12.1. Istota funkcjonowania przedsiębiorstwa turystycznego
Przedsiębiorstwo jest podstawową jednostką organizacyjną gospodarki narodowej, służącą zaspokajaniu potrzeb społecznych, tworzoną w celu osiągania efektów ekonomicznych poprzez produkcję dóbr rzeczowych, świadczenie usług lub inną działalność. Przedsiębiorstwo jest przede wszystkim samodzielną i samofinansującą się jednostką gospodarczą, mającą osobowość prawną'.
Przedsiębiorcą w rozumieniu Ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej1 2 jest osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Za twórcę koncepcji współczesnej przedsiębiorczości uważa się austriackiego ekonomistę J. Schumpetera. Według niego przedsiębiorczość jest podstawą i sposobem działania, polegającym na gotowości do podejmowania nowych, niekonwencjonalnych i ryzykownych przedsięwzięć oraz na wykazywaniu inicjatywy w ich poszukiwaniu i wdrażaniu3. Przedsiębiorczość to przede wszystkim autonomia działania (niezależność w podejmowaniu decyzji), innowacyjność w działaniu gospodarczym, ryzyko działania (niepewność w realizacji założonego celu gospodarczego) oraz agresywna postawa gospodarcza wobec konkurencji rynkowej.
Istotę funkcjonowania przedsiębiorstwa można rozpatrywać w trzech aspektach:
• funkcjonalnym, który dotyczy procesu produkcyjnego przedsiębiorstwa oraz jego systemu społeczno-technicznego,
• przedmiotowym (rzeczowym), który dotyczy majątku posiadanego przez przedsiębiorstwo,
• podmiotowym, który dotyczy osoby (przedsiębiorcy) i jego czynności (przede wszystkim w zakresie organizacji i zarządzania) w przedsiębiorstwie4.
Ci. Gołembski, Przedsiębiorstwo turystyczne w gospodarce wolnorynkowej. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1998, s. 9.
• Ustawa z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej, Dz.U. 2004, nr 173, poz. 1807, nr 281, poz. 2777; 2005, nr 33, poz. 289.
5 J. Schumpcter, Teoria rozwoju gospodarczego, PWN. Warszawa 1960. s. 104.
J. Duraj, Podstawy ekonomiki przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2004, s. 15.