psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
hormony ważne w okresie ciąży hormony ważne w okresie ciąży
hormony ważne w okresie ciąży hormony ważne w okresie ciąży
i laktacji i laktacji
i laktacji i laktacji
estrogeny
estrogeny
progesteron
progesteron
wytwarzane przez jajniki, ciałko żółte,
produkowany przez ciałko żółte,
a potem łożysko
a od 3 miesiąca ciąży przez łożysko
wpływają na rozrost śluzówki macicy
przygotowuje śluzówkę macicy do
poród
poród
(umożliwiają zagnieżdżenie jaja),
implantacji; hamuje kurczliwość
rozwój elementów kurczliwych w
macicy i umożliwia donoszenie ciąży
ścianie macicy;
(odwrotnie niż estrogeny); ustanie jego
w czasie porodu zmiękczają szyjkę
działania to sygnał do porodu
macicy i ułatwiają jej rozwieranie
hormony ważne w okresie ciąży hormony ważne w okresie ciąży
hormony ważne w okresie ciąży hormony ważne w okresie ciąży
i laktacji
i laktacji
i laktacji
i laktacji
oksytocyna
oksytocyna
prolaktyna
prolaktyna
wytwarzana przez podwzgórze
powstaje w przysadce mózgowej
stymuluje skurcze macicy podczas
wpływa na rozrost gruczołów
porodu oraz wyrzut mleka z gruczołów
sutkowych
mlecznych
i wytwarzanie mleka
badania prenatalne badania prenatalne badania prenatalne
badania prenatalne badania prenatalne badania prenatalne
amniocenteza (punkcja owodni)
amniocenteza (punkcja owodni)
test potrójny (triple test) test PAPP-A
test potrójny (triple test) test PAPP-A
wykonywany pomiędzy 10 a 14 tygodniem ciąży
15-17 tydzień ciąży;
14-20 tydzień ciąży nieinwazyjny
badanie krwi matki pod kątem stężeń białek PAPP-A i
nieinwazyjny - badanie krwi matki na obecność: inwazyjny - pobranie próbki
gonadotropiny kosmówkowej (wolna beta-HCG) oraz
płynu owodniowego (zawiera
alfa-fetoproteiny (AFP)
ultrasonograficzna ocena przezierności karkowej płodu
odrzucone komórki płodu, np.
gonadotropiny kosmówkowej (HCG)
(niewidoczna kość nosowa u płodów z zespołem Downa)
złuszczone komórki skóry;
estriolu (UE3)
badanie przesiewowe określające prawdopodobieństwo
99% trafności diagnozy:
wystÄ…pienia:
określa prawdopodobieństwo wystąpienia:
zespołu Downa, skuteczność 90% zespołu Downa, zespołu Patau,
zespoÅ‚u Downa, (“! AFP, Ä™! HCG, “! UE3)
zespołu Edwardsa,
skuteczność: 60-70% przed 36 r.ż.; 80-90% po 36 r.ż. zespołu Edwardsa i zespołu Patau, skuteczność 95%
wad cewy nerwowej
wady cewy nerwowej (ę! AFP) w porównaniu z testem potrójnym: o 40% wyższa wykrywalność
płodów chorych (u kobiet ok. 20-25-letnich nawet o ok. 90%),
skuteczność 85% - rozszczep kręgosłupa ryzyko infekcji,
mniejsza częstość wyników fałszywych (zwłaszcza po 35 roku
ciąży bliz
niaczej, przedwczesnej, niskiej wagi urodzeniowej uszkodzenia płodu
życia), wcześniejsza informacja o zdrowiu dziecka
skuteczność 50% lub poronienia  0,5 %
kobiety, u których test wskazuje podwyższone ryzyko zespołu
Downa kierowane sÄ… na amniopunkcjÄ™
1
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
badania prenatalne badania prenatalne
badania prenatalne badania prenatalne
ultrasonografia (USG)
ultrasonografia (USG)
biopsja kosmówki (CVS)
biopsja kosmówki (CVS)
między 6 a 12 tyg. ciąży:
wykonywana w 10-12tyg.
