IMAG0174 (11)

Lucyna Frąckiewicz

Społeczne konsekwencje

PROCESU STARZENIA SIĘ LUDNOŚCI

Proces starzenia się społeczeństwa nie jest ani zjawiskiem nowym, ani nie dotyka wyłącznie naszego kraju, dotyczy bowiem wszystkich krajów europejskich. Już przed ćwierćwieczem twórcy polskiej gerontologii w swoich pracach zwracali uwagę na konsekwencje społeczne procesu starzenia^{1 2}. W wydanej w 1986 r. Encyklopedii seniora znajdują się artykuły, w których już wówczas diagnozowano podstawowe problemy wymagające bardziej nowoczesnych rozwiązań odnośnie do warunków życiowych ludzi starszych, które obecnie określilibyśmy jako przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu. Można tu przykładowo wymienić artykuły S. Klonowieża Starzenie się człowieka; M. Susułowskiej Psychologiczne problemy człowieka starego; Bilans życiowy ludzi starych; Niektóre aspekty pracy zawodowej ludzi starych; B. Puchalskiej Lęki i niepokoje ludzi starych; A. Kamińskiego Aktywność jako wzmocnienie żywotności osób starszych; I. Lepalczyk Rola społeczności lokalnej w zwalczaniu osamotnienia; M. Winiewskiego Sytuacja materialna ludzi starszych; A. Olesz-czyńskiej i M. Karczewskiego Organizacja pomocy społecznej na rzecz ludzi starszych w PRL; D. Kozińskiej Problemy mieszkaniowe i wiele innych. Podobnie wydany w 1999 r. Raport UNDP² w sposób kompleksowy przedstawia pojęcia „starości" i „starzenia" określając na tej podstawie uniwersalne i specyficzne potrzeby ludzi starszych. Nie sposób pominąć tu też wydanego Leksykonu gerontologii autorstwa A.A. Zycha, w którym bardzo nowocześnie scharakteryzowano problematykę gerontologiczną wykorzystując doświadczenia krajów europejskich i stosowane rozwiązania mające na celu cało-śdowy ogląd warunków życiowych i potrzebę reform. Leksykon zawiera

¹J. Piotrowski: Miejsce człowieka starego w społeczeństwie. W: Problemy ludzi starych w Polsce. Warszawa 1974; E. Rosseb Człowiek stary a społeczeństwo. „Studia Demograficzne" 1971, z. 25 i inni.

Raport o rozwoju społecznym Polska 1999 „Ku godnej aktywnej starości". Warszawa 1999.