DSCN6350 (Kopiowanie)

7. Przegląd hviaia

żywych i ich klasyfikacja

41

cytoplazmy jedno lub kilka jąder komórkowych do

(Zwróćmy uwagą, iżgametangia mają liczne jądra, podczas gdy pozostałe strzępki grzybni workowców są jednojądrowe.) Jądra komórkowe pochodzące z gametangium męskiego i żeńskiego nie zlewają się, lecz wystgwją patami. Powstają zatem komórki dikariolycznc (dwujądrowe), zaś zawarte w nich pary jąder nazywamy jądrami sprzężonymi. Komórki te rozmnażają się sposobem mitozy. W drugim etapie procesu płciowego

eamia czyli zlanie się jąder sprzężonych.

Dochodzi do tego jedynie w szczytowych komórkach części rodzajnej owocnika, w której wytwarzają sięzarodme. Powstaje zygotyczny worek (ascus), zawierający jedno diploidalne jądro. Jądro to dzieli się mejotycznie (ryc. 7-18), wytwarzając cztery potomne jądra haploidalne, z

lęgnia

Ryc. 7-18. Cykl rozwojowy workowców (opis w tekście):

.    ...    •    n ivMbiv;.

których każde przechodzi jedną mitozę. W następstwie w _g graybnia,

komórce, twotzącej worek, powstaje osiem haploidalnych _n. haploidalna liczba chromosomów,

jąder, każde z nich wraz z częściącytoplazmy oddziela się 2_n - diploidalna liczba chromosomów.

ściana komórkowa, tworząc zarodnik workowy -

z.k. - zarodniki konidialne (JD).

Uwolnione z worków askospory w sprzyjających

warunkach kiełkują i tworzą haploidalną grzybnię, na której wytwarzane są lęgnie i plemnie (ryc. 7-18). A zatem u workowców występuje przemiana faz jądrowych.

Do workowców należąpospolite pleśnie, jak pędzlak (ryc. 7-19) i kropidlak (ryc. 7-20), rozmnażające się głównie poprzez zarodniki konidialne, a rzadko wytwarzające worki. Z pedzlaka białego (Penicilium notatum) wyizolowano bardzo cenny antybiotyk penicylinę (ryc. 7-10). Gdyby jednak z faktu, iż pędzlak wytwarza penicylinę, ktoś próbował wyciągnąć wniosek, że spleśniałe pożywienie jest zdrowe dla człowieka, popełni oczywiście poważny błąd. Albowiem różne gatunki innych pleśni wytwarzają szereg substancji toksycznych dla człowieka (penicylina - dla człowieka nietoksyczna - jest trująca dla bakterii). Na przykład kropidlaki (ryc. 7-20) produkują trujące, a zarazem wywołujące powstawanie nowotworów aflatoksyny. Szereg toksycznych związków zawiera sklerota innego workowca