wiek ciąży,
inwazyjny - pobranie fragmentu kosmówki przez włożenie termin porodu,
cewnika przez pochwę/brzuch matki do macicy; ewentualność ciąży mnogiej;
po 25 tyg. ciąży:
99-100% trafności;
badanie kondycji łożyska
ryzyko poronienia 1-2%;
określenie płci dziecka!;
ok. 38 tyg. ciąży:
określenie położenia płodu;
wykonywane częściej,
gdy ciąża o wysokim stopniu ryzyka;
poród w cyferkach&
poród w cyferkach&
skróty w opisie USG
skróty w opisie USG
90 % dzieci:
GS średnica pęcherzyka ciążowego
przychodzi na świat o czasie = między 38 a 42
CRL długość ciemieniowo-siedzeniowa
tygodniem ciąży;
(odległość między główką a kością ogonową)
waży pomiędzy 2900g. a 3500g. (średnio 3300g.);
BPD wymiar dwuciemieniowy główki
mierzy ok. 50 cm (od 45cm do 54 cm);
HC obwód główki
3% płodów układa się pośladkami lub
AC obwód brzuszka
nóżkami do przodu
FL długość kości udowej
2% noworodków ma bardzo niską wagę
AFI indeks płynu owodniowego
urodzeniową  poniżej 1500g;
ASP akcja serca płodu
3-5% dzieci ma poważne wady rozwojowe;
poród  I okres poród  I okres poród  I okres
poród  I okres poród  I okres poród  I okres
faza wczesna (utajona) faza wczesna (utajona) faza przyśpieszenia (aktywna)
faza wczesna (utajona) faza wczesna (utajona) faza przyśpieszenia (aktywna)
najdłuższa i najmniej dolegliwa co może zrobić rodząca: co może zrobić partner:
co może zrobić rodząca: co może zrobić partner:
trwa 2 do 3,5 godz.
faza odprężyć się ćwiczyć mierzenie
skurcze mocniejsze
rozwarcie szyjki (3cm) kilka kontynuować rozpoczęte czynności skurczów
skurcze trwajÄ… 40-60 sekund
godzin (2-6) lub dni zajęcia podtrzymywać rodzącą
skurcze co 3 5 min.
skurcze rzadkie-mogą być spać na duchu
rozwarcie szyjki do 7cm
niewyczuwalne zjeść coś lekkiego zachowywać poczucie
narastające bóle w okolicy krzyża,
skurcze trwają 30-45 sekund przyjmować pozycję humoru
ud, podbrzusza
skurcze co 5  20 min. pionową zająć czymś rodzącą
zwiększona ilość krwistej
bóle w okolicy krzyża, wziąć letni prysznic
wydzieliny z pochwy
podbrzusza często oddawać mocz
pęknięcie błon płodowych
niestrawność, biegunka wykonywać ćwiczenia
(jeśli nie pękły wcześniej)
krwista wydzielina z pochwy rozluz
niajÄ…ce
mogą pęknąć błony płodowe spakować torbę do szpitala
2
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
poród  I okres poród  I okres poród  I okres
poród  I okres poród  I okres poród  I okres
faza przyspieszenia (aktywna) faza przejściowa faza przejściowa
faza przyspieszenia (aktywna) faza przejściowa faza przejściowa
co może zrobić rodząca: co może zrobić partner: co może zrobić rodząca: co może zrobić partner:
co może zrobić rodząca: co może zrobić partner: co może zrobić rodząca: co może zrobić partner:
rozpocząć ćwiczenia obserwować skurcze wytrzymać jeszcze trochę podtrzymywać rodzącą
trwa 2 do 3,5 godz.
oddechowe oddychać głośno z oddychać na duchu
pić często rodzącą skurcze bardzo mocne oddychać głośno z
odprężać się między masować okolicę skurcze trwają 60-90 rodzącą
skurczami krzyżową
sekund
zmieniać często pozycję przemywać twarz
skurcze co 2 3 min.
często oddawać mocz rodzącej
całkowite rozwarcie
ewentualnie poprosić
szyjki do 10cm
o środki przeciwbólowe
parcie na stolec
drżenie i skurcze nóg
poród  II okres
poród  II okres
faza parcia faza parcia  pozycje wertykalne
faza parcia faza parcia  pozycje wertykalne
faza parcia i urodzenia dziecka
faza parcia i urodzenia dziecka
średni czas trwania 0,5-1 godzina
skurcze regularne
skurcze trwajÄ… 60-90 sekund
skurcze co 2 5 min.
parcie na stolec
rodząca może:
przyjąć odpowiednią pozycję do
parcia
nie przerywać parcia
odpoczywać między skurczami
partner może:
pozycja kolankowa pozycja kuczna pozycja klęczna
podtrzymywać rodzącą na duchu
podpierać plecy podczas parcia
zasady przyznawania punktów w skali zasady przyznawania punktów w skali
zasady przyznawania punktów w skali zasady przyznawania punktów w skali
poród  III okres
poród  III okres
APGAR APGAR
APGAR APGAR
faza urodzenia łożyska (popłodu)
faza urodzenia łożyska (popłodu)
1 punkt 2 punkty
O punktów 1 punkt 2 punkty
O punktów
punkty
punkty
średni czas trwania od 5 min do 0,5 godz.
