fil przyr2 1

ROZDZIAŁ V

Spór o teorię bytu zmiennego

W poprzednim rozdziale omawialiśmy wpływ postawy filozofa wobec różnic i podobieństw rejestrowanych w rzeczywistości, na kształtowanie się jego teorii poznania .

W tym rozdziale postaramy się ukazać, jak punkt wyjścia i metoda, przyjęte przez filozofa, mogą wpływać na jego teorię bytu. Omówimy teraz trzy teorie bytu zajmujące trzy różne stanowiska wobec tego samego zjawiska, jakim jest fakt różnorodności i zmienności otaczającego nas świata.

Statyczna teoria bytu

Wychodzi ona z racjonalistycznej koncepcji poznania, to znaczy w punkcie wyjścia stawia jako fundament wszelkich dalszych rozważań nie fakty empiryczne ale zasadę intelektualną, a mianowicie twierdzenie: "Byt istnieje, niebyt nie istnieje". Tę zasadę filozof traktuje jako podstawę oceny faktów. Fakty, a więc empiria, mówią, że istnieją byty różnorodne, że istnieją byty zmienne. Ale cóż ta empiria jest warta, skoro nie pasuje do postawionej w punkcie wyjścia zasady!

Rozważmy najpierw, powiada nasz filozof, "fakt" różnorodności.