DSCN2390

41

Model Milicji Obywatclskicj realizowany w lalach 1944-1990

ganizacyjnego, co również przysparzało trudności. Wynikało to w głównej mierze z braku jakichkolwiek przygotowań do powołania nowej formacji oraz zawodowej ignorancji jej organizatorów. W rezultacie musiano odwołać się do wiedzy policjantów międzywojennych, przyjętych do służby w MO w liczbie około 1000⁶⁰. Można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, iż ta kategoria funkcjonariuszy przygotowała na przestrzeni niespełna roku - między wrześniem 1944 r. a kwietniem 1945 r„ trzy obszerne projekty uregulowań, które miały m.in. ukształtować od strony formalno-prawnej zadania oraz strukturę organizacyjną MO⁶¹. Żaden z nich nie został zaakceptowany, niemniej zawarte w nich rozwiązania były podstawą do wyodrębniania kolejnych jednostek organizacyjnych milicji. W rezultacie w połowie 1945 r., formowana w ten sposób Komenda Główna MO składała się z następujących ogniw: Zarządu Polityczno-Wychowawczego®², dwóch w pełni merytorycznych oddziałów, tj. służby śledczej⁶³ i służby zewnętrznej⁶⁴, batalionu operacyjnego, który do połowy 1945 r., był głównie jednostką szkoleniową, a potem ucieleśnia! sobą zaangażowanie formacji w walkę z podziemiem niepodległościowym oraz jednostek pomocniczych w postaci wydziałów organizacyjnego⁶'’, personaInogo"

⁶⁰    Szerzej P. Majer, Milicja Obywatelska 1944-1957..., podrozdział Problem policjantów międzywojennych.

⁶¹    Pierwszy z tych projektów powstał we wrześniu 1944 r. i jest zatytułowany Służba Bezpieczeństwa w Rzeczpospolitej Polskiej; znajduje się w: AAN, zespół KG PPR, sygn 295/VlI-171, k. 18-34. Drugi z dokumentów - z grudnia 1944 r.. nosi nazwę Rozporządzenie kierownika Resortu Bezpieczeństwa Publicznego w sprawie zakresu działaniu, organizacji uwnf trt-nej oraz praw i obowiązków MO; jest przechowywany w: AAN, KC PPR. sygn. 295/Vil-171. s. 57-112. Trzeci z projektów, z kwietnia 1945 r„ ma tytuł Rozporządzenie Ministra Bezpieczeństwa Publicznego w sprawie wykonania art. 6 Dekretu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 7 października 1944 r. o Milicji Obywatelskiej; znajduje się w: Archiwum Komendy Głównej Policji (A KGP), zespół Akty Normatywne Komendy Głównej Milicji Obywatelskiej (AN KG MO), sygn. 4/1, k. 1-32.

^a W formule aparatu polityczno-wychowawczego został formalnie utworzony rozkazem nr 14 Komendanta Głównego MO z 21 października 1944 r. (A KGP, AN KG MO, sygn. 4/3}

⁴¹ Pion ten zaczęto tworzyć pod koniec listopada 1944 r„ kiedy KG MO przyjęła pierwsze dyspozycje związane z jego działalnością (AAN, KC PPR, sygn. 295/1/11-171. Rozkaz nr 25 z 22 listopada 1944 r.). Całościowa regulacja działalności tego pionu została wprowadzona Tymczasową instrukcją o organizacji ogniw śledczych w Milicji Obywatelskiej: zaczęła obowiązywać na podstawie rozkazu nr 188 Komendanta Głównego MO z 17 września 1946 r.. (A KGP, AN KG MO, sygn. 4/9).

⁴⁴ Pion ten zaczęto tworzyć pod koniec listopada 1944 r.. kiedy KG MO przyjęła pierwsze dyspozycje związane z jego działalnością (AAN, KC PPR, sygn. 295/1/11-171, Rozkaz nr 24 z 21 listopada 1944 r.) Całościowa regulacja działalności tego pionu została wprowadzona Tymczasową instrukcją Służby Zewnętrznej i Nadzoru Administracyjnego MO, zaczęła obowiązywać na podstawie rozkazu nr 88 Komendanta Głównego MO z 19 kwietnia 1945 r.. (A KGP, AN KG MO, sygn. 4/7, s. 6-7). Uzupełniała ją Instrukcja o Organizacji i zakresie działania Służby Zewnętrznej MO (b.d.w.) (A KGP, AN KG MO, sygn. 4/3).

*• Został wyodrębniony już na początku września 1944 r., co wynika z powołania na szefa tego oddziału Ludwika Sielickiego - rozkazem personalnym z 3 września 1944 r. (A KGP. AN KG MO, sygn. 4/3).

“ Plon ten praktycznie zaczęto tworzyć 29 września 1944 r., kiedy F. Jóżwtak. jako Komendant Główny MO rozkazem nr 10 polecił utworzyć przy każdej komendzie MO ogniwa