4 (1130)

I'ioblany organizacji administracji centralnej

VI

. '|i l• i.I . I wor/.ii oni bowiem, od 1986 r. pod przewodnictwem wicepremiera il> mini 11.1 pie/ydencjalnego komisję (Commission General de Secretarios de i,i.Ir v (i<‘inrios), której zadaniem jest przedyskutowanie spraw przedkła-iii'. li tu pir.ml/riiiii Kady Ministrów. Brak zgody komisji oznacza nieprzekaza-

i |>i i    h*.idzie Ministrów, chyba że sprawę uznaje się za szczególnie ważną.

< >.    - im u jest istotne, kim są - z punktu widzenia politycznego - sekreta-

■    i |m uIm I n t.ii/i stanu. Mogą bowiem pochodzić z tej samej partii co ich mini-i• • o al« mo|'.| leż reprezentować w składzie szeroko rozumianego rządu inną mu, I M.iln yjną W tym drugim przypadku (który wyraźnie wystąpił w Polsce w

ii    n h I*>*>/ .'()<)(), tj. w okresie koalicyjnego rządu Akcji Wyborczej „Solidar-... i l lnu Wolności) nie zawsze poglądy wyrażone przez sekretarza stanu oka-n .n, i \ 11 u samymi, które wyraża minister (lub kierownictwo partii, którą on w

i-l/n i• |o• i iiiiije) (/.asem sekretarz lub podsekretarz stanu jest raczej urzęd-

■    I n ni i nn politykiem, i nie ma - przynajmniej formalnie - afiliacji politycznej.

i . I- ml i n i/ądu odróżniają się w każdym razie od najważniejszych urzędni-1111111*,im siu I nuży stoją na czele profesjonalnej, stałej administracji, a zarazem n ni im pil......kol wiek prawa reprezentowania resortu na posiedzeniu organu poli-

■    ii- .. lakini |. .i Rada Ministrów. Dotyczy to również - znanych w niektórych i 111•* li ■ o ni |ak /ara/, zobaczymy, w Polsce (mowa o naszych sekretarzach stanu p"d-i I i< im ,u h sianu) takich najwyższych urzędników ministerstw, którzy nie ii* /<t dn In/by cywilnej i których można zakwalifikować do szczególnej grupy i/i.diiil m politycznych. Pewien wyjątek stanowi tu RFN, gdzie w posiedzeniach « i'ln ii.hIm .lim biorą udział nie tylko ministrowie i ich polityczni zastępcy (parla-n mi mu . ku i.u/r stanu występujący od 1967 r.), ale nawet administracyjni zastęp-

mmiii m m i si kietaize stanu), choć, oczywiście, również bez prawa głosu.

I .. i u.ni.| w różnych postaciach kategorią ministrów bez teki (u nas okre-

I mi. I....... częściej mianem ministrów zadaniowych), w Radzie Ministrów

• i id.iin pi /i ile wszystkim ministrowie odpowiadający za określone działy ■I " ‘l/in n anty) administracji rządowej. Urzędy tych ministrów są tworzone tli dinil/i ustawowej, albo na mocy indywidualnego aktu - z reguły głowy -mi i ■ i tworzącego dany rząd.

l i i /\ model ustawowego tworzenia urzędów ministrów resortowych,

'.p i ni | pi i w s/ei luiiejszy w Furopie, choć nie w świecie - jest bardziej tradycyj-¹ taimwu|i w pewnym stopniu modyfikację jeszcze starszego, w XIX w. dość .. Iinepu systemu, w którym urzędy ministrów były wyliczane wprost w "ii t tui p li ,i oczywiste, że w ten sposób petryfikuje się podział na resorty, ' i' dum i sme uli minia dostosowanie składu rządu do bieżących potrzeb i uwa-"iil im hi polilyeznyi li, zwlaszc/a lam, gdzie istnieje znak równości między Raki Mmi'.(iow (Jako centralnym, kolegialnym organem administracji państwowej) i • pleni (piko oig.uiem władzy politycznej), lesl lak np we Włoszech, gdzie nIiii* |i aktualnie .U ui/ędow mmistiow ( w lalach dziewięćd/.ie .ii|lycli było u li •I "I" ’*>) Nale y jednał auwa. yi że w lalach dziewięćdziesiątych X X w wy

i I pil i \M \\|m, ii Ii Ii i || |i i |( |.l (lo MIII lep miii lu /by iii /pilów nu u isl iow Wy III

