343
8.3. Inne metody rozwiązywania zagadnień początkowych
-2yn-y*'
v)jh-bfn- Wobec tego wariant sumo wy określają wzory
>o = *»
(8.3.21)
(n&J).
>’n = .VR-l + ^“i.-l,2
Zn+i!2—Zn-t!2 +Hf»'
T-n wariant jest matematycznie równoważny poprzedniemu, ale w obliczeniach,*gdy stosuje arytJrtetykę zmiennopozycyjną pojedynczej precyzji, oba warianty są różne.
PrżYKŁAH 8.3.8. Weźmy równanie różniczkowe
y”=k. >(0)=0.l . /(0)=0,
gdzie fc»0.654321. Niech będzie A =0.01, n^lOO. Można łatwo wykazać, że wtedy 0.1 < śyr< I Załóżmy, że używa się sześciocyfrowej arytmetyki zmiennopozycyjnej. W metodzie różnicowej każda operacja ma postać
2ym—y„-i =0.xxxxxx
+ A2/„=0.0000654321
>’.+i=*0.yyyyyy
Ostatnie cztery' cyfry' stałej k w- ogóle mc wzywają na wynik. W istocie zamiast równania /'=0.654321 rozwiązuje się rówmanie y'=0.65.
Dla postaci sumow'cj i dla /i>15 zachodzi nierówność 0.1 <r„< I. Dlatego większość operacji będzie miała postać
z„_1/2=0.uuuuu >B=0.xxxxxx
+hf„ =a 0.00654321 +hzń+in “0.00Wvvvv
*■+1,2 *0.wvwv JVm -O.yyyyyy
Obliczając z traci się dwie ostatnie cyfry wartości /. Znaczy to z grubsza tyle, że dla n> 15 rozwiązuje się równanie y" = 0.6543. Ostateczny efekt jest taki, że dwie ostatnie cyfry wartości stają się bezużyteczne; wobec tego przesunięcie z w dodaw-aniu dającym y jest ł03*° Ważne. Różnicę między dwoma algorytmami wyjaśnia rola wielkości z (obliczanej ^ dodawaniu postaci <?(!) + 0{h)) jako nośnika informacji z jednego kroku do drugiego.
postaci sumowej występuje strata dokładności, ale jest to strata tego samego rodzaju, ró“ W ćafltóWanM numerycznym lub w rozważanych wcześniej metodach dla równań _ ^zkowych. Liczby z i y można zapamiętać z podwójną precyzją, natomiast obliczanie funkcji /, zajmujące najwięcej czasu, wykonuje się z pojedynczą precyzją. Jeśli takiej częściowej podwójnej precyzji, to zalety postaci sumowej częściowo znikają. *' • tąkże przykład 2.3.5 pokazujący wyjście z sytuacji, gdy podwójna precyzja nie jest aas*ępna.