*>i«aos Zorrąquino
W sposób bardziej ustrukturyzowany możemy podsumować główne skutki uboczne.
> Dokuczliwe skutki uboczne. Występują niewielkie dolegliwości, które dosyć szybko znikają, lecz przed przystąpieniem do leczenia należy o nich informować pacjenta lub osoby za niego odpowiedzialne: ospałość, lekkie drżenie, podciśnienie etc. Kiedy indziej leki wywołują suchość w ustach, poty, wrażenie zawrotu głowy lub wiotkość mięśni.
> Nieprzystawalność dwóch wielkich środków antydepresyjnych: IMA O i imipraminy. Te dwa typy leków nie powinny być nigdy łączone, a w każdym bądź razie między jednym a drugim musi upłynąć określony czas, który pozwoli na usunięcie wcześniejszego leku z organizmu. Inaczej mogą pojawić się nudności, wymioty, kryzys pobudliwości etc.
> Wypadki sercowo-wieńcowe. Czasami, w zależności od - pacjenta, pojawia się nadciśnienie tętnicze, częstsze i groźniejsze u osób dorosłych. W innych przypadkach nadciśnienie tętnicze może wywołać uporczywy bół głowy, dreszcze, nudności, gorączkę a nawet tachykardię. Efekty te mogą wystąpić w każdej fazie leczenia, a nawet po zredukowaniu dawki leku.
> Komplikacje wątrobowe. Efektów tych nie zauważono przy imipraminie; pojawiły się jednak przy ipromiazydzie zgrupy IMAO. Ich najbardziej znanym efektem, choć nieczęstym, jest zapalenie wątroby ze względu na nadmierne podniesienie transaminaz.
> Niebezpieczeństwo samobójstwa. Skutek ten może pojawić się w dwojaki sposób: przez niekontrolowane przyjmowanie
□ too
tego samego leku, który zalecono dla zwalczenia depresji. W tym przypadku imipramina może być bardzo toksyczna dla serca. Ryzyko samobójstwa może pojawić się w pierwszej fazie podawania leków antydepresyjnych, ponieważ znoszą one inhibitory, które dotąd nie dopuszczały do samobójstwa. Niesie to ze sobą konieczność stałej opieki nad pacjentami depresyjnymi z wcześniejszymi myślami samobójczymi.
Ogólnie rzecz biorąc terapia farmakologiczna zalecana jest w sytuacjach głębokiej depresji. Nie wydaje się bardziej wskazana w procesach depresyjnych dziecięcych i młodzieńczych. W kuracji o średniej intensywności leki są bardziej skuteczne, lecz nie powinny całkowicie oddalać zastosowania innych technik leczenia. Gdy chodzi o dzieci i młodzież zawsze dobrze jest, gdy w terapii bezpośrednio uczestniczą rodzice czy wychowawcy. Na koniec należy pamiętać, że stosowanie środków farmakologicznych u dzieci i młodzieży nie jest technicznie poparte jakąś oceną naukową, która potwierdziłaby wiarygodność i prawomocność każdego ich zastosowania.
□ 5.2.2. Leczenie depresji za pomocą psychoterapii
Specjaliści w zakresie badania depresji dziecięcej i młodzieńczej, jak doktor A. Polaino-Lorente (1988), podkreślają różnorodność kuracji antydepresyjnych w zależności od tego, czy chodzi o bardziej czy mniej
101 □