Biologia - repetytorium dla maturzystów i kandydatów na uczelnie medyczne
torfowiska wysokie (mszary), powstają w bezodpływowych zagłębieniach terenu, są silnie kwaśne i ubogie w substancje odżywcze. Przede wszystkim brakuje w nich wapnia i azotu, w związku z czym są one ubogie florystycznie. Za to można w nich spotkać rośliny głęboko wyspecjalizowane. Występują tu mchy (mech torfowiec), turzyce, roślinność owadożema (rosiczka okrągło-listna), wrzosowate (bagno zwyczajne, żurawina błotna, bażyna czarna, modrzewnica zwyczajna) i ciborowate (wełnianka pochwowata). Spotyka się również skarlałe brzozy i sosny. W suchszych miejscach występuje mech torfowiec. Fauna, podobnie jak flora, jest dosyć uboga. Obecne są przede wszystkim ptaki. Możemy spotkać: żurawie, bąki, bekasy, bociany czarne, cietrzewie, głuszce i inne. W Polsce ten łyp torfowiska rzadko występuje. Możemy je podzielić na:
■ atlantyckie, w których źródłem wody są opady atmosferyczne;
■ kontynentalne, w których występuje mało opadów a powierzchnia jest płaska;
- torfowiska przejściowe to typ pośredni między torfowiskiem niskim a wysokim lub stadium rozwojowe torfowiska wysokiego. Dopływ wód gruntowych jest odcięty. Rosną tu torfowce i turzyce darniowe;
- torfowiska niskie (łąkowe), są najpospolitsze, wykształcają się w zagłębieniach stale wypełnionych wodą, czyli w obrębie dolin rzek o słabym nurcie. Są żyzne, bogate w próchnicę i sole mineralne, a przez to bogate florystycznie. Do najczęstszych gatunków drzew występujących na takim torfowisku należą olcha i wierzba. Z gatunków o mniejszych wymiarach rośnie przede wszystkim roślinność błotna (przytulia bagienna i knieć błotna). Odczyn tego torfowiska waha się od lekko kwaśnego do lekko zasadowego. Możemy wśród nich wyróżnić:
• torfowiska szuwarowe, gdy tworzy je trzcina i sitowie;
• torfowiska darniowe, utworzone przez mchy i turzyce.
Najważniejsze rośliny torfotwórcze, do których zaliczamy mchy torfowce i drobne turzyce, charakteryzują się nieograniczonym wzrostem. Starsze części tych roślin obumierają, przez co powiększają pokłady torfu. W niektórych typach torfowisk mogą wystąpić krzewinki z rodziny wrzo-sowatych.
Torfowisko znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie rzeki, które jest okresowo zalewane przez wody pochodzące z wylewów, nazywamy torfowiskiem zalewanym (fluwiogenicznym). Możemy w nim spotkać przede wszystkim szuwary wysokich turzyc, niekiedy trzcinowiska, często występują też szuwary traw: manny mielec i mozgi. Do fauny tych terenów należą liczne gatunki żab oraz żerujące na nich ptaki: bąk, błotniak stawowy i wodnik.
Natomiast torfowisko powstałe w miejscu intensywnego wypływu wód podziemnych, czyli na przykład u podnóży stoków i krawędzi dolin, jak również w miejscach tzw. wychodni warstw wodonośnych, nazywamy torfowiskiem żródliskowym (soligenicznym). Są dwa rodzaje tego typu torfowisk. Należą do nich typowe torfowiska źródliskowe. usytuowane na samych tylko wypływach, oraz torfowiska przepływowe, zasilane wypływami od górnej strony przez wodę przesiąkającą przez torf. Głównymi roślinami, jakie możemy spotkać na torfowiskach źródliskowych są olszyna, wysokie turzyce i rzeżucha. Natomiast na torfowiskach przepływowych przede wszystkim występują inchy (brunatne, torfowce) oraz niskie turzyce. Możemy też spotkać tutaj liczne storczyki. Z fauny spotykamy na torfowiskach źródliskowych liczne bezkręgowce oraz żaby i ptaki (np. bekas kszyk).