DSC07821

iacere necesse est voluptate dominantę (Cicero). Mutato nęmrne de te fab'^ R j (u*r*rtu*\ g^ątc bciicyóleSiaS^e^^^^^yj^ est‘e^d{aiuiijJJ

Fiat łux! Ego, quid sit futurum, nesdfo; quid Fićri possit, scio {Senecy Quidquid fit cum virtutc, Et cum gloria (Publilius Syrus). Deterióres fimus licentia (Terentius). Deest remedli locus, ubi, quae vitfa fuerunt, moreg fiunt (Seneca).

DE IMPERIO ROMANO

Initio Romam reges gubemavisse scitis. Reglbus exactis Romae quotaniii$ duo consules creabantur, qui rei publlcae consulerent. Tarentmis devictiś et Pyrrho rege pulso tota fere Italia in potestatem Romanórum subacta est.

Gentlbus Itallae subactis Romani finitani facti sunt Carthaginienslbus, quibuscum eos tribus bellis Punicis dimicavisse scimus. Punlcis bellis finitii Romani Carthaginiensium imperio potlti sunt. Ita Carthaginienslbus Hispanla expulsis imperium Romanum marę Atlanticum tetfgit. Carthaglne autem capta Africa provincia Romana facta est.

Postea Maćedombus, Graecis, Pergamenis imperio Romano adiunctis fines imperS Romani ad Aslam propagati sunt. Potentla Romanórum crescen-te reges atque liberae civitates arbitrio populi Romani se subiciebant. Qui id non fecerant, vi et armis opprimebantur.

Multae igltur terrae et Africae et Európae et Aslae imperio Romano adiunctae sunt: Aegyptus, Hispania, Gallia, Britannla, Pannonla, Daria, Macedonia, Graecla, Syria, aliaeque. Sed crescen te magnitudlne imperfi liuuria et avaritfa in civitatem Romanam invaserunt, quibus magnum illud Romanórum imperium dirutum est.

SENTENTIAE

/ / /

Nil non mortale tenemus /    / ■ ;.-y; / /    /    /

pectoris exceptis ingeniigue bonis. (Ovidius)

Nube solet pulsa candidus ire dies. (Oridius)

ĆWICZENIA

1. Wskaż w tekście czytania „De imperio Romano” ablativus absolutus i objaśnij użycie imiesłowów.

/V\a( ? tufeuCt

iiiii 1

XIX.	GerundJum.	~~—[ret- 1 wv.
LECH© UN®EVICESIMA	Gwundwum. '( '■ Coniugatio periphrastica piwi	V

^VA"'^A .    | , -    , K /    . Uu 5^

-JŁAfiWC\0    LfCJ^P Vw HićlO. 'jZofluAuid 0r

^S&u Wcgftcfi.^liSale vivtód^ciifMifót'e ipeenii omnes suniu? (Cuerof. Nn ¹

___I».v f*V»5cJra®LJ/ 'MOfU «Mi

tU |ttn* '

Uat +[ *A4L ui,

r J^rimhumanum Yiyferę ćst militare?Módus vivendi. Ariamaiidi. In

^7<Yiffllferp[ fcogit^nbo (Cicero). Studium disoendi constat voluptate, quae cogi non potest (Quintilicmus).

Liber (egendus ouerisia mapstr.o datus est. Magister puiris libros legendos dedit. %fareas Fricius Modrevius libros, qui „De re publfca emendanda” inscribuntur, scripsit. NN (nomen nominandum). Mutatis mutandis. Cura patriam servandi — cura patriae servandae. Homo multa habet instrumenta ad adipiscendam sapientiam (Cicero).

Liber legendus est. Puero liber legendus est. Legendum est. Nobis patria amanda est, (erat, erit ...). Omnibus parentes amandi sunt. Sapientla ars vivendi putanda est (Cicero). De gustlbus non est disputandum. Quod erat demonstrandum. Pacta sunt sernnda. Nil sine ratióne faciendum est (Seneca). Ratlo docet et explanat, quid faciendum fugiendumque sit (Cicero). Tamdlu discendum est, quamdlu nescias; si proverb!o cred im u s, quamdlu vivas (Seneca). Allquis vir bonus nobis eligendus est et semper antę ocdlos habendus, ut sic tamquam illo spectante vivamus et omnia illo vidente faciamus (Seneca). Omanda est digzutas domo, non ex domo tota (dignltas) quaerenda (est), nec domo domlnus, sed domino domus honestanda est (Cicero).

DE LIBRIS LEGENDIS (sccundum Lucium Annaeum Senecam)

Est lectio librórum necessaria: Alit enim ingenlum et cogitando invenien-doque fatigatum reficit. Nec scribere tantum, nec tantum legere debemus: sed invicem hoc illo commutandum est, et alterum altero temperandum est, ut, quidquid lectióne collectum est, prosit ad pabulum animi. Apes debemus imitari, quae ducunt succum ex floribus ad mel faciendum idoneis, deinde dispónunt per favos, quidquid attulere (attulerunt). Paucis libris immorari et innutriri oportet, si velis aliquid trahere, quod in animo fidellter haereat. Alimenta corpóńs tunc demum in sangulnem et vires transeunt, cum sunt concocta. Idem praestemus in his, quibus aluntur ingenla, concoquamus illa.