I i_M .i i .1    Ii.ii11/i* 'i cgohiych |h /.yr/.yn, a mianowicie z ro/woju

......    i..    ml u n r trudnili zainicjowanego przez regiony zniesiono

.......I.....Inn i w a, pi/ekazując ich zadania właśnie autonomicz-

,, , _|1(,... m • ......... . nn ale/me nd lego, iż istnieje resorty: Spraw Regional-

,    , , i ......In i, im tonalnych i Dewolucji, występuje jednak Resort Poli-

11 n im | . i . nr| \,|d/n nin/n,i. /r potrzeba, powszechnie występującego w

, i..... | | l i■ 11 imli«, I>>><*g‘> icsorln rolnictwa wynika zarówno z przyczyn

, ,,    , i. n u 111 *.ir i\iwo lolniclwa jest typowym ministerstwem klienteli,

,    ,,, , , , |.i. • 111 u | o¹ interesy liczącej się politycznie grupy społeczno-

i    . | | d i / pi yi yn zewnętrznych: wspólna polityka rolna Wspólnoty

, | i i | l. .ii .nnm11.i poważną część jej budżetu, wymaga takiego instytu-,..    , , . . i.. . ni.i w państwach członkowskich.

m i. u .< ii< n i .nim d,i|i przykład rozwiązania w pewnym sensie pośredniego

, i . .........% -.i. inami tworzenia urzędów ministrów. Od 1937 r. wydawane są

u i .    .....u u,n h Korony, z których ostatnia pochodzi z 1975 roku. Ustawy

i i ,    | I uli pinst i dotyczące wynagradzania ministrów, coraz silniej wkra-

...,i u. pmw.i ustrojowego. W rezultacie, obok tradycyjnych podstaw i . • ,mi i ni. rdow ministrów w postaci ustawy lub zwyczaju - uregulowa-e hi., h .... dokonania zmian w tym zakresie na podstawie zarządzenia i ... i i ydnncgo, oczywiście, na wniosek premiera. Dokonuje się to w

..... I .    ■ .mu lunkcji ministrów Korony, zawsze za zgodą parlamentu,

,i ....i /,|. i I• |d w sprawach większej wagi, jak zniesienie urzędu - wyrażoną i i i u | lezoluc j i I )o tego dochodzi jeszcze rozdział rządu od gabine-

......... woboilnie kształtowany w każdym rządzie - podział ministrów na

i..... , h i im gabinetowych. Rozwiązania te poważnie łagodzą niedogodności

.........,di iu ministrów w drodze ustawowej.

¹....... | >...i. durni rozwiązaniem jest to, co przyjęto w Japonii. Mianowicie,

....... i u a.o\ s o gabinecie z 1947 r. ograniczono tam liczbę ministrów stanu, to

■    ¹ ulom galu net u poza premierem, do dwudziestu.

¹..... i. ni elastycznego kształtowania składu rządu - łączy się z przy-

■ '    ■ l.id/.y organizacyjnej samej władzy wykonawczej. Gdy idzie o roz-

......i I "iiMytucyjiie, przyznanie takie najdobitniej wyraziła konstytucja Portu-

Itii. kloią ..1    | rząd ma wyłączne kompetencje w sprawach dotyczących

¹ ",ni | . iip.mi/ai p i sposobu pracy”. Przede wszystkim jednak system elastycz-i' ¹ i dii .ima .kładu rządu jest praktykowany we Francji. Wprawdzie w dana /ostała, nigdy potem wprost nie uchylona, ustawa nakazująca two-

......ni u i.iw w diod ze ustawowej, od początku jednak nie była ona przestrze-

' "l» . me |i".i po prostu zapomniana. Niechęć do ustawowego tworzenia urzę-"|"ii tiow mogła umocnię się jako reakcja na okres Vichy, kiedy to skład rządu ¹    "I" ■ ms aktem ustawodawczym, haki, że we Francji prawie nie ma już, nie-

¹    I¹" ' " i hiin występującej, lunkcji szela administracji ministerstwa w osobie

¹ " ¹ " • ' gi nn a li icgo (o i zym będ/ie mowa w dalszej części niniejszego rozdziału), ' pi / \ peai|i się ląi ze iii U lego ui zędu / oieną le/imu Viihy