502 [1024x768]

CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA UKŁADÓW KOLOIDALNYCH 5J3

Dowolną cząstkę będziemy uważali za koloidalną, jeżeli jej liniowe rozmiary zawarte są w granicach od 10 A do 2000 A.

Układem koloidalnym będziemy nazywać każdy układ dyspersyjny, w którym cząstki substancji rozproszonej odpowiadają rozmiarom cząstek koloidalnych.

Cząstka

KOLOIDALNA

Układ

KOLOIDALNY

Układ koloidalny będziemy także nazywać roztworem koloidalnym, gdy ośrodkiem rozpraszającym będzie rozpuszczalnik w stanie ciekłym.

Substancję występującą w stanie rozdrobnienia koloidalnego będziemy nazywać substancją koloidalną, pamiętając o tym, żc jest to określenie umowne, gdyż koloid to stan a nie substancja.

Roztwór

KOLOIDALNY

Podział układów koloidalnych

Układy koloidalne klasyfikowano za pomocą różnych schematów w zależności od tego, jakie kryterium podziału brano pod uwagę. Na ogół każdą substancję można (w odpowiednich warunkach) przeprowadzić w stan koloidalny. Niektóre jednak substancję przęęhędzą w stan koloidalny w sposób samorzutny; ten rodzaj układów koloidalnych określamy mianem koloidów asocjacyjnych. W przeciwieństwie do nich rozróżniamy koloidy dyspersvjne'—- są to uIćtadyT w których substancję rozproszoną otrzymuje się przez wymuszone rozdrob-.JUfiPfc*.

/Koloidy

^ASOCJACYJNE

K dyspersyjne

Ostwald podzielił układy koloidalne według stanu skupienia ośrodka rozpraszającego i substancji rozproszonej (stan gazowy, ciekły i stały). Podział układów koloidalnych ze względu na stan skupienia przedstawiono w tabeli 7.1.

W morfologicznych badaniach układów koloidalnych ważny jest kształt cząstek koloidalnych, który określa się przez podanie trzech wymiarów x, y i z (długość, szerokość i wysokość). Biorąc pod uwagę kształt cząstek, koloidy

anizometryczne y ć z, np. pręciki, płytki itp.).

Jeżeli za podstawę podziału wziąć powinowactwo cząstek koloidalnych

(„substancji rozpuszczonej”) do rozpuszczalnika (ośrodka rozpraszającego),

Koloidy izometryczne I ANIZOME-TRYCZNE

to można wyróżnić koloidy liofilowc i liofobowe (hydrofiłowe i hydrofobowe, gdy ośrodkiem rozpraszającym jest woda).

Koloidy liofiłowe mają duże powinowactwo do rozpuszczalnika--cząstki kofoKTałne otaczają się otoczką solwatacyjną, która jest czynnikiem nadającym im trwałość.

Koloidy liofobowe, gromadzące raczej na swojej powierzchni ładunek elektryczny, mają znacznie mniejsze powinowactwo do rozpuszczalnika i nie ota-czają się otoczka solwatacyina.

Koloidy

LIOFILOWC I LIOFOBOWE

33 Chemia fizyczna dla przyrodników