objaw
objaw
skurcze Å‚agodne
0 1 2 zabarwienie skóry
0 1 2 zabarwienie skóry
skurcze trwajÄ… 60 sekund
rodząca może: czynność serca niewykrywalna poniżej 100/minutę powyżej 100/minutę
czynność serca
przyjąć odpowiednią pozycję do parcia puls serca
puls serca
pomóc w urodzeniu łożyska oddychanie brak wolne nieregularne prawidłowe (krzyk)
oddychanie
reakcja na ból -
trzymać dziecko i cieszyć się reakcja na ból -
słabe ruchy
grymas
grymas
podziękować partnerowi
napięcie mięśni wiotkość pełna ruchliwość
napięcie mięśni
kończyn
partner może:
reakcja na lekki
reakcja na lekki
podtrzymywać rodzącą na duchu
brak grymas krzyk
napięcie mięśniowe
napięcie mięśniowe
ból
ból
chwalić partnerkę
tulić dziecko zabarwienie tułów różowy,
zabarwienie
blade lub sine różowe
kończyny sine
przytulić partnerkę skóry
skóry
oddychanie
oddychanie
brak oddechu wolny, słaby silny, krzyk
3
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
czynności po porodzie
czynności po porodzie
czynności po porodzie czynności po porodzie
czynności po porodzie czynności po porodzie
alternatywne techniki porodu alternatywne techniki porodu
alternatywne techniki porodu alternatywne techniki porodu
czynności po porodzie
czynności po porodzie
poród rodzinny poród w domu
poród rodzinny poród w domu
poród w pokoju urodzeń (rooming-in)
pod opiekÄ… wykwalifikowanych
poród oraz cały szpitalny
pielęgniarek  położnych;
pobyt rodziców i noworodka
długotrwały, indywidualny
w jednym pokoju w szpitalu;
kontakt z matkÄ… przed,
domowa, relaksujÄ…ca
w trakcie i po porodzie;
|atmosfera  własny pokój
bezpieczne, znane
z łazienką, krzesło
środowisko;
do rodzenia i inne pomoce;
niebezpieczeństwa: brak
stała obecność partnera;
właściwej opieki w przypadku
nagłych komplikacji;
alternatywne techniki porodu alternatywne techniki porodu
alternatywne techniki porodu alternatywne techniki porodu
sposoby ułożenia płodu
sposoby ułożenia płodu
poród w wodzie cesarskie cięcie
poród w wodzie cesarskie cięcie
temperatura w wannie 36-37 stopni C
poród przez chirurgiczne cięcie jamy
temperatura w pokoju 26 stopni C brzusznej i ściany macicy;
zalety: niebezpieczeństwo: infekcje
relaks, pooperacyjne, dłuższy powrót do
zdrowia po porodzie;
krótszy poród: szybsze rozszerzanie
siÄ™ szyjki, rozluz
nione mięśnie macicy
wskazania:
i krocza;
ułożenie pośladkowe/stópkowe;
rzadsze nacięcie krocza,
przodujące/ odklejające się łożysko;
noworodek rodzi się do środowiska
nadmierna wielkość główki w stos.
mu bliskiego;
do kanału rodnego;
przeciwwskazania:
niedotlenienie płodu;
ciąża wysokiego ryzyka,
zakażenie matki wirusem
duże dziecko,
opryszczki, HIV, paciorkowcem,
zaburzenie tętna płodu, krwawienie, cukrzyca itp.
