3. Rozwój samopoznania
ĆWICZENIE 17. To nie ja, panie poruczniku
(opracowanie wiosnę)
Cele:
S odprężenie i zabawa;
H pokazanie uczniom przykładu ról konfliktowych;
B uświadomienie uczniom, że czasami zbyt łatwo wchodzimy w role życiowe, które przypisuje nam otoczenie.
Czas: ló minut
Pomoce: skopiowane i wycięte role „Policjanci'’ i „Złodzieje ’ -Załącznik I
Przebieg:
1. Prowadzący zaprasza do odgrywania ról 12 osób. Każda z nich ma po cichu przeczytać swoją rolę, nie ujawniając jej przed innymi. Wśród rozdanych ról 6 dotyczy złodziei wyspecjalizowanych w różnych typach rabunków, a 6 - podobnie wyspecjalizowanych „branżowo’' detektywów. Prowadzący prosi odgrywających role, żeby wyobrazili sobie, że są na przyjęciu i żeby chodzili po sali zachowując się zgodnie z przypisaną rolą. Oczywiście detektywi muszą odnaleźć „swoich" złodziei. Pozostali uczestnicy zajęć w tajemnicy przed „aktorami" również otrzymują zadanie. Ich. rolą jest obserwowanie sali z boku i odgadnięcie, kto z uczestników przyjęcia jest „złodziejem”, a kto „detektywem”.
2. Po kilku minutach obserwatorzy zwykle odgadują role.
3. Prowadzący pyta, co ich naprowadziło na ślad. Okazuje się, że język ciała obu „profesji" jest bardzo czytelny - detektywi zachowują się pewnie, chodzą wyprostowani, a „złodzieje" robią wszystko, żeby nie rzucać sic w oczy. Ten sam mechanizm rządzi nami, gdy staramy się wypełniać role, których oczekuje od nas otoczenie. Stąd wniosek, że kształtowanie roli podlega pewnym standardom, a nawet stereotypom.
3.4. Role społeczne i modele życia
ĆWICZENIE 18. Role życiowe
(opracowanie wiosnę)
Cel:
0 praca nad definiowaniem swoich ról życiowych obecnych i przyszłych oraz związku między nimi.
Czas: 30 minut
Pomoce: duże arkusze papieru, flamastry "Przebieg:
1. Prowadzący wygłasza krótki wykład na temat ról życiowych.
2. Następnie proponuje uczniom „wycieczkę do krainy wyobraźni”
1 prosi o symboliczne, rysunkowe przedstawienie ról, jakie wypełniają w życiu. Mogą się tu pojawić role syna, wnuczki, ucznia, sąsiada, kolegi, przyjaciela itp. Uczniowie rysują na dużych arkuszach papieru.
3. Kolejnym zadaniem dla uczniów jest określenie i zapisanie na arkuszu (obok rysunku roli) stopnia ważności każdej z nich (cyfra 1 będzie oznaczała roię najważniejszą, kolejne cyfry role mniej ważne) oraz przybliżonego wskaźnika czasu, jaki w ciągu miesiąca poświęcają każdej z rói.
4. Ostatnim etapem analizy ról jest określenie ich wzajemnych relacji. Prowadzący prosi o zaznaczenie na rysunku związków miedzy rolami, które maja charakter:
a konfliktowy IUMUUW////J/
& kompensacyjny --►
S komplementarny a-►
5. Uczniowie prezentują swoje rysunki, a następnie cala grupa pracuje nad listą sposobów zmniejszających konfłiktowość ról w życiu.
ĆWICZENIE 19. Model życia
(oprncoMJfiie własne)
Cel:
a analiza modelu życia osób z najbliższego otoczenia; a projektowanie własnego modelu życia.
45