DSCN2130 (2)

m

Rvs. 5.52. Rozwój megaspor (wg Sharpa, zmienione). A — pojawienie się w ośrodku komórki macierzy^ tej megaspor (megasporocytu). B — pierwszy podział mejotyczny. C — diada i drugi podział mejotycz_ny D — tetrada megaspor

Rys. 5.53. Rozwój woreczka zalążkowego (wg Sharpa, zmienione). A — woreczek 2-jądrowy, B — 4-jąd-rowy. C — 8-jądrowy, D — dojrzały woreczek z aparatem jajowym, antypodami i komórką centralną z 2 jądrami biegunowymi

syrtergidy

komórko

jajowo

mikropylamym woreczka tworzy się 3-komórkowy aparat jajowy, złożony z komórki jajowej i dwóch komórek zwanych synergidami, a na biegunie przeciwnym powstają 3 komórki zwane antypodami. Dwa jądra biegunowe tworzą wraz z otaczającą je cytoplazmą dużą komórkę, zwaną komórką cen t rai* n ą. Dojrzały, typowy woreczek zalążkowy okrytozalążkowych zbudowany jest więc z 7 komórek (jedna z nich — komórka centralna —jest dwujądrowa; jądra biegunowe mogą połączyć się ze sobą w jedno jądro diploidalne, zwane jądrem wtórnym — wtedy woreczek zalążkowy utworzony jest z 6 komórek haploidalnych i l dip-loidalnej komórki centralnej). W tym stadium woreczek zalążkowy gotowy jest do zapłodnienia. W porównaniu z nagozalążkowymi widzimy tu dalszą redukcję gamę-tofitu żeńskiego wyrażoną zmniejszeniem się liczby budujących go komórek ora? brakiem rodni zastąpionych tu 3-komórkowym aparatem jajowym.

v,jikrosporangium, czyli woreczek pyłkowy, znajdujący się w główce pręcika, _ołly jest ścianą utworzoną przez kilka warstw komórek. Ściana ta od wnętrza £v ^ona jest tkanką wyściełającą — tapetum, bogatą w substancje odżywcze (rys.

#Tk). Wnętrze woreczka pyłkowego wypełnione jest tkanką archesporialną. Licz-jtiórek archesporu powiększa się przez podziały mitotyczne, aż stają się one r^osporocy tami — komórkami macierzystymi mikrospor. Przechodzą tf¹ juejozę, na początku której izolują się od siebie grubymi ścianami z kaiozy.

Rys. 5.54. Budowa i rozwój woreczków pyłkowych w główce pręcika u okrytozałązkowych (wg Chamberlaina, z Malinowskiego). A — młody woreczek pyłkowy (mikrosporangium), B — dojrzały

Wewnątrz kalozowęj osłony powstaje z każdego mikrosporocytu tetrada haploidal-nych komórek, które rozwijają się w mikrospory (rys. 5.55 A—C). W toku formowania się mikrospor zanika stopniowo otaczająca poszczególne tetrady wspólna kalozowa ściana, stopniowemu zużyciu i zanikowi ulega też tkanka wyściełająca z jej substancjami odżywczymi. Mikrospory powiększają się i otaczają podwójnymi ścianami — cienką, delikatną, celulozowo-pektynową i n t y n ą i grubą, odporną, zbudowaną ze sporopoleniny e g z y n ą, której powierzchnia ma zwykle skomplikowaną i charakterystyczną strukturę (rys. 5.55 D).

295