choroby układu krążenia,
przenoszenie o 2 lub więcej tygodnie,
nadciśnienie/niedociśnienie matki ułożenie podłużne
brak akcji porodowej; ułożenie główkowe ułożenie poprzeczne
duża wada wzroku pośladkowe
4
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
depresja poporodowa
depresja poporodowa
metody znieczulenia depresja trzeciego dnia   baby blues
metody znieczulenia depresja trzeciego dnia   baby blues
dotyczy 10  20 % kobiet po porodzie
dotyczy 10  20 % kobiet po porodzie
dotyczy 25  85 % kobiet po porodzie
dotyczy 25  85 % kobiet po porodzie
znieczulenie farmakologiczne:
znieczulenie farmakologiczne pojawia się w ciągu 6 miesięcy po porodzie (głównie w 1 miesiącu)
pojawia się w ciągu 6 miesięcy po porodzie (głównie w 1 miesiącu)
pojawia siÄ™ w 3-4 dobie po porodzie
pojawia siÄ™ w 3-4 dobie po porodzie
leki przeciwbólowe (demerol) i uspokajające (valium,
przyczyny
przyczyny
objawy
objawy
torazyna) w I stadium porodu;
przyczyny
przyczyny układ hormonalny  spadek
emocjonalne motywacyjne
znieczulenie w fazie przejściowej lub w II stadium:
zmiany hormonalne w organizmie matki poziomu estrogenów, wzrost
smutek, obniżony nastrój
bierność
zewnątrzoponowe - od pasa w dół, nakłucie
zewnÄ…trzoponowe
poziomu prolaktyny;
ból krocza po porodzie i piersi produkujących zbyt wiele pokarmu
niezdolność do przeżywania
brak inicjatywy
lędz
wiowego odcinka pleców i podanie środka
pobyt w szpitalu, zmiana trybu życia radości
ciąża niechciana,
znieczulającego do osłonek otaczających rdzeń niemożność
trudności w sprawowaniu opieki nad dzieckiem
nadmierny lęk nieplanowana
kręgowy podjęcia prostych
agresja wobec dziecka
decyzji
wysoki poziom lęku w trakcie
podpajęczynówkowe
podpajęczynówkowe
 mechaniczne zajmowanie
objawy
objawy
ciąży
ogólne  dożylne podanie środka znieczulającego, się dzieckiem
ogólne
niepewność, lęk
somatyczne brak wsparcia ze strony
następuje utrata świadomości poznawcze
napięcie w kontaktach z dzieckiem
partnera i/lub rodziny
kłopoty z apetytem
niska samoocena jako matki
miejscowe- wstrzyknięcie środka znieczulającego huśtawka emocjonalna
miejscowe
bezpośrednio do operowanych tkanek, stosuje się poczucie niekompetencji i kłopoty ze snem duża liczba i intensywność
obniżony nastrój
nie radzenia sobie
zmian w trakcie ciąży:
przy szyciu krocza. ciągłe zmęczenie
poczucie zagubienia
obwinianie się za wszystko przeprowadzki, kłopoty w
naturalne metody zmniejszania bólu  oddech, masaż, poczucie niekompetencji w wykonywaniu wielu czynności przy dziecku
naturalne metody
 czarne widzenie pracy, śmierć bliskiej osoby itd.
woda, obecność bliskiej osoby; zniecierpliwienie
przyszłości
płaczliwość
ojcowie też mają depresję!
wygląd noworodka  głowa
wygląd noworodka  głowa
noworodek  układ pokarmowy
noworodek  układ pokarmowy
wydaje się zbyt duża i ciężka w stosunku do tak
duża i ciężka
drobnego ciałka
w jelitach jest smółka  strawione lanugo i
smółka
martwe komórki, które dziecko połyka z wodami
w chwili porodu jej wielkość odpowiada 1/4
1/4
płodowymi; stanowi pierwsze odchody
długości tułowia, w wieku dwóch lat - 1/5, a w 18
długości tułowia
noworodka; ma ciemnozielony kolor z powodu
roku życia - jedynie 1/8.
obecności żółci z wątroby
pierÅ› wytwarza siarÄ™
noworodek pierÅ› wytwarza w 1.- 4. dobie siarÄ™, od 4. do ok.
