DSCF5026

piotr Wierzbicki

Kontakty skazanych ze światem zewnętrznym i ich znaczenie w społecznej readaptacji

I. Geneza kontaktów skazanych ze światem zewnętrznym

Potrzeba utrzymywania kontaktu skazanych ze światem zewnętrznym jest współcześnie nie kwestionowana, mimo że jest to pozorny paradoks. Istotą bowiem kary pozbawienia wolności jest przeniesienie skazanego z jego naturalnego środowiska do środowiska obcego i narzuconego, a tu poszukuje się różnych form kontaktów skazanego z otoczeniem zewnętrznym dla właściwego procesu resocjalizacji.

Zrozumienie znaczenia kontaktów skazanych ze światem zewnętrznym następowało stopniowo wraz z rozwojem więziennictwa. Trudno byłoby doszukać się zrozumienia tego problemu w pierwszych domach poprawy powstających w XVI wieku lub we włoskich przytułkach organizowanych na wzorach zakonnych ze ścisłą ascezą. Do wyjątków należało w tym względzie więzienie marszałkowskie w Warszawie (1767—1795). W więzieniu tym pozwalano nie tylko na odwiedziny, lecz również na przynoszenie żywności i bielizny, troszczono się również o to, by więzień utrzymywał kontakt ze światem i dostarczano mu materiały piśmienne, a nawet opłacano wysyłkę listów. Listy te mogły być adresowane nie tylko do krewnych i znajomych, lecz do samego marszałka, gdy chodziło o złożenie prośby lub zażalenia. W poszczególnych wypadkach zasługujących na specjalne traktowanie zarząd więzienia pozwalał nawet na opuszczenie zakładu na pewien czas (np. na święta)¹.

— 541 —

1

L. Radzinowicz: Podstawy nauki o więziennictwie, Warszawa 1933, s. 24 i 25.