tii
82 Narzędzia realizacji produktów i usług bankowości elektronicznej
nienie bardzo wielu standardów lokalnych bądź branżowych. Reguły składni EDI-FACT stanowią gramatykę niezbędną do budowy komunikatów — elektronicznych dokumentów — odpowiedników dokumentu papierowegol,<Q. Standard EDIFACT dotyczy wyłącznie struktury informacji - nic zajmuje się telekomunikacją ani informatyką. Pozwala to na uniezależnienie od platformy sprzętowej, oprogramowania, rodzaju sieci czy protokołu łączności.
System EDIFACT zawiera niestety tylko kilkanaście komunikatów finansowych o dużym stopniu uogólnienia. Przykładem takiego komunikatu może być Payment Order,J,). Spełnia on rolę zgłoszenia płatności wysyłanego przez klienta niebędącego instytucją finansową do banku obsługującego konto zleceniodawcy w celu obciążenia tego konta, a następnie dokonania przelewu na konto beneficjenta. Komunikat ten nie zależy od rodzaju transakcji i sfery działalności obydwu stron. Może regulować zobowiązania finansowe w jednej lub wielu transakcjach handlowych. Inne uzgodnione standardy finansowe w EDIFACT to: AUTACK (komunikat uwierzytelniający), BANSTA (status bankowy), CREMUL (zawiadomienie o uznaniach). DEBMUL (zawiadomienie o obciążeniach), D1RDEB (polecenie zapłaty), FINCAN (odwołanie zlecenia), FINSTA (statystyczne zestawienie finansowe), GENRAL (informacja finansowa uzupełniająca), KEYMAN (komunikat zarządzania kluczami szyfrującymi), REQDOC (prośba o dokument). Komunikaty (dokumenty) standardu EDIFACT umożliwiają przesyłanie informacji niezbędnych do transakcji handlowych. Ze względu na spełniane przez nie funkcje dzieli się je na trzy grupy:
- komunikaty handlowe (katalog cenowy, zamówienie, faktura), które umożliwiają wymianę informacji opisujących transakcje pomiędzy klientem a oferentem.
- komunikaty transportowe (np. awizo dostawy, zlecenie transportowe) mające charakter organizacyjny, czynności przepływu towaru od oferenta do klienta.
- komunikaty finansowe (przelew, informacja o ruchu na koncie) używane do obsługi finansowej procesu wymiany handlowej, czyli realizowania płatności i informowania o ruchach pieniężnych.
Modelowy obieg dokumentacyjny podczas elektronicznej wymiany dokumentów przedstawia rys. 8.
W rzeczywistości gospodarczej oprócz EDIFACT’u, który ma ambicje stać się standardem uniwersalnym, występuje szeroka gama rozwiązań i standardów elektronicznej wymiany informacji. Najbardziej znane komunikacyjne standardy branżowe o charakterze EDI to m.in.:
• ASSURNET - standard EDI w sferze ubezpieczeń (Belgia),
• CEFIC-EDI — standard EDI w branży chemicznej,
• EACOM — standard EDI w przemyśle i handlu,
lm Lange K. (1994): Podstawowe pojęcia EDI. Informatyka, nr I, sir. 16-20.
0,1 Payment Order (PAYMUL) - wspomniany wcześniej komunikat obciążeniowy, który kupujący wysyła do swojego banku, aby zlecić obciążenie własnego rachunku i zrealizować wyszczególniane płatności na rzecz jednego lub więcej wierzycieli.