noworodek
21. doby - mleko przejściowe, od 21. doby - mleko
mleko przejściowe mleko
dojrzałe, około 700 ml. na dobę
dojrzałe,
wygląd noworodka  głowa wygląd noworodka  oczy
wygląd noworodka  głowa wygląd noworodka  oczy
wygląd noworodka  głowa
wygląd noworodka  głowa
ciemiÄ…czka
ciemiÄ…czka
czerwone, zapuchnięte z powodu olbrzymiego
czerwone, zapuchnięte
w chwili porodu czaszka zbudowana
czaszka
rzadko głowa idealnie
ciśnienia podczas porodu (krwotok
jest z chrzÄ…stek oddzielonych od siebie
z chrzÄ…stek
podspojówkowy); obrzmienie znika po kilku
okrągła, nacisk na nią w
strefami "miękkimi
dniach;
trakcie porodu i większe z tych "miękkich" obszarów,
"miękkich" obszarów
pokryte grubą błoną, to ciemiączka często skośne; powodem są fałdy skórne w
to ciemiÄ…czka
przemieszczenie kości skośne
są zasadniczo dwa: jedno z przodu wewnętrznych kącikach oczu; zjawisko
jedno z przodu
czaszki w celu ochrony
(kształt rombu) i jedno z tyłu głowy prawidłowe, powinno ustępować w miarę upływu
jedno z tyłu głowy
mózgu zwykle prowadzi
czasu;
(kształt trójkąta)
do okresowego
okresowego
podczas porodu chrzÄ…stki zwierajÄ…
podczas porodu zwierajÄ…
jeżeli skośność się utrzymuje mimo upływu 3
odkształcenia, obrzęków
odkształcenia, obrzęków
się, aby ochronić mózg przed
siÄ™
miesięcy, należy zasięgnąć porady lekarza
uszkodzeniem
tylne ciemiączko zanika ok. 6 mż,
tylne zanika ok. 6 mż
przednie  12-18 mż
przednie  12-18 mż
5
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
wygląd noworodka  skóra
wygląd noworodka  skóra
wyglÄ…d noworodka  oczy
wyglÄ…d noworodka  oczy
wyglÄ…d noworodka  oczy
wyglÄ…d noworodka  oczy
meszek (lanugo) często pokrywa ciało noworodka
lanugo
u dzieci rasy białej (różnice rasowe) w chwili urodzenia  to zjawisko normalne i
owłosienie zanika zwykle po 1-2 tygodniach
po porodzie oczy niebieskie lub szare
niebieskie lub szare
kolor zmienia się i ustala ok. 3-6 m.ż
jeśli od razu ciemne  kolor pozostaje
kłopoty z koordynacją wzroku i ustalaniem
go w jednym punkcie  zez normalny przez
zez przez
pierwsze 3 mż
pierwsze 3 mż
najlepszy punkt ogniskowy w odległości 20-
25 cm.
wygląd noworodka  skóra wygląd noworodka  skóra
wygląd noworodka  skóra wygląd noworodka  skóra
skórę w chwili porodu pokrywa biała, śliska
substancja zwana mazią płodową  jest to naturalna
mazią płodową
ochrona przed drobnymi infekcjami skóry i
powinno się jej pozwolić wniknąć w skórę w sposób
naturalny, co trwa kilka dni
zmienne zabarwienie skóry: ręce i/lub stopy
zmienne zabarwienie skóry
noworodka są niebieskawe, czasem górna połowa
ciała jest bledsza niż dolna  przyczyną jest nie w
pełni dojrzały układ krążenia  niestabilność
powierzchniowego krążenia krwi
wygląd noworodka  skóra wygląd noworodka  cechy płciowe wygląd noworodka  pępek
wygląd noworodka  skóra wygląd noworodka  cechy płciowe wygląd noworodka  pępek
pępowina zostaje bezboleśnie odcięta
żółtaczka fizjologiczna  nadmierne stężenie bilirubiny z
żółtaczka fizjologiczna
lekkie obrzmienie piersi noworodków obu płci jest zupełnie
obrzmienie piersi
rozpadu czerwonych krwinek  przejaw niedojrzałości zaleca się odczekanie, aż pępowina
wątroby; występuje u 60 % noworodków donoszonych i 80% naturalne  napływ estrogenów przeznaczonych dla
przestanie tętnić
wcześniaków; pojawia się w 1-3 dobie życia, ustępuje po 1-2
organizmu matki; zanika w pierwszych tyg. życia;
najpierw dokonuje siÄ™ podwiÄ…zania, a
tyg.
piersi noworodka mogą zawierać małe ilości mleka ( mleko
mleko
następnie cięcia, zostawiając 7-10
u dzieci niedożywionych w łonie matki lub z przenoszonej
u dzieci niedożywionych
czarownic :&)
:&
czarownic :&
:&
centymetrowy kikut
ciąży prawdopodobnie będzie pomarszczona
pomarszczona
genitalia  zarówno chłopców, jak i dziewczynek  w chwili
genitalia
fioletowa barwa przeciwbakteryjny
niektóre dzieci rodzą się z suchą, łuszczącą się skórą,
porodu mają większe proporcje w porównaniu do reszty
większe
roztwór gencjany;
pokrywającą dłonie lub podeszwy stóp  nie jest to egzema i
egzema
ciała niż w póz
niejszych etapach rozwoju;
kikut w ciÄ…gu 10 dni kurczy siÄ™
ustÄ…pi po kilku dniach
pochwa i moszna lekko zaczerwienione, jakby w stanie
pochwa i moszna zaczerwienione
i odpada
powszechne są czerwone lub niebieskie plamy, małe białe
czerwone lub niebieskie plamy
zapalnym - efekt obecności matczynych hormonów;
czasem w pobliżu pępka tworzy się
plamki (prosaki)
u dziewczynek wydzielina z pochwy, czasem z krwiÄ… 
małe wybrzuszenie - przepuklina
niebieskie  plamy mongolskie  okresowe gromadzenie
plamy mongolskie
 miesiączka noworodków ;
miesiączka noworodków
pępkowa; ustępuje w ciągu pierwszego
pigmentu pod skórą
u chłopców wzwód prącia przed oddaniem moczu; napletek
wzwód prącia
roku
wszystkie zmiany na skórze zwykle ustępują w ciągu
wszystkie zmiany na skórze zwykle ustępują w ciągu
przyrośnięty do żołędzi do ok. 5 r.ż.
