186 N. CYBULSKI
Podnosząc siłę prądu, możemy stopniowu dojść do takiej siły, przy której otrzymujemy skurcz tak w chwili zamykania, jakoteż otwierania. Natężenie takiego prądu waha się pomiędzy 0,000001 a 0,00001 Amp. W tym przypadku możemy również stwierdzić, oznaczając dokładnie czas, w którym powstaje skurcz- po zamknięciu lub otwarciu prądu, że w chwili zanikania stan czynny w nerwie wychodzi z okolicy katody, w chwili zaś otwierania z okolicy anody. Ponieważ, jak widzieliśmy wyżej, w chwili powstawania elcktrotonu wzrasta pobudliwość w okolicy bieguna ujemnego, w chwili zaś znikania w okolicy bieguna dodatniego, widzimy więc, że stan czynny powstaje za każdym razem w okolicy, w której pobudliwość nagle wzrasta, a więc zawsze wychodzi z miejsca podniesionej pobudliwości.
Biorąc prądy jeszcze silniejsze, a mianowicie powyżej 0.00001 Ampera, otrzymujemy skurcz przy prądzie wstępującym tylko w chwili otwierania, przy prądzie zaś zstępującym tylko w chwili zamykania— w pierwszym przypadku podczas zamykania, w drugim podczas otwierania pozostaje mięsień w spoczynku. Jeżeli uwzględnimy zmiany elektrotoniczne w nerwie, i w tym przypadku możemy stwierdzić, że stan czynny także wychodzi tylko z miejsca zwięk-I szonej pobudliwości. Przy prądzie wstępującym biegun ujemny leży dalej od mięśnia, bliżej zaś mięśnia biegun dodatni; jakkolwiek więc powstaje zwiększenie pobudliwości w okolicy bieguna ujemnego, to jednak wskutek zniesienia przewodzenia, a raczej znaczneg) upośledzenia w okolicy bieguna dodatniego, stan czynny, który tutaj, w okolicy bieguna ujemnego powstaje, do mięśnia dojść nie może; przy otwarciu prądu wzrasta pobudliwość w okolicy bieguna dodatniego i stan czynny, który teraz w tej okolicy powstaje, ma swobodny dostęp do mięśnia. Przy prądach zstępujących biegun ujemny leży bliżej mięśnia, a więc w chwili zamknięcia prądu, gdy się zwiększa pobudliwość w okolicy tego bieguna, stan czynny ma odrazu wolny dostęp do mięśnia, wskutek tego otrzymujemy skurcz; w chwili otwarcia zaś mięsień pozostaje w spoczynku wskutek tego, że razem z otwarciem występują zmiany odwrotne; w okolicy bieguna dodatniego pobudliwość wzrasta, lecz natychmiast w okolicy bieguna ujemnego się obniża, również się zmniejsza w okolicy bieguna ujemnego przewodzenie i wskutek tego stan czynny, który powstaje w okolicy bieguna dodatniego do mięśnia nie dochodzi. Zmiany te przedstawiamy w następującej tabliczce Pfliigera: