pogańskich obozach imię „Jezus” krzyczą;

Już do wielkich wezyrów, do agów, do baszy Wieść przyszła, że już wzięli ich tabory naszy;

w. 714 licencyjować — udzielić pozwolenia.

w. 716 umknąć — usunąć; dutepas — ucieczka.

w. 726 barzo — rkps: mało: barzo [...] w oczy kole — tj. zawstydza.