DSCN6574 (Kopiowanie)

24 Biologia - repetytorium dla maturzystów I kandydatów na uczelnie medycy.

(ryc. 8-10/21). Dalszy rozwój zewnętrznych narządów płciowych uzależniony jest od hormonów. Pod wpływem męskich hormonów płciowych (androgenów) guzek płciowy rośnie, przekształcając się w członek; fałdy płciowe wewnętrzne zrastają się. zamykając ujście zatoki moczowo-płciowej, zaś zewnętrzne tworzą zawiązek worka mosznowego. U dziewczynek pod wpływem hormonów płciowych żeńskich guzek płciowy nieznacznie tylko rośnie, tworząc łechtaczkę, natomiast fałdy płciowe nie zrastają się; wewnętrzne przekształcają się w wargi mniejsze, a zewnętrzne w wargi większe.

8.I.I.6. Poród

Poród to fizjologiczny akt zakończenia okresu ciąży; polega on na wydaleniu noworodka oraz tzw. po płodu (łożyska i worka płodowego) z macicy. Poród prawidłowy ma miejsce po 37 tygodniu życia dziecka. Urodzenie się dziecka w wieku od 28 do 36 tygodni to tzw. poród przedwczesny; tak urodzony noworodek nazywany jest wcześniakiem i zwykle wymaga szczególnie troskliwej opieki. Między 18 a 28 tygodniem może dochodzić do porodu tzw. niewczesnego - większość noworodków w tym wieku nie jest w stanie przeżyć poza łonem matki. Nhfydalenie jaja płodowego przed 18 tygodniem to poronienie. W wypadku poronienia dziecko zawsze ginie. W niektórych krajach-np. w Polsce w latach 1956-1997, z krótkimi przerwami - dopuszczano dokonywanie sztucznego poronienia (czyli przerwania ciąży albo aborcji). Ten okrutny zabieg polegał zwykle na rozkawałkowaniu dziecka albo na zatruciu go stężonymi roztworami soli. Badania ultrasonograficzne wykazały, że zabijane dziecko uciekało przed narzędziami, którymi było mordowane. To bardzo okrutne postępowanie prowadziło nie tylko do śmierci dziecka w męczarniach, ale powodowało również poważne następstwa w organizmie matki (tzw. zespół postaborcyjny, spowodowany przede wszystkim rozstrojem układu hormonalnego oraz urazem psychicznym).

Dziecko przed porodem ułożone jest zwykle w ten sposób w macicy, iż główka znajduje się najbliżej otworu prowadzącego na zewnątrz ryc. 8-13 A). Ta część ciała, która przechodzić będzie jako pierwsza przez kanał rodny, określana jest mianem części przodującej. W 95% przypadków jest to

właśnie główka, największa i najtwardsza część ciała dziecka. _] Poród powodowany jest przede wszystkim przez skurcze porodowe czyli skurcze mięśnia macicy.

Mechanizm owych skurczów nie został jeszcze dokładnie (pl^owodSmliy) poznany; wiadomo jednak, iż uzależniony on jest od czynników

___^ hormonalnych i bodźców nerwowych. Jedna z teorii zakłada.

że początek porodu następuje w wyniku znacznego wzrostu stężenia kortyzolu (hormonu produkowanego przez korę nadnerczy), który działa antagonistycznie do progesteronu. Według innej hipotezy estrogeny (jeden z rodzajów żeńskich hormonów płciowych, produkowanych przez jajnik), których stężenie we krwi matki i w wodach płodowych bardzo znacznie wzrasta, uczulają mięsień macicy na działanie innych czynników hormonalnych - przede wszystkim oksytocyny i prostaglandyn. Oksytocyna (produkowana w podwzgórzu) i prostaglandyny wywołują skurcze mięśnia macicy. Poród jest aktem ciągłym.

___-    jednak z medycznego punktu widzenia przyjął się podział tego

zjawiska na trzy okresy.

Hyc. 8-13. Poród;

a - ułożenie dziecka w macicy w okresie bezpośrednio poprzedzającym porOd b - drugi okres porodu;

c - trzeci okres porodu (wydalenie łożyska) (JD).