8 (305)

WYTWORY KULTURY STAJĄ SIĘ RZECZYWISTOŚCIĄ

Wszystkie wytwory kultury stają się z czasem pozytywną, naturalną i niezbędną częścią krajobrazu społecznego. Ich istnienie nikogo nie dziwi. Niewielu ludzi podnosi dzisiaj głowy, ze zdumieniem patrząc na przelatujący sam:-lot; prawie nikogo nie dziwi spłukiwana toaleta w domu.

LUDZIE PRZYSWAJAJĄ TĘ RZECZYWISTOŚĆ

Proces socjalizacji (patrz rozdz. 6) sprawia, że jednostki przyjmują sposił postrzegania rzeczywistości obowiązujący w ich kulturze. Dlatego niewieii kwestionuje źródło i wartość przekonań kulturowych czy niezbędność i przydatność kultury materialnej. Robertson (1987:161-164) pokazuje, że nav%e-podstawowe pojęcia „przestrzeni” i „czasu” są zmieniającymi się konstrukcz mi społecznymi. Na przykład: geocentryczny pogląd na budowę Układu Słonecznego (Ziemia znajduje się w jego centrum) został wyparty przez poglzć heliocentryczny (w centrum układu znajduje się Słońce); pojęcie atomu jak* j najmniejszej jednostki materii ustąpiło miejsca nowszym teoriom wyróżnia; cym mniejsze cząstki elementarne. Nawet pojęcie odległości zmieniło się wi z osiągnięciami technologicznymi i zastąpieniem żaglowców przez statki si ko we i samolotów śmigłowych przez odrzutowe, które być może zostaną pione przez statki kosmiczne. Również pojęcie czasu jest tworem społeczr.v (Zeruvabel, 1981). Cóż jest bowiem „naturalnego” w „tygodniu” lub „godzii

Na nieco niższym poziomie sama interakcja społeczna jest częścią pr: su, dzięki któremu jest tworzona i kształtowana rzeczywistość społeczna, dy uczestnik sytuacji ma własną jej definicję. Przez interakcję społeczną chodzi do negocjowania różnych definicji i osiągnięcia zgody - jeśli intera ma być utrzymana (Goffman nazywa to dochodzeniem do roboczego coi susu) - co do natury rzeczywistości społecznej w konkretnych warui Każda jednostka zatem w swym codziennym zachowaniu tworzy i przetwa rzeczywistość społeczną, w której funkcjonuje. Warto przypomnieć, że ważnym procesem społecznym zajmują się ciągle etnometodolodzy.

POROZUMIEWANIE SIĘ I INTERAKCJA SPOŁECZNA

Porozumiewanie się (patrz rozdz. 3) jest motorem interakcji społec Ludzie mówią do siebie, uśmiechają się, dotykają jeden drugiego. Intera społeczna musi zachodzić dzięki jakiemuś środkowi; środkiem tym jest zumiewanie się. Hartley i Hartley (1961:16) pisali:

Trudno przecenić znaczenie porozumiewania się w badaniach prc społecznych. Ponieważ porozumiewanie się jest środkiem, dzięki któremu by wzajemnie na siebie wpływają, można powiedzieć, że jest ono rzec stym nośnikiem procesu społecznego. Porozumiewanie się umożliwia akcję.

104