u riniimvmii«' m/woja Inryslyki i marketing turystyczny
2M
przynosi. Dotyczy to oczywiście imiit /iu*j turystyki przyjazdowej, natomiast nic musi oznaczać stwm/mitu »pi/y|n|ącyi h warunków dla turystyki krajowej lub zagranicznej turystyki wyjazdowej.
Szczególnie istotne miejsce w ramach polityki turystycznej zorientowanej na przyjmowanie turystów zajmuje regionalna polityka turystyczna, gdyż zawyczaj właśnie na tym szczeblu władzy zapadają konkretne decyzje dotyczące budowy większych obiektów turystycznych, określania granic obszarów chronionych, rozbudowy infrastruktury technicznej itp. Duże znaczenie, zwłaszcza w państwach o ustroju demokratycznym, ma również lokalna polityka turystyczna, gdyż właśnie oil niej często zależy, jaki będzie stosunek ludności miejscowej do turystów, jak będzie się kształtować informacja turystyczna, czy będą sprzyjające warunki do działalności małych przedsiębiorstw zajmujących się obsługą ruchu turystycznego (które grają bardzo istotną rolę na iynku usług turystycznych) itp.
Zupełnie osobną kwestią jest polityka turystyczna prowadzona przez różnego rodzaju organizacje gospodarcze i instytucje społeczne o charakterze pozarządowym, (akie jak izby gospodarcze, stowarzyszenia hotelarzy, restauratorów i właścicieli biur podróży, stowarzyszenia kulturalne i sportowe itp. Tego typu organizacje mogą działać zarówno na poziomie międzynarodowym (np. aktywny w dziedzinie propagowania ekoturystyki World Wildlife Found), jak i krajowym (np. Polska Izba Turystyki), regionalnym oraz lokalnym (np. Warszawska Izba Turystyki, działająca w Kotlinie Kłodzkiej organizacja pod nazwą Konsorcjum Turystyczna Szostka). Na ogół ich działalność polega na tworzeniu lobbingu na rzecz przyjmowania przez władze państwowe konkretnych rozwiązań prawnych sprzyjających szeroko rozumianej turystyce (z uwzględnieniem przede wszystkim interesów danej organizacji).
Z powyższego wynika, że polityka turystyczna jest integralną częścią polityki społeczno-gospodarczej i powinna być prowadzona na każdym poziomie funkcjonowania władzy publicznej [Hall 1998].
Z tego też względu we wrześniu 1994 r. rząd Rzeczpospolitej Polskiej przyjął /ułożenia rozwoju gospodarki turystycznej, w którym to dokumencie określono założenia strategii rozwoju turystyki w Polsce do 2004 r. Zgodnie z nim 46% powierzchni Polski ma znaczące walory turystyczno-wypoczynkowe, a około 1/3 gmin ma dobre warunki do rozwoju turystyki [Założenia rozwoju gospodarki... 1994, I0|. Według autorów cytowanego dokumentu głównymi „czynnikami sprzyjającymi rozwojowi gospodarki turystycznej powinny nadal być:
1) iranzytowe położenie kraju w Europie,
2) siały wzrost dostępności transportowej do Polski i regionów turystycznych,
3) różnorodność produktu turystycznego wraz ze zdolnością do szybkiej reakcji na potrzeby rynku,
4) rozwinięta sieć biur podróży ora/, hoteli 1 obiektów turystycznych,
5) zdolność adaptacyjna do wymogów I Mumiimtów europejskich.
6) wzrost zainteresowania *nmoi/ądn litylonalnego rozwojem lokalnym przez turystykę,
7) wyrobione nawyki i moda na npi u wianie turystyki i wypoczynku w polskim społeczeństwie,
8) rozwinięta edukacja i kształcenie turystyczne kadr,
9) rezerwy siły roboczej, w tym także na obszarach turystycznych” [Założenia rozwoju gospodarki... 1994, 16].
Omawiany program zakłada, że zasadniczym celem rozwoju sektora turystycznego w Polsce będzie spowodowanie wzrostu liczby przyjazdów turystycznych do Polski, co z kolei pociągnie za sobą wzrost zatrudnienia, wzrost obrotów handlowych i wpływów dewizowych od turystów, zwiększenie się dochodów budżetowych, a tym samym zmniejszenie się deficytu budżetowego oraz zadłużenia (wewnętrznego i zagranicznego).
Kolejnym krokiem w formułowaniu założeń polskiej polityki turystycznej był przyjęty w 1997 r. dokument pod nazwą Strategia rozwoju krajowego produktu turystycznego Polski. Raport końcowy, w którym głównymi przesłaniami są:
• sprostanie konkurencji na rynku międzynarodowym,
• utrzymanie popytu na turystykę krajową, mimo rosnącej konkurencji międzynarodowej.
Jak podają autorzy tego programu [Strategia rozwoju produktu turystycznego Polski... 1997, 12], w tym celu należy przede wszystkim podjąć działania ukierunkowane na:
• wzmocnienie wkładu turystyki w polską gospodarkę, jako składnika wypracowującego znaczą część dochodów dewizowych,
• poprawienie pozycji turystyki polskiej na rynku międzynarodowym i krajo
wym,
• promowanie znaczących inwestycji w wybrane programy rozwoju produktu,
• wzmocnienie konkurencyjności polskiego produktu turystycznego,
• umożliwienie zwiększenia wkładu turystyki w polską gospodarkę do roku 2010 i później.
Aby przedstawione wyżej działania zakończyły się sukcesem, autorzy raportu postulują [Strategia rozwoju produktu turystycznego Polski... 1997, 12-13) m.in.: zwrócenie większej uwagi przy wyborze nowych produktów turystycznych na kwestię wspomagania rozwoju, ochronę środowiska, tworzenie nowych miejsc pracy i rozszerzanie korzyści gospodarczych płynących z turystyki do wszystkich regionów Polski (co, jak starano się wykazać w rozdziale 8, nie jest takie łatwe); osiągnięcie lepszych rezultatów w promowaniu i sprzedaży produktu turystycznego Polski; jak również utrzymanie odpowiedniego poziomu popytu i wydatków na turystykę krajową.
Przykłudumi państw o szeroko zakrojonych programach rozwoju turystyki mogą być: Pranej#, Bułgaria, była Jugosławia, Hiszpania, dawny Związek Kadzie-