krew pępowinowa
miesiÄ…ca
miesiÄ…ca
6
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
wygląd noworodka  pępek aktywność noworodka
wygląd noworodka  pępek aktywność noworodka
wcześniaki  tzw. grupa ryzyka
wcześniaki  tzw. grupa ryzyka
pępowina zostaje bezboleśnie odcięta stan charakterystyka
zaleca się odczekanie, aż pępowina urodzone przed 37 tygodniem
przed 37 tygodniem
regularny oddech, oczy zamknięte nie poruszają się, brak
głęboki sen
głęboki sen
przestanie tętnić aktywności poza okazjonalnymi drgnięciami ciąży
ciąży
najpierw dokonuje siÄ™ podwiÄ…zania,
niska waga urodzeniowa
oczy zamknięte, można zaobserwować szybkie ruchy gałek niska waga urodzeniowa 
a następnie cięcia, zostawiając 7-10
lekki sen ocznych, niski poziom aktywności, ruchy łagodniejsze niż w
lekki sen do 2,5 kg (bez powikłań
centymetrowy kikut śnie głębokim, oddech może być nieregularny
ciążowych)
fioletowa barwa przeciwbakteryjny
oczy otwarte lub zamknięte, ale otwarte są nieprzytomne,
niewielka długość ciała 
niewielka długość ciała
drzemanie
roztwór gencjany; drzemanie opóz
nione reakcje na bodz
ce, stymulacja może spowodować
poniżej 47 cm
zmianę stanu, poziom aktywności ulega zmianom
kikut w ciÄ…gu 10 dni kurczy siÄ™
minimum konieczne do
bierne
i odpada bierne oczy otwarte i przytomne, uwaga skupiona na bodz
cach,
przeżycia to 500-600 gram lub
względnie niski poziom aktywności
czuwanie
czasem w pobliżu pępka tworzy się czuwanie
23 tygodnie ciąży;
małe wybrzuszenie - przepuklina
oczy otwarte, wysoki poziom aktywności, mogą pojawić się
aktywne
aktywne
krótkie okresy marudzenia, dziecko reaguje na bodz
ce stopień niedojrzałości można
pępkowa; ustępuje w ciągu
czuwanie
czuwanie
wzdrygajÄ…c siÄ™ lub wykonujÄ…c ruchy
rozpoznać po zewnętrznych
pierwszego roku
intensywny płacz, trudny do opanowania, wysoki poziom cechach fizycznych
krew pępowinowa
płacz
płacz
aktywności ruchowej
wcześniaki  tzw. grupa ryzyka wcześniaki  tzw. grupa ryzyka
wcześniaki  tzw. grupa ryzyka wcześniaki  tzw. grupa ryzyka
wcześniaki - zaburzenia
wcześniaki - zaburzenia
pomarszczona, zaczerwieniona skóra  brak
brak
niedojrzałość narządów wewnętrznych
niedojrzałość narządów wewnętrznych
podściółki tłuszczowej, naczynia krwionośne
podściółki tłuszczowej
termoregulacja:
termoregulacja:
nie wszystkie odruchy
prześwitują przez skórę, całe ciało pokryte nie wszystkie odruchy wykształcone
puszystymi włoskami
niedobór tkanki tłuszczowej
niedobór tkanki tłuszczowej
trudne do uspokojenia
miękkie małżowiny uszne, niewykształcone
miękkie małżowiny uszne
chrzÄ…stki
różnice między wcześniakami i dziećmi
różnice
brak brwi
brak brwi
urodzonymi o czasie zanikają ok. 1 rż
zanikają ok. 1 rż
słabo wykształcone bruzdy na podeszwach
czasem przedłuża się słabsza zdolność
czasem słabsza zdolność
cienkie paznokcie nie osiągnęły jeszcze opuszek
cienkie paznokcie
koncentracji uwagi i słabsza pamięć (do
koncentracji pamięć
palców
młodszego wieku szkolnego)
dziewczynki  niedorozwój warg sromowych,
niedorozwój warg sromowych
chłopcy  niedorozwój jąder
niedorozwój jąder
wcześniaki - zaburzenia
wcześniaki - zaburzenia
wcześniaki - zaburzenia
wcześniaki - zaburzenia
wcześniaki
wcześniaki
odżywianie:
odżywianie:
oddychanie:
oddychanie:
brak odruchu ssania;
brak odruchu ssania
ZZO  zespół zaburzeń oddychania  brak
ZZO  zespół zaburzeń oddychania
