Wykorzystanie dźwigni w zarządzaniu przedsiębiorstwem
xl 00%
gdzie:
I - odsetki,
t - stopa podatku dochodowego,
E - kapitał własny (Eąuity)
D - kapitał obcy (Debt),
iD - oprocentowanie kapitału obcego
EBIT- zysk operacyjny przed spłatą odsetek i opodatkowaniem.
Przykład 5
W analizowanym przykładzie przedsiębiorstwo wykazuje zysk na akcję (EPS) dla dwóch alternatywnych wariantów finansowania (wariant I - 100% kapitału własnego; wariant II - 50 % kapitału własnego i 50% kapitału obcego). Kapitał ogółem wynosi 10.000 zł. Zakłada się, że stopa opodatkowania podatkiem dochodowym wynosi 34% . Oprocentowanie kapitału obcego wynosi 10%.
Wyniki finansowe przedsiębiorstwa przedstawione są poniżej:
Wariant I
EBIT |
2.000 |
1.500 |
1.000 |
500 |
0 |
-500 |
- Odsetki |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
EBT |
2.000 |
1.500 |
1.000 |
500 |
0 |
-500 |
- Podatek (34%) |
680 |
510 |
340 |
170 |
0 |
- |
Zysk netto |
1.320 |
990 |
660 |
330 |
- |
-500 |
Liczba akcji |
1.000 |
1.000 |
1.000 |
1.000 |
1.000 |
1.000 |
EPS |
1,32 |
0,99 |
0,66 |
0,33 |
0 |
- |
Wariant II
EBIT |
2.000 |
1.500 |
1.000 |
500 |
0 |
-500 |
- Odsetki |
500 |
500 |
500 |
500 |
500 |
500 |
EBT |
1.500 |
1.000 |
500 |
0 |
-500 |
-1.000 |
- Podatek (34%) |
510 |
340 |
170 |
0 |
- |
- |
Zysk netto |
990 |
660 |
330 |
0 |
-500 |
-1.000 |
Liczba akcji |
500 |
500 |
500 |
500 |
500 |
500 |
EPS |
1,98 |
1,32 |
0,66 |
0 |
-1 |
-2 |
EBIT x =
10.000x10
1.000
W rozważanym przykładzie 1.000 jest granicznym poziomem zysku operacyjnego (EBIT) usytuowanym w finansowym punkcie obojętności.
(1.000-500)x(l-0.34)
rx =-—--xl 00=6,6%
5.000
Rentowność kapitału własnego na poziomie 6% stanowi graniczy poziom rentowności kapitału własnego, poniżej którego EPS będzie coraz niższe.
Ilustrację graficzną przedstawionego problemu obrazuje rysunek 7.2.
Rysunek 7.2. Dźwignia finansowa: graficzne wyznaczenie finansowego punktu obojętności
Należy zauważyć, że przy poziomie zysku operacyjnego (EBIT) 1.000 zł jest bez różnicy dla wielkości EPS, czy finansowanie działalności przedsiębiorstwa odbywa się w 100 % z jego kapitałów własnych (wariant I), czy też jest to finansowanie mieszane ( 50% kapitał własny i 50% kapitał obcy - wariant II). Finansowy punkt obojętności graficznie wyznaczony jest w punkcie zrównania poziomu zysku operacyjnego (EBIT) firmy z dźwignią (wariant II) i firmy bez dźwigni (wariant I) przy danej strukturze kapitału. Każdy poziom zysku operacyjnego (EBIT) powyżej finansowego progu obojętności przynosi akcjonaijuszą przyrost zysk na jedną akcję, i na odwrót, każdy poziom zysku operacyjnego (EBIT) poniżej progu obojętności przynosi obniżkę zysku na 1 akcję. Dla wariantu II (firmy bez dźwigni) zysk operacyjny zero jest finansowym progiem rentowności. W wariancie II (firmy z dźwignią), zysk operacyjny 500 zł jest tym poziomem zysku, przy którym zysk na jedną akcję (EPS) wynosi zero.
Poziom zysku operacyjnego przed spłatą odsetek i opodatkowaniem (EBIT) przy którym zysk na jedną akcję wynosi zero stanowi finansowy próg rentowności. Znaczenie finansowego progu rentowności jest takie, że wskazuje minimalny poziom zysku operacyjnego (EBIT) potrzebnego