34 Mit i yji-ik
francuskim mundurze salutuje z oczyma zwróconymi ' zapewne na trójkolorowy sztandar. Taki jest sens obrazu. Ale, może naiwnie, widzę, co to dla mnie ma j znaczyć: że Francja jest wielkim Imperium, że wszyscy i jej synowie, niezależnie od koloru skóry, wiernie służą j pod jej sztandarem i że nie ma lepszej odpowiedzi tym, którzy oskarżają ją o rzekomy kolonializm, niż zapał czarnego żołnierza, służącego chętnie rzekomym cie-miężycielom. A więc raz jeszcze staję przed rozszerzonym systemem semiologicznym: jest tu element znaczący, utworzony z pierwotnego systemu (czarny żołnierz salutuje po francusku), jest element znaczony (intencjo- ; nalna mieszanina francuskości i wojskowości), jest j wreszcie obecność znaczonego w znaczącymi \
Zanim przejdziemy do analizy każdego terminu sy- 1 stemu mitycznego, należałoby''uzgodnić terminologię. Wiemy"już teraz, że jdo znaczącego w mici^-oudeLśń-mnż.-.. na z dwóch różnych stron: jako do końcowego terminu '^yTtemWlTngmstycżnego lub i ako do początkowego terminu systemu mitycznego.! Potrzebne są więc dwie nazwy: im płaszczyźnie języka - więc jako końcowy termin pierwszego systemu" r znaczące nazywać będę sen s euT (nazywam się lew, Murzyn oddaje francuski^ 'saTutJ, na płaszczyźnie mitu nazywać go będę for m ą. 1 ;Taka nTejasnosc me jest możliwa w wypadku znaczone-, go: pozostawimy mu nazwę pojęcia. TermiiLJxżQ6*-jest korelacją dwóch pierwszych: w systemie języka _ta_. znale) nazwa ta może się okazać niejasna, w micie,, "bowiem (i na tym polega najistotniejsza różnica) to, co znaczące utworzone zostało ze znaków języka. Nazwę wiec trzeci Termin miuT z njL£..z e n i e.nL-1 Słowo to
jest o tyle usprawiedliwione, że istotnie\mit ma podwój-ną funkcje: wskazuje i oznajmia, pozwała zrozumieć
i narzuca.
>v A forma i pojęcie
•bęssśR
e /
7
| Element znaczący mitu przedstawia się niejasno: jest^ jednocześnie treścią i formą, pełny z jednej strony, pusty z drugiej. Jako'sens, element znaczący zakłada lekturę. Obejmuję go wzrokiem, posiada rzeczywistość zmysłową (przeciwnie niż element znaczący lingwistyczny, któ-rjTJest ściśle psychiczny); jest bogaty.i Nazwanie lwa, salut Murzyna to całości prawdopodobne, wystarczająco racjonalnej Jako pełny zespół znaków; lingwistycznych, sens mitu~ma”"~sobie właściwą wartość,..stanowi ćżęśĆ~7hkIeJśTiistorii, liistorii lwa czy Murzyna; w_sens budowane już zostało znaczenie, które mogłoby do-sTónale wystarczyc~~samo sobie,'~gdyby mit go nie prze-chwycił i nie_ przemienił w pustą pasożytniczą formę. Sens j u ż. jest pełny, zakłada wiedzę, przeszłqśćJ__pa- : mięć, porównalny porządek zdarzeń, idei, decyzji. \ ^"Stając się forma^ sens oddala własną przypadkowość; opróżnia się, zuboża; historia wyparowuje, pozostaje jedynie litera. TTeśt w tym paradoksalna permutacja operacji lektury^iehormalńa"regfesja~~id sensu do for-my, _od znaku lingwistycznego do elementu znaczącego mitu._Jcśli zamknąć ątiia ego no minor tao w czysto' lingwistycznym systemie, zdanie odnajduje pełnię, bogactwo, historię; jestem zwierzęciem, lwem, żyję w pewnych krajach, wracam z łowów, chciano by, żebym dzielił łup z jałówką, krową czy kozą, ale ponieważ jestem silniejszy, sobie przyznaję wszystko, przyznaję z różnych powodów, z których ostatni jest po prostu ten, że nazywam się lew. Jako forma mitu zdanie to nie ocala już prawie nic z tej długiej historii. Sens zawierał cały system wartości: historię, geografię, moralność, zoologię, literaturę. Forma oddaliła całe to bogactwo: jej nowe ubóstwo przywołuje znaczenie, które by ją wypełniło. Trzeba odsunąć historię lwa, aby zrobić miejsce przykładowi gramatycznemu, trzeba ująć w nawias'bio-
i*