784
Jeny Stachuro • PATOLOGIA CHORÓB PRZEWODU POKARMOWEGO
uszkodzenia przełyku (oparzenia, uszkodzenie chemiczne, znaczny refluks treści żołądkowej, scleroderma - patrz CREST w rozdziale o immu-nopatologii). Objawami są: dysfagia, a czasem wręcz niedrożność przełyku. Protruzje w górnej części przełyku w połączeniu z niedokrwistością, glossitis i cłieilosis to tzw. zespół Plummer-Vin-sona (zwiększone zagrożenie rakiem przełyku poniżej zwężenia). Normalnie pasaż przełyku jest sprawny w wyniku perystaltycznego ruchu mięśniówki przełyku i współpracy górnego i dolnego zwieracza przełyku. Zaburzenia perystalty-ki prowadzą do achalazji. Występuje brak pe-rystaltyki, niepełny rozkurcz dolnego zwieracza przełyku przy połykaniu i wzmożone napięcie spoczynkowe dolnego zwieracza przełyku. Przyjmuje się, że przyczyną achalazji są zaburzenia unerwienia przełyku, zwłaszcza w peptydergicz-ne gałązki nerwu błędnego. Zniszczenie splotu nerwowego w toku choroby Chagas (infestacja Trypanosoma cruzi) może też prowadzić do achalazji. Przełyk w achalazji jest poszerzony nad dolnym zwieraczem. Grubość ściany, stopień zwłóknienia, zmiany w nabłonku pokrywającym i ewentualna grzybica są zmienne. Choroba rozwija się zazwyczaj u młodych dorosłych prowadząc do dysfagii. W nocy może dojść do zarzucania zalegającej treści pokarmowej do płuc. Chorzy z achalazją obarczeni są 5% ryzykiem na rozwój raka płaskonabłonkowego przełyku.
Prawdopodobną przyczyną są zabm. rystaltyki. Uchyłki mogą być miejscem zmian zapalnych, krwawień i przebici"^*!
I Zespół Mallory-Weissa polega na pQch pęknięciach dolnego odcinka przełyk^tfy stu żołądka.
9
Te naddarcia są przyczyną krwawiej (► krwawień z górnego odcinka przewodnio, mowego). Krwawienia te rzadko są Najczęściej naddarcia występują u alM^Sfl (gwałtowne ruchy antyperystaltyczne \ miotach). Dziś wiemy, że zespół ten wys^ \ może także u osób, zwłaszcza kobiet, kt6 gdy nie znajdują się „w stanie wskazują^tj. spożycie”. Naddarcia te mogą dotyczy/!11 H* śluzówki połączenia przełykowo-żołądk//^ (kilka milimetrów do kilku centymetrów mogą też być głębsze, aż do przedziuraw’ ściany i zapalenia śródpiersia włącznie. ^
III stopiei obejmuje 3 tacznotkank zapalny.
IV stopie nq albo bai
Nasileni jest równo' nych. Naje może być z przełyku z martwic Czasami: rżenia na] prowadzi promieni bóle w za choroby Barretta
I Zapalenie przełyku występuje u około 5» populacji. Dużo częstsze jest w Północni Chinach i w Iranie.
I Przepuklina rozworowa wynika z poszerzenia przestrzeni między ścianą przełyku a przeponą.
Przepuklina wślizgowa (95% przypadków) wynika z częściowego wpuklania się wpustu i dna żołądka powyżej powierzchni przepony. Żołądek tworzy dzwonowate poszerzenie. W przepuklinie okołoprzełykowej workowato uwypuklona część żołądka sterczy obok przełyku ponad przeponę. W krańcowych przypadkach cały żołądek może znaleźć się w klatce piersiowej. Przyczyna przepukliny przełykowej pozostaje właściwie nieznana. Przyjmuje się, że przepuklina ta występuje u 1-20% dorosłych. Może wystąpić już w dzieciństwie. Wiele przypadków przebiega bezobjawowo. Najczęstsze zaburzenia wynikają ze zmniejszonego napięcia dolnego zwieracza przełyku (refluks, zarzucanie). Najczęstsze powikłania to: owrzodzenia, krwawienia, perforacje, zadzierzgnięcia.
Uchyłek (Diverticulum)
I Uchyłek polega na niewielkim workowatym uwypukleniu ściany przełyku.
U nas czasem zapalenie jest wywołane ura. zem termicznym lub chemicznym. Częsta jest też grzybica i drożdżyca przełyku (patrz rozdział o chorobach zakaźnych). Zdecydowanie jednak najczęściej zapalenie jest wynikiem zarzucania do przełyku kwaśnej treści żołądkowej przez „poluzowany” dolny zwieracz przełyku (reflux oesophagitis). Czasem nawet żółć z dwunastnicy jest obecna w treści zarzucanej do przełyku.
Morfologia. W wycinkach endoskopowych wyróżnia się cztery stopnie zmian zapalnych (z oczywistych względów nie dążymy do tego, żeby w wycinku zawrzeć całą grubość ściany przełyku):
I stopień - widoczny jest pogrubiały nabłonek wielowarstwowy płaski o nieco pogrubiałej strefie rozrodczej (do 1/3 grubości nabłonka) i wydłużonych soplach łącznotkankowych wnikających w nabłonek. Nacieku zapalnego właściwie nie widać, widać natomiast niewielkie poszerzenie naczyń w soplach łącznotkankowych.
II stopień - widoczne jest jeszcze większe poszerzenie strefy regeneracyjnej nabłonka (połowa grubości nabłonka), a w soplach łącznotkankowych wnikających w nabłonek widać nie tylko wyraźne przekrwienie, ale też pojedyncze komórki nacieku zapalnego.
Żylaki
nienien
wystar
odprz;
zdecyc
marsk
poszei
podśl
obocz
żołąd
krwa
rych
Nad
izm:
być:
moc
wst:
nici
wai
I
I
P
r
I