322 323 (4)

wany, można podłączyć zarówno do punktu A jak i punktu B (rys. G-32 i 6-33); w pierwszym przypadku stopnie poprzednie można zasilać od pełnego napięcia źródła, w drugim — tylko od połowy wartości napięcia źródła. W drugim przypadku obwód zasilania stopni poprzednich podłącza się równolegle do jednej z gałęzi stopnia beztransformatorowego. co narusza symetrię układa

Sposób włączenia tranzystorów w beztransformatorowych stopniach przeciwsobnych może być w zasadzie dowolny; jednakże z uwagi na to, że pożądane jest, aby poprzedni stopień był oporowy, zatem podłączenie takiego stopnia narzuca określony sposób włączenia tranzystorów stopnia końcowego. Na przykład, przy zasilaniu przedostatniego stopnia oporowego ze wspólnego źródła zasilania i przy stopniu końcowym, mającym taki

Rys. 6-34. Przeciwsobny wzmacniacz beztransformatorowy ze stopniem końcowym według układu z rysunku 6-33b, pracującym w klasie B

układ, jak na rys. 6-33, tranzystory w stopniu końcowym powinny być włączone w układzie ze wspólnym kolektorem (rys. 6-34). Przy tym na wejście stopnia końcowego trzeba podawać napięcie sygnału przewyższające napięcie sygnału na wyjściu stopnia końcowego. Takiej wartości napięcia sygnału stopień przedostatni nie może zapewnić, nawet przy zasilaniu go od całkowitego napięcia źródła, w wyniku czego napięcie zasilania tranzystorów stopnia końcowego nie jest całkowicie wykorzystane i sprawność stopnia końcowego maleje. W celu wyeliminowania tej wady górny koniec opornika R_c podłącza się do dolnego końca oporności obciążenia stopnia końcowego, przez co zwiększa się prawie 1,5 raza amplitudę napięcia zasilania stopnia przedostatniego i zapewnia całkowite wykorzystanie napięcia w tranzystorach stopnia końcowego.

Napięcie polaryzacji niezbędne w celu wyeliminowania zniekształceń nieliniowych przy słabych sygnałach i pracy stopnia końcowego w klasie B (rys. 6-34) zapewnia się przez użycie dzielnika R₂ — R₅; kondensatory Cj i C, usuwają spadek napięcia sygnału na opornikach R_} i Rj Prąd spoczynkowy tranzystora stopnia przedostatniego powinien być nieco większy od amplitudy prądu wejściowego stopnia końcowego: oporność R_c bierze się taką, aby spadek napięcia na niej wynosił 0,5 Eę przy braku sygnału wejściowego.

Przy danej oporności obciążenia R₀ beztransformatorowego stopnia prze-ciwscbnego i danej mocy w obciążeniu P. przy całkowitym wykorzystaniu napięcia zasilania i uzyskania wysokiej sprawności stopnia napięcia zasilania Ec powinno być określone. Niezbędną wartość napięcia zasilania Ec dla takiego stopnia, pracującego w klasie B, i maksymalną wartość prądu p!ynącego*przez tranzystory tę_mlx znajduje się za pomocą wzorów, które łatwo wyprowadzić na podstawie wiadomości podanych na stronach 286 ... 304

(6.58)

Napięcie ostateczne U_M( znajduje się w oparciu o rodzinę statycznych charakterystyk wyjściowych wybranego tranzystora dla włączenia ze wspólnym emiterem i obliczonej wartości prądu j'ęWartość nie może być większa od maksymalnego prądu kolektora wybranego tranzystora. Napięcie Ec nie powinno przekraczać 0.8—0.9 maksymalnie dopuszczalnego napięcia kolektor-emiter. Pozostały tok obliczeń takiego -stopnia nie różni się od sposobu obliczania konwencjonalnego stopnia przeciw-sobnego w klasie B.

Różne odmiany układów beztransformatorowych stopni przeciwsobnych wzmocnienia mocy i stopni wzmocnienia wstępnego z nimi współpracujących można znaleźć w specjalnej literaturze [Lit. 10, str. 259—262]; [Lit. 33, str. 285^-302].

t