Ekonomika turystyki R Łazarek (59)

pytu zrealizowanego na rynku i popytu nie zrealizowanego z powodu braków w podaży lub z innych przyczyn⁵¹.

W turystyce występuje pojęcie „popytu restytucyjnego”. Ogólnie popyt resty-tucyjny oznacza ponowny zakup dobra identycznego z użytkowanym poprzednio. W turystyce jest to zjawisko stałe i masowe. W przypadku biura podróży wiąże się ono ze stałą i wierną klientelą. Mamy tu kilka powtarzających się sytuacji.

Typowym przykładem są narciarskie wyjazdy zimowe. Prawdziwego narciarza mniej interesuje sama miejscowość i jej różne atrakcje rozrywkowe, lecz przede wszystkim możliwość uprawiania sportów zimowych, warunki śniegowe, mikroklimat oraz sama organizacja wyjazdu pod tym właśnie względem. Wśród wyjazdów narciarskich taką renomą cieszą się wyjazdy do Słowacji na Chopok, do Austrii (Kaprun Zell ani See i inne), do Włoch (Cortina d^łAmpezzo czy też Cavalese--Val di Fieme - organizator Mistrzostw Świata w Kombinacji Norweskiej w 1991 r.) oraz do Francji (3 Doliny - La Lechere).

Wiele biur podróży organizuje tam wyjazdy, ale pod względem organizacji tych wyjazdów na rynku warszawskim szczególnym powodzeniem cieszą się imprezy organizowane przez biuro podróży „Triada”, mające coraz większy krąg stałych klientów. W takiej sytuacji biuro podróży ma prawie zagwarantowaną sprzedaż (tabela 7).

Tabela 7

Udział stałych klientów w sprzedaży wyjazdów narciarskich w Biurze Podróży

„Triada” (w odsetkach)

Wyszczególnienie	1994	1995	1996
Ogółem	18,4	3,18	39,5
Słowacja	14,2	20,5	33,0
Austria	28,7	34,7	38,1
Francja	14,9	40,2	68,0
Włochy	-	50,0	45,2
Szwajcaria		35,0	-

Źródło: Biuro Podróży Triada: Analiza sprzedaży (materiał powielony).

Północne stoki Chopoka (2024 m n.p.m.), drugiego co do wielkości szczytu masywu Niskich Tatr, to największy i najbardziej znany kompleks narciarski Słowacji, stanowiący doskonałą i tańszą alternatywę dla polskiej strony Tatr. 16 wyciągów, w tym 1 kabinowy, 6 krzesełkowych i 9 orczykowych, obsługuje liczne trasy zjazdowe o długości 40 km, położone na wysokości od 950 do 2024 m n.p.m. Zróżnicowanie zjazdów - od bardzo łatwych do typowo wypoczynkowych - sprawia, iż każdy znajdzie tu coś dla siebie w zależności od wieku, kondycji i narciarskich umiejętności. Na miejscu istnieje pełne zaplecze do obsługi narciarzy: ski-serwisy, wypożyczalnie sprzętu, sklepy sportowe, restauracje; również tanie przekąski, grzane wino, herbata z rumem w licznych budkach przy stacjach wyciągów to niewątpliwie atuty Chopoka.

⁵¹ Na te rodzaje popytu turystycznego oraz na popyt restytucyjny w turystyce zwrócił uwagę R. Peretiatkowicz: Ekonomika turystyki, AWF, Kraków 1979, s. 64-65. Zob. także: A. Kornak, M. Montygierd-Łoyba: op. cit, s. 305.