14 Podstawy rachunkowości
Rozdział I Organizacja rachunkowości w przedsiębiorstwie
15
sald kont
one w ujęciu systematycznym jako wyodrębniony zbiór kont, uzgodniony z salda-Stii i zapisami na kontach księgi głównej19.
Konta ksiąg pomocniczych są prowadzone w szczególności do ewidencjonowania:
3.2. Charakterystyka ksiąg rachunkowych
Księgi rachunkowe składają się z .
1. Dziennika,
2. Księgi głównej,
3. Ksiąg pomocniczych,
4. Zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej oraz zestawienia ksiąg pomocniczych,
5. Wykazu składników aktywów i pasywów.
Dziennik zawiera chronologiczne ujęcie zdarzeń, jakie nastąpiły w danym okresie sprawozdawczym. Bez względu na technikę prowadzenia ksiąg rachunkowych, dziennik powinien umożliwiać uzgodnienia jego obrotów z obrotami zestawienia obrotów i sald kont księgi głównej .
Zapisy w dzienniku muszą być kolejno numerowane, a sumy obrotów liczone w sposób ciągły. Sposób dokonywania zapisów w dzienniku powinien umożliwiać ich jednoznaczne powiązanie ze sprawdzonymi i zatwierdzonymi dowodami księgowymi.
Dziennik powinien być dostępny do weryfikacji poprawności, np. w formie wydruków.
Księga główna jest podstawową księgą rachunkową. Składają się na nią konta syntetyczne określone w Zakładowym Planie Kont.
Konta księgi głównej zawierają zapisy o zdarzeniach gospodarczych w ujęciu systematycznym. Na kontach księgi głównej ujmuje się zarejestrowane wcześniej lub równocześnie w dzienniku zdarzenia, zgodnie z zasadą podwójnego zapisu Zapisów na określonych kontach księgi głównej dokonuje się w kolejności chronologicznej. Z datą otwarcia ksiąg na konta księgi głównej wprowadza się salda początkowe, czyli bilans otwarcia aktywów i pasywów.
Zapisy dokonane na kontach księgi głównej za pomocą systemu komputerowego drukuje się lub przenosi na inny nośnik danych, nie rzadziej niż na koniec roku obrotowego. Aby zachować zasady bezpieczeństwa zbiory danych powinny być drukowane lub zapisywane na innym nośniku jak najczęściej, co najmniej raz w miesiącu.
Księgi pomocnicze stanowią konta analityczne do księgi głównej, uzupełniając ją o dodatkowe informacje. Konta ksiąg pomocniczych zawierają zapisy będące uszczegółowieniem i uzupełnieniem zapisów kont księgi głównej. Prowadzone są
środków trwałych oraz dokonywanych od nich odpisów amortyzacyjnych, i - rozrachunków z kontrahentami,
- rozrachunków z pracownikami,
i - operacji sprzedaży,
I - operacji zakupów,
[ - operacji gotówkowych - w przypadku prowadzenia kasy.
Zestawienie sald wszystkich kont analitycznych sporządza się przynajmniej na ■dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych.
' Zestawienie obrotów i sald sporządza się na podstawie zapisów na kontach Księgi głównej i ksiąg pomocniczych na koniec każdego okresu sprawozdawczego B- nie rzadziej niż na koniec każdego miesiąca20.
Zestawienia te powinny być zgodne z obrotami dziennika lub obrotami zesta-łwicnia obrotów dzienników częściowych.
Zestawienie obrotów i sald składa się z następujących elementów.
- symboli lub nazw kont,
sald kont na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego,
i - sumy sald na dzień otwarcia ksiąg rachunkowych, obrotów za okres sprawozdawczy i narastająco od początku roku obrotowego oraz sald na koniec okresu sprawozdawczego.
Wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz), potwierdzony ich inwentaryzacją, sporządzają jednostki, które uprzednio nic prowadziły ksiąg rachunko-iwych w sposób określony ustawą o rachunkowości. W pozostałych jednostkach [rolę inwentarza spełniają zestawienie obrotów i sald kont księgi głównej oraz ze-stawicnia sald kont ksiąg pomocniczych sporządzone na dzień zamknięcia ksiąg [rachunkowych22.
Pozycje takiego wykazu powinny być odpowiednikami lub uszczegółowieniem poszczególnych pozycji bilansu otwarcia.
16 Art. J 3 ust. 1 3 ustawy o rachunkowości. ! Art. 14 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
11 Art 15 ust 1 ustawy o rachunkowości.
Art. 16 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
20 Art. 18 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
21 Art. 18 ust. 1 ustawy o rachunkowości.
22 Art. 19 ustawy o rachunkowości.