364 ADOLF BECK
mała i wobec znaczenia potężnych szlaków zawartych w bocznych sznurach ustępuje na plan drugi.
Drogi czuciowe. Przebieg dróg dośrodkowych w rdzeniu mniej jest znany niż dróg ruchowych. W nauce o zmysłach dowiemy się że czucie skórne rozdziela się na czucie dotyku, czucie temperatury i czucie bólu, że nadto posiadamy t. zw. czucie mięśniowe czyli głębokie, które pomaga nam w regulacyi ruchów. Tym różnym rodzajom czucia odpowiadają też najprawdopodobniej oddzielne zakończenia nerwowe i osobne włókna nerwowe. Już poznanie tego faktu pozwala przypuścić, że i w rdzeniu pacierzowym przewodzenie tych różnych kategoryi czuć odbywa się po oddzielnych drogach. W rzeczywistości też doświadczenia na zwierzętach, a więcej jeszcze spostrzeżenia z dziedziny patologii, potwierdziły w zupełności to zapatrywanie, jakkolwiek co do właściwego umiejscowienia różnych tych dróg wiadomości nasze nie są we wszystkich szczegółach pewne.
1) Badanie przewodzenia czucia dotyku szczególnie napotyka na znaczne trudności i dało wyniki dotąd niepewne. Wątpliwości zdaje się nie ulega, że ważny udział biorą w przewodzeniu czucia tego sznury tylne rdzenia, któr3’ch zniszczenie rzeczywiście wywołuje zaburzenia w czuciu dotyku, jakkolwiek niezupełnie je znosi. Przebieg dróg czucia dotyku jest — jak się zdaje — różny w rdzeniu człowieka i tych zwierząt, które eksperymentatorom służyły do badań porównawczych, i stąd pochodzą sprzeczności w zapatrywaniach różnych autorów. Na podstawie bogatego materyału klinicznego, zestawionego przez Petrena, można powiedzieć, że nerwy czucia skórnego mają przebieg następujący: część włókien przebiega w tylnych szuurach jako długi szlak nieskrzyżo-wany, są to głównie włókna przewodzące czucie ucisku; reszta przechodzi z tylnego rogu szarej substancyi do drugiej połowy rdzenia tak, że następuje zupełne skrzyżowanie ich w linii środkowej Po skrzyżowaniu wchodzą te drogi do sznurów bocznych i zdążają ku bocznej (lateralnej) połowie tego sznura, szlaki jednak w górnej części rdzenia pozostają w środkowej (medyalnej) połowie tak, że następuje stopniowe przesuwanie się dróg wymienionych ku obwodowi. Drogi te odpowiadają w części włóknom wiązki G c w e r s a.
Dawniejsze zapatrywanie Schiffa, że wyłącznymi przewodnikami czucia dotyku są sznury tylne, że po ich przecięciu (w rdzeniu psa), następuje utrata tego czucia i że odwrotnie po przecięciu całego rdzenia z wyjątkiem