surfaktantu zapobiegającego zapadaniu się trudności z koordynacją czynności ssania, oddychania
koordynacjÄ… ssania, oddychania
pęcherzyków płucnych; i połykania;
i połykania;
oddech nieregularny  naprzemiennie płytki i głęboki; hipoglikemia  obniżony poziom glukozy we krwi -
oddech nieregularny hipoglikemia
brak rezerw glikogenu w wÄ…trobie;
bezdechy  niedorozwój ośrodka oddechowego w
bezdechy
mózgu; martwicze zapalenie jelit  zakażenie ściany jelita 
martwicze zapalenie jelit
podrażnienie, obrzęk i w konsekwencji martwica
przetrwały przewód tętniczy  niezamknięcie się
przetrwały przewód tętniczy
fragmentu jelita;
przewodu łączącego w życiu płodowym tętnicę płucną
z aortą - nadmierny dopływ krwi do płuc
7
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
wrodzone odruchy noworodkowe powinny stopniowo zanikać
wrodzone odruchy noworodkowe powinny stopniowo zanikać
odruchy noworodka
odruchy noworodka między drugim a szóstym miesiącem życia
między drugim a szóstym miesiącem życia
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruch chwytania  po dotknięciu wnętrza dłoni, paluszki zacisną
odruch chwytania
siÄ™ mocno
odruchy bezwarunkowe noworodka można odruch Moro  dziecko rozprostowuje gwałtownie rączki, nóżki,
odruchy bezwarunkowe odruch Moro
paluszki, napręża się i wygina łukowato plecki, główkę odrzuca do
podzielić na : tyłu, a następnie wraca do poprzedniej pozycji
odruch automatycznego chodzenia  noworodek podtrzymywany
odruch automatycznego chodzenia
odruch chwytania 
pod paszkami w pozycji pionowej, będzie poruszał nóżkami, jakby odruch chwytania
odruchy wspólne dla noworodka i
wspólne
próbował chodzić
po dotknięciu
odruch podporowy  noworodek podtrzymywany pod paszkami,
człowieka dorosłego odruch podporowy
stópki oparte na twardym podłożu  automatyczne wyprostowanie wnętrza dłoni,
nóżek
odruchy normalne u noworodka i paluszki zacisnÄ… siÄ™
normalne u noworodka
odruch pełzania  dziecko na brzuszku, po podparciu stópek,
odruch pełzania
podkurcza rączki i nóżki i wykona skok do przodu mocno
niemowlęcia, a patologiczne u człowieka
patologiczne u
odruch ssania  jeżeli włożymy noworodkowi do ust palec do ust 
odruch ssania
automatycznie zacznie ssać
dorosłego
dorosłego
odruch Rootinga (poszukiwawczy)  przy potarciu policzka,
odruch Rootinga
instynktownie odwróci główkę w poszukiwaniu piersi
odruchy występujące tylko u noworodka
tylko u noworodka
odruch Babińskiego  po dotknięciu stópki od pięty do palców 
odruch Babińskiego
wykrzywia ją do środka, a paluszki rozprostowuje
odruch Galanta  jeżeli przytrzymamy noworodka na jednej ręce i
odruch Galanta
delikatnie pobudzimy w okolicy lędz
wiowej  wypnie pupÄ™ w
kierunku, z którego padł bodziec
odruchy noworodka odruchy noworodka odruchy noworodka
odruchy noworodka odruchy noworodka odruchy noworodka
odruch Rootinga odruch Rootinga odruch ssania  jeżeli
odruch Rootinga odruch Rootinga odruch ssania
(poszukiwawczy)  przy (poszukiwawczy)  przy
(poszukiwawczy) (poszukiwawczy)
włożymy noworodkowi
potarciu policzka, potarciu policzka,
do ust palec do ust 
instynktownie odwróci instynktownie odwróci
automatycznie zacznie
główkę w poszukiwaniu główkę w poszukiwaniu
ssać
piersi piersi
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruchy noworodka odruchy noworodka
odruchy noworodka odruchy noworodka
