DEMANDOJ
1. Kiuj bestoj logas će homo (kun homo) kaj kiuj apud i
2. Kiaj estas dombestoj? a
3. Kion donas al homoj bovino?
4. Kio estas cevalaco?
5. Per kio hundo montras, ke gi estas felića?
6. Cu vi satas katidojn kaj hundidojn?
7. Cu vi skribas leterojn per la plumo au perkrajone?
8. Kiuj homoj komprenas homojn el aliaj landoj?
9. Cu en demokrataj landoj estas regoj ?
10. En kiaj libroj ni legas pri reginoj, regidoj kaj regidinoj ?
D. POR TRADUKO
Czy wiesz, które zwierzęta należą do zwierząt domowych? (1 wyr.). Wiem — do zwierząt domowych należą: pies, kot, koń, wół, krowa, osioł, koza, owca i Świnia. Koń jest bardzo ładnym i silnym zwierzęciem. (On) ma gruby i długi ogon i pomaga człowiekowi w pracy. Świnia nie jest zwierzęciem ładnym, ale pożytecznym. (Ona) daje nam dobrą szynkę i kiełbasę, które jemy z wielkim apetytem.
W demokratycznych krajach nie ma królów. W Krakowie do wielkich domów należy także królewski zamek na Wawelu, gdzie obecnie jest dużo muzealnych przedmiotów. Na Głównym Rynku stoją piękne Sukiennice, w których jest dużo sklepików i sklepów z różnymi ładnymi przedmiotami. Jest także Muzeum Narodowe z wieloma bardzo dużymi i pięknymi obrazami. Na Rynku Głównym stoi także wysoka wieża starego ratusza (wieża ratuszowa).
14. DEKKVARA LECIONO
A. GRAMATTKO
Zaimkiem zwrotnym trzeciej osoby jest si 'siebie*. Dodając do niego końcówkę -a, tworzymy zaimek dzierżawczy sia ‘swój’ np.: la patro estas en sia ćambro ‘ojciec jest w swoim pokoju’ {en sia ćambro ‘w jej pokoju’); la patrino skribas al sia filino kaj al śiaj infanoj 'matka pisze do swojej córki i do jej dzieci*.
Odmiana czasownika z zaimkiem dzierżawczym Liczba pojedyncza
1. mi\ |
l mian\ |
'mam |
2. vi 1 |
vian |
'masz |
3. li | havas |
sian |
libr on 'ma |
si 1 |
sian \ |
'ma |
Ił 1 |
sian |
'ma |
swoją książkę*
Liczba mnoga
1. ni |
i |
i nian | |
'mamy 1 |
2. vi |
havas \ |
vian |
libr on 'madę J |
3. iii |
1 |
[sian ' |
'mają j |
swoją książkę*
Przedrostek pra- ma to samo znaczenie co w języku polskim, np.; pracivo 'pradziadek*, praarbaro 'puszcza*, prahomo 'człowiek pierwotny*.
Przedrostek bo- oznacza powinowactwo, (pokrewieństwo przez małżeństwo), np.: bopatro 'teść*, bofilo 'zięć*, bofilino 'synowa*, bofrato 'szwagier*.
B. YORTOJ
ambau obydwa(j), oboje, obie antau przed antaunomo imię avo dziad, dziadek diktas dyktuje
entute w całości, w zupełności
filo syn i
fonto źródło
fontplumo pióro wieczne
frato brat
gefratoj rodzeństwo
bogepatroj teściowie
gimnastiko gimnastyka
kaj ero zeszyt
kapabla zdolny
klubo klub
kuraga śmiały, odważny lerta biegły malantau za (czym) malproksime de daleko od nomo nazwa, nazwisko onklo wpj, stryj ordinara zwykły, pospolity plezuro przyjemność plumo pióro
praavo pradziad, pradziadek
proksime al blisko czegoś
propra własny
spongo gąbka
sporto sport
sveda szwedzki
Tadeo Tadeusz
tia taki, a, e
via twój, pański