Scan 110328 0146

9. WNIOSKI

Psychoterapię grupową praktykuje się w wielu różnych warunkach klinicznych, a jej skuteczność została potwierdzona. Korzysta się w niej z rozmaitych czynników i mechanizmów zmiany, z których wiele jest właściwych wyłącznie tej formie terapii. Niektóre z tych czynników terapeutycznych - takie jak uniwersalność, altruizm, katharsis i przekazywanie informacji - powszechnie występują w wielu różnych rodzajach grup, podczas gdy potężny, lecz często mylnie rozumiany czynnik interpersonalnego uczenia się wymaga sprawnego i doświadczonego terapeuty pracującego w warunkach przystosowanych do formatu interpersonalnego. Rozmaite konstelacje tych czynników działają w różnych okresach w różnych rodzajach grup.

Wszyscy praktykujący terapeuci powinni znać specyficzne techniki i interwencje stosowane w psychoterapii grupowej, w tym pracę nad tu i teraz, przejrzystość terapeuty oraz liczne narzędzia proceduralne. Podstawowe techniki można modyfikować tak, by pasowały do konkretnej sytuacji grupowej - od grupy dla pacjentów na ostrym oddziale szpitalnym po zorientowaną na objawy grupę ambulatoryjną. W istocie siła psychoterapii grupowej tkwi w jej możliwościach adaptacyjnych: to elastyczna i skuteczna forma psychoterapii, którą można dostosować do wielu różnych warunków, celów i pacjentów.