DSC02796

CZŁOWIEK W TEATRZE ŻYCIA CODZIENNEGO 49

przerwana. W tym wypadku słowo „interakcja” można zastąpić słowem „spotkanie” (encounter). „Występ” {performance) można zdefiniować jako wszelką działalność danego uczestnika interakcji w danej sytuacji, służącą wpływaniu w jakiś sposób na któregokolwiek z innych jej uczestników. Uznając poszczególnego uczestnika interakcji i jego występ za najważniejszy punkt odniesienia, możemy tych, którzy przyczyniają się do występów innych, nazywać widownią, publicznością, obserwatorami lub współuczestnikami. Ustalony wcześniej wzór działania ujawniający się w czasie występu, ale mogący mieć zastosowanie także przy innych okapach, możemy nazwać „rolą” lub „punktem programu”. Te sytuacyjne terminy łatwo można powiązać z ogólnie przyjętymi terminami odnoszącymi się do struktury społecznej. Kiedy jednostka lub wykonawca odgrywa przy różnych okazjach tę samą rolę przed tą samą publicznością, prawdopodobnie zawiąże się stosunek społeczny. Definiując rolę społeczną jako deklarację praw i obowiązków przypisanych danej pozycji społecznej, możemy powiedzieć, że rola społeczna obejmuje jedną lub więcej ról granych przy kolejnych okapach przez wykonawcę przed publicznością tego samego rodzaju lub przed publicznością złożoną z tych samych osób. [...]

Występy

Fasada

Termin „występ” wprowadziłem w celu określenia wszelkiej działalności jednostki, która przebiega przy stałej obecności pewnej grupy obserwatorów i wywiera na nich jakiś wpływ. „Fasadą” można nazwać tę część występu jednostki, która funkcjonuje niezmiennie przez cały czas jego trwania, dostarczając obserwatorom definicji sytuacji. Fasadą są więc standardowe środki wyrazu, które jednostka stosuje celowo lub mimowolnie podczas występu. Wstępnie warto wyróżnić i nazwać typowe części fasady.

Po pierwsze, mamy do czynienia z „dekoracją”, a więc meblami, sprzętami i innymi elementami, które składają się na scenografię i rekwizyty wykorzystywane przez jednostkę podczas przedstawienia. Dekoracja znajduje się na ogół stale w tym samym miejscu, tak że ci, którzy chcą ją wykorzystać do swojego występu, nie mogą zacząć grać, zanim nie znajdą się we właściwym miejscu i opuszczając je, muszą kończyć swój występ. Tylko w wyjątkowych wypadkach dekoracja przemieszcza się razem z wykonawcą: tak dzieje się z konduktem pogrzebowym, defiladą, orszakiem królewskim. Na ogół w tych wyjątkowych sytuacjach wykonawcy uzyskują dodatkową ochronę, ponieważ są lub stają się na ten czas postaciami sakralnymi. Postacie takie należy oczywiście odróżnić od