94286101 djvu

ROZDZIAŁ XI.

ROZMAITE CZUCIA ZLOKALIZOWANE W SKÓRZE I INNYCH NARZĄDACH. UWAGI OGÓLNE O Fl-ZYOLOGI1 ZMYSŁÓW.

Napisał

dr. J. Rothfeld.

I. CZUCIA,

a) Czucie skórne.

Skóra jest narządem zmysłowym, zapomocą którego odbieramy szereg wrażeń, jak ciepło, zimno, dotyk, ból, swiąd i łaskotanie. Są to wrażenia proste, które zwyczajnie nie dochodzą oddzielnie do naszej świadomości, tylko w postaci wrażeń złożonych, jako połączenia kilku wymienionych wrażeń. Tak np. odczuwamy za dotknięciem skóry ciepłym przedmiotem nietylko ciepło, ale także i dotyk; wrażenia te możemy jednak łatwo od siebie oddzielić. Blix i Gold-scheider wykazali, że na skórze rozmieszczone są obok siebie drobne, ściśle od siebie odgraniczone pola, z których jedne zadrażnione wywołują wrażenie ciepła, inne wrażenie zimna, inne w końcu wrażenie ucisku; Frey wykazał nadto istnienie punktów, których zadrażnienie daje czucie bólu. Punkty te oddziaływają w myśl prawa o swoistej energii zmysłów na różne bodźce swoiście; i tak wywołuje prąd elektryczny, zastosowany na punkty zimna, uczucie zimna, na punkty bólu, uczucie bólu itd. Drażnienie punktu zimna daje zarówno przy drażnieniu ciepłem jak zimnem zawsze czucie zimna. Z tego swoistego oddziaływania punktów zmysłu skórnego na bodźce zewnętrzne wynika, że dla każdego rodzaju czucia skórnego muszą istnieć oddzielne włókna i zakończenia nerwowe. Zatem

41

Fizjologia człowieka.