118 Hlolena I dobrostan zwierząt gospodarskich
W obydwu przypadkach ruszt pełni podwójną funkcję: legowiskową oraz przepuszczania odchodów płynnych i stałych do kanałów gnojowico-wych.
Ze względu na funkcję legowiskową konstrukcja rusztów powinna być laka, aby szerokość prętów była największa, zaś szczelin jak najmniejsza. Taki ruszt byłby wygodny i bezpieczny dla zwierząt zarówno przy ich staniu, leżeniu i poruszaniu się. Druga funkcja rusztu wymaga odwrotnych parametrów (wąskie pręty, duże szczeliny). Tabela 4.3 przedstawia opty. małne szerokości listew i rozstaw szczelin w podłogach różnych pomieszczeń inwentarskich.
Tabela 4.3. Szerokość listew i rozstaw szczelin podłóg rusztowych w pomieszczeniach inwentarskich (wg ró2nych autorów)
Zwierzęta |
Szerokość (cm) | |
listwy |
szczeliny | |
Cielęta: | ||
do 3 miesięcy |
7.5 |
2.5-3.0 |
3-6 miesięcy |
iĄ |
3.0-3.5 |
Młodzież: | ||
6-15 miesięcy |
10,0 |
3.0-3.5 |
15-24 miesięcy |
10,0 |
3.5-4.0 |
Krowy o masie (kg): | ||
400-500 |
12,5 |
4,0-4.5 |
500-600 |
12.5 |
4,5-5,0 |
600-700 |
13,0 |
50-55 |
Prosięta po odsądzeniu |
5.0-7.5 |
1.7-1,9 |
Tuczniki |
7,5-10,0 |
2,0-2,5 |
Maciory |
7,5-10,0 |
2.5-3.0 |
Owce |
2.0 |
0,65 |
Drób dorosły (baterie) |
2-2,5 mm (drut) |
2.5-3.8 cm (oczka) |
Rodzaje rusztów:
• metalowe (stalowe lub żeliwne), mogą być o różnych profilach. Są to ruszty trwałe, mocne, dobrze przechodzi przez nie kał - od 80 do 901 Ruszty te są jednak zimne i śliskie, a przy nieodpowiednim profilu mogą kaleczyć zwierzęta
• drewniane (drewno dębowe, bongozi, spolinieryzowane). Są to ruszty nietrwałe (z wyjątkiem drewna spolimeryzowanego), trudne do czyszczenia, źle przechodzi przez nic kał (poniżej 80%), są rusztami ciepłymi, często stosowanymi u młodych zwierząt (cielęta)
• ruszty z tworzyw sztucznych (polichlorek winylu - PCW, polipropylen - PP, polietylen - PE). Są to ruszty coraz powszechniej stosowane» pomieszczeniach inwentarskich. Charakteryzują się następującymi właściwościami: mają dobrą izolację, są wytrzymałe pod względem mechanicznym, lekkie, odporne na korozję i związki chemiczne, elastyczne, nie mają działania toksycznego na zwierzęta; stosowane w wychowalniach cieląt i prosiąt
• ruszty kombinowane (są to ruszty metalowe pokryte warstwą tworzywa termoplastycznego lub ruszty metalowe z nakładką ceramiczną lub gumową). Ruszty te są wytrzymałe, cieplejsze od metalowych, przy karbowanych nakładkach nie są śliskie, nie dają jednak dobrego spadania kału
• ruszty betonowe i żelbetonowe (zbudowane z betonu sprężonego lub zbrojonego). Są szorstkie, wytrzymałe i odporne na korozję, dobrze przechodzi przez nie kał (do 95%).
Profile rusztów. W zależności od materiału są stosowane różne profile rusztów. Na rysunku 4.3 przedstawiono kilka profili rusztów obciążonych racicami zwierząt.
Rys. 4.3. Profile rusztów i obciążenie racic w zależności od szerokości szczelin i listew (belek)
Zoohigieniczne wymogi stawiane rusztom: optymalne szerokości szczelin i listew. Wynoszą one od 2,5-10 cm w zależności od typu pomieszczenia i gatunków zwierząt (tab. 4.3) dobra izolacja termiczna. Na rysunku 4.4 przedstawiono wielkość oddawanego ciepła przez organizm świń do podłogi szczelinowej zbudowanej z różnych rodzajów materiałów. Najmniej oddają ciepła zwierzęta do podłogi z drewna dębowego (poniżej 600 kJ/m'/h). wytrzymałość statyczna oraz odporność na uszkodzenia mechaniczne i chemiczne.