r--^^^npoiorsrwa
sposobów spłat kredytów. Nie mniej jednak wniosek kredytowy, podobnie jak umowa kredytowa, zawiera grupę elementów o charakterze obligatoryjnym i fakultatywnym. Elementy, które muszą się znajdować w każdym wniosku kredytowym to: proponowana wielkość kredytu, cel przeznaczenia kredytu, określenie kosztów realizacji kredytowanego przedsięwzięcia, propozycje terminów i źródeł spłaty kredytu, rodzaj prawnego zabezpieczenia, stan bieżącej i prognozowanej sytuacji gospodarczej i finansowej wnioskodawcy, opis działalności eksploatacyjnej, inwestycyjnej i finansowej przedsiębiorstwa. Do wniosku kredytowego w zasadzie powinny być załączone dokumenty, takie jak bilans, rachunek strat i zysków, rachunek efektywności przedsięwzięcia. Bank może żądać ponadto informacji uzupełniających, rozumianych jako dodatkowe okoliczności mające istotne znaczenia dla oceny wniosku, w tym informacji o ewentualnym zadłużeniu i wnioskach złożonych w innych bankach.
Wynika z powyższego, że kredyt stanowią środki pieniężne przekazane przedsiębiorstwu do czasowej dyspozycji służące realizacji zaakceptowanego przez bank celu gospodarczego. Takie rozumienie kredytu jest o tyle istotne, że eksponuje różnicę między kredytem a pożyczką bankową. Pożyczka z formalnego punktu widzenia jest umową cywilno-prawną. Przy ewentualnym jej udzielaniu przedsiębiorstwu bank nie docieka jakim celom ma ona służyć a interesuje się tylko zabezpieczeniem jej zwrotu. Pożyczki bankowe nie są rozpowszechnioną formą finansowania obcego, pożyczka jako sposób finansowania przedsiębiorstwa jest charakterystyczna raczej dla kontaktów między przedsiębiorstwami.
Klasyfikacji kredytów dokonuje się z wielu punktów widzenia: okresu kredytowania, przedmiotu kredytowania, przedmiotu zabezpieczenia, waluty kredytu, formy kredytu. Podział ze względu na czas trwania umowy kredytowej zakłada wyodrębnienie kredytów krótkoterminowych i długoterminowych, co zgodne jest z generalnym podziałem zobowiązań na krótkoterminowe i długoterminowe. Do kredytów krótkoterminowych zalicza się te, których okres spłaty nie przekracza jednego roku, kredytami długoterminowymi są kredyty o okresie spłaty przekraczającym jeden rok, przy czym w tej grupie często wyodrębnia się jeszcze kredyty średnioterminowe o okresie spłaty dłuższym aniżeli jeden rok, ale nie przekraczającym pięciu lat.
Kryterium przedmiotu kredytowania kojarzy się z wyodrębnianiem kredytów obrotowych (przeznaczonych na finansowanie bieżącej działalności eksploatacyjnej - jak wskazuje nazwa chodzi o finansowanie majątku obrotowego) oraz kredytów inwestycyjnych (przeznaczone są na tworzenie nowych oraz powiększanie i modernizację istniejących już zasobów majątku trwałego o charakterze materialnym, jak również na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych o charakterze niematerialnym, np. zakup papierów wartościowych, powiększanie kapitału udziałowego, finansowanie patentów i badań).
Ubiegając się o kredyt obrotowy przedsiębiorstwo powinno do wniosku kredytowego dołączyć następujące dokumenty:
- wyniki finansowe (bilans roczny wraz z jego weryfikacją oraz rachunek zysków i strat),
- sprawozdanie finansowe pokazujące m.in. zmiany w kapitałach własnych,
- plany działalności na okres kredytowania obejmujące wielkość
sprzedaży, koszty i wyniki finansowe,
- deklaracje podatkowe potwierdzające uregulowanie zobowiązań podatkowych,
- dokumenty założycielskie podmiotów gospodarczych, zezwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej,
- pełnomocnictwa na podpisywanie umów kredytowych.
W przypadku starań o przyznanie kredytu inwestycyjnego kredytobiorca powinien obok wyżej wymienionych dokumentów dołączyć:
- analizę projektu inwestycyjnego - feasibility study,
- uzasadnienie podjęcia realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego,
- zbiorcze zestawienie kosztów przedsięwzięcia.
Kredyty bankowe wyodrębnione według sposobu zabezpieczenia to m.in. kredyty wekslowe, lombardowe i hipoteczne. Kredyt może być udzielony w walucie krajowej lub zagranicznej. Ze względu na sposób uruchomienia wyróżnia się kredyty prowadzone na rachunku bieżącym (kredyt otwarty i kasowy) oraz prowadzone na rachunku kredytowym (kredyt docelowy, na wymagalne zobowiązania, kasowy, sezonowy, linia kredytowa). Kredyt na rachunku bieżącym jest nierozerwalnie związany z uprzednim posiadaniem przez kredytobiorcę rachunku bieżącego w banku i powstaniem debetu na tym rachunku. Z kolei kredyt na rachunku kredytowym wiąże się z otwarciem odrębnego rachunku przeznaczonego do rejestracji operacji związanych z kon-
109