odruch Babińskiego
odruch Babińskiego
odruch Moro  odruch Moro 
odruch Moro odruch Moro
dziecko rozprostowuje dziecko rozprostowuje
po dotknięciu stópki
gwałtownie rączki, gwałtownie rączki,
od pięty do palców 
nóżki, paluszki, nóżki, paluszki,
wykrzywia jÄ… do
napręża się i wygina napręża się i wygina
środka, a paluszki
Å‚ukowato plecki, Å‚ukowato plecki,
rozprostowuje
główkę odrzuca do główkę odrzuca do
tyłu, a następnie wraca tyłu, a następnie wraca
do poprzedniej pozycji do poprzedniej pozycji
8
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruchy noworodka
odruch podporowy 
odruch podporowy
" odruch Galanta - jeżeli
" odruch Galanta
noworodek
odruch automatycznego
odruch automatycznego
przytrzymamy
podtrzymywany pod
chodzenia  noworodek
chodzenia
noworodka na jednej
pachami, stópki oparte
podtrzymywany pod
na twardym podłożu  ręce i delikatnie
pachami w pozycji
automatyczne prostuje pobudzimy w okolicy
pionowej, będzie
nóżki
lędz
wiowej  wypnie
poruszał nóżkami, jakby
pupÄ™ w kierunku, z
próbował chodzić
którego padł bodziec
eksperymenty na noworodkach :&
:&
:&
eksperymenty na noworodkach :&
:&
:&
:&
:&
prawa rozwoju psychoruchowego
prawa rozwoju psychoruchowego
zmysł wzroku
zmysł wzroku
reaguje na zmianę intensywności światła  otwiera
oczy w ciemności zamyka przy ostrym świetle
cefalokaudalne  rozwój postępuje
cefalokaudalne
po urodzeniu dziecko rozróżnia powierzchnie szarą od
od części głowowej przez tułowiową
od części głowowej
pasków biało-czarnych 2,5 cm
do nożnej
do nożnej
słaba ostrość wzroku pomaga noworodkowi uniknąć
nadmiernej stymulacji
proksymodystalne  zmiany postępują
proksymodystalne
do 3 miesiÄ…ca niemowlÄ™ widzi tylko przedmioty w
od osi podłużnej ciała na boki
od osi podłużnej ciała na boki
bliskiej odległości 21 cm
skłonność do skupiania się na brzegach przedmiotów
Å‚okciowo-promieniowe  w osi poprzecznej
Å‚okciowo-promieniowe
(skupienie wzroku na brzegu twarzy następnie
ciała rozwój przebiega od małego palca
od małego palca
przenosi wzrok na wewnętrzne elementy, najwcześniej
skupia siÄ™ na oczach, potem oczy nos, na koniec oczy
do kciuka
do kciuka
nos usta)
zmysł wzroku
zmysł wzroku
zmysł wzroku zmysł słuchu
zmysł wzroku zmysł słuchu
noworodek nie jest zdolny do utrzymania obojga oczu noworodki odróżniają czerwony od zielonego, 3 przez pierwszy miesiąc totalny chaos
na jednym przedmiocie, prawa połowa lewego oka i miesiące odróżnia 4 kolory, w wieku ok. 4 miesięcy
noworodek słyszy słabiej, bo ucho zewnętrzne jest
lewa prawego widzi niewiele albo i nic, niewielki kąt dzieci wykazują już zasadniczo taką samą wrażliwość niewielkie i nieskutecznie zbiera dz
więk, zatkane jest
widzenia gęstą mazią płodową, która znika po tygodniu lub
na barwy jak dorośli  badanie Cook
póz
niej
nie widzi zatem w trójwymiarze
percepcja ma charakter intermodalny  współdziałanie
najcichszy dz
więk słyszany przez noworodka jest 4
wzroku i słuchu pojawia się ok. 2 miesiąca
miedzy 3-5 miesiÄ…cem pojawia siÄ™ widzenie
razy głośniejszy niż ten, który słyszy dorosły-badanie za
(koordynacja słuchowo-ruchowa ma znaczenie przy
stereoskopowo-binokularne zapewniajÄ…ce widzenie
pomocą białego szumu
głębi (ważne wczesne doświadczenia bo ograniczony nauce mowy)
noworodki wyróżniają ogólny kierunek, z którego
okres wrażliwości w którym komórