DSCN6344 (Kopiowanie)

'■ Pizegląd świata biot iynyrh i ich klasyfikacja

35

o haploidalncj liczbie chromosomów nazywamy haplofazn (także wówczas, gdy w procesach podziałów mitotycznych powstają coraz to nowe pokolenia osobników). Okres trwania osobników

zbudowany jest z komórek diploidalnych, powstałych drogą podziałów mitotycznych z pojedynczej komórki - zygoty. Jedynymi komórkami haploidalnymi są u człowieka gamety, powstające w narządach rozrodczych w procesie mejozy. Kiedy dwie haploidalne gamety połączą sic w procesie zapłodnienia czyli synoamii. wytwarzając zygotą, cykl rozwojowy zostaje zamknięty: powstał nowy organizm, o nowym, diploidalnym zapisie genetycznym. U kręgowców ma zatem miejscecykl rozwojowy typu ll(iyc. 7-13).

Ryc. 7-l3.Cykle rozwojowe: typu I (z przewagą haplofazy) i typu II (z przewagą diplofazy). Cykl rozwojowy typu I charakterystyczny jest dla niektórych pierwotniaków, grzybów i glonów. Cykl rozwojowy typu II -dla pewnych pierwotniaków, grzybów

cykl rozwojowy typu I

cykl rozwojowy typu I

Znamy jednak takie gatunki organizmów eukariotycznych, w życiu których wszystkie osobniki są haploidalne, a diploidalna jest jedynie zygota. Zjawisko to częste jest zwłaszcza wśród jednokomórkowców, występuje też u niektórych grzybów, a ilustruje je cykl roaypjgfty typu I. przedstawiony na ryc. 7-13. W tym cyklu podziałem mejotycznym dzieli się zygota; jest to tzw.

W procesie podziału mejotycznego powstają osobniki dzielące się następnie

sposobem mitozy. Po którymś z kolei podziale osobniki przekształcają się (już bez zmiany liczby chromosomów) w gamety, a następnie dwie takie gamety łączą się ze sobą w procesie zapłodnienia (syngamii). Powstaje diploidalna zygota, która zamyka cykl.

Natomiast mejoza w omówionym już cyklu rozwojowym typu II, która doprowadza do powstania gamet, określana jest mianem meiozy pregamicznei (ryc. 7-13).

Istnieją wreszcie powszechnie cykle rozwojowe z przemiana pokoleń (por, rozdz. 62.5 i rvc. 6-101 Schemat ogólny takiego cyklu rozwojowego z przemianą pokoleń

ilustruje tyc. 7-14. Taki cvkl rozwojowy typu 111 iest charakterystyczny dla wszystkich roślin, a także dla niektórych glonów i grzybów. Choć u poszczególnych grup roślin różni się on w szczegółach, jednak zasadniczy

przebieg jest wspólny dla wszystkich grup. Diploidalna    ^

IwpMan

zygota dzieli się sposobem mitozy i dalsze podziały mitotyczne komórek prowadzą do powstania

Sporofit może rozmnażać się

•yMNmnjnyMaN

Rj^^4. PvU nwwiwiuMw HI £ £8 i i j

wegetatywnie (wytwarzając dalsze diploidalne osobniki - por. rozdz. 6.1). Natomiast określone, wyspecjalizowane komórki sporofitu dzielą się mejotycznic, wytwarzając

OMMr