DSC00851

Ar y st o teł e |

Popiersie Arystotelesa

ARYS T O T E L E S

Biografia

Arystotelesa słusznie zalicza się do najbardziej znanych i samodzielnych uczniów Platona. Przez kilkanaście stuleci uchodził za wielki autorytet nie tylko w filozofii, ale także w wielu dziedzinach wiedzy. Urodził się w 384 r. p.n.e. w Stagirze, mieście położonym w północnej Grecji, na Półwyspie Trackim. W 367 r. p.n.e. Arystoteles przeniósł się do Aten i w wieku 17 lat wstąpił do Akademii Platońskiej. Przebywał w niej kolejnych 20 lat, z biegiem czasu stając się wybitnym uczniem, potem badaczem i nauczycielem. Początkowo znajdował się pod silnym wpływem Platona i jego nauki, ale z czasem usamodzielnił się intelektualnie.

Po śmierci Platona opuścił Akademię i udał się do Assos w Azji Mniejszej, na zaproszenie tamtejszego władcy, Hermiasza. Potem przeniósł się na krótko do Mitylene na wyspie Lesbos, a w roku 342 p.n.e. Filip Macedoński zaproponował mu funkcję nauczyciela Aleksandra, później .zwanego Wielkim, liczącego wtedy 15 lub 16 lat. Arystoteles przyjął propozycję, zaznajamiając przyszłego króla głównie z literaturą, historią i geografią. Edukacja została zakończona, gdy Aleksander w 366 r. p.n.e. wstąpił na macedoński tron. Dalsze losy wychowanka wskazują na to, że niezbyt brał sobie do serca nauki swojego nauczyciela.

Arystoteles, przekonawszy się, że jego uczeń nie spełni pokładanych w nim nadziei na to, by stać się pokojowym władcą wszystkich państw helleńskich, powrócił do Aten i bez reszty oddał się pracy naukowej.. Nieopodal świątyni Apollina Likejosa założył szkołę, nazwaną Likeion (od miejsca jej powstania). Szkoła była swego rodzaju instytutem badań naukowych poświęconym zagadnieniom humanistycznym i przyrodoznawczym, których celem było zebranie możliwie całościowej wiedzy o świecie. Badania prowadziły wyspecjalizowarie zespoły naukowców. Do dyspozycji mieli oni sale wykładowe, bibliotekę, zbiory materiałów i pomocy naukowych. Likeion nazywano też niekiedy Peripatos, a nauczycieli i uczniów perypatetykami, być może- dlatego, że mieli oni zwyczaj słuchać wykładów i pobierać nauki w trakcie spacerów (greckie peripatein znaczy bowiem „przechadzać się").

Arystoteles był kierownikiem szkoły aż do roku 323 p.n.e., czyli do nagłej śmierci Aleksandra Wielkiego, kiedy to w Atenach zapanowały nastroje antymacedońskie. Filozof posądzany o sympatie promacedońskie, a w końcu oskarżony podobnie jak Anaksagoras i Sokrates o bezbożność, musiał opuścić Ateny. Przeniósł się do Chalkis na wyspie Eubei i tam zmarł po kilku miesiącach w roku 322 p.n.e., w wieku 63 lat.

■

ARYSTOTELES -opracowanie zasad logiki; substancje składające się z materii i formy; materia jako potencja zyskująca dzięki formie energię; celowość i przyczynowość świata; dualizm Boga pojmowanego jako pierwsza przyczyna i nieporuszony poruszycie! świata; poznanie oparte na spostrzeżeniach zmysłowych (empiryzm) i ich opracowaniu przez rozum (racjonalizm); koncepcja duszy wegetatywnej, zmysłowej i myślącej; zasada złotego środka; cnota warunkiem szczęścia będącego najwyższym dobrem człowieka i celem jego życia (eudajmonizm); teoria sztuki mimetycznej; opracowanie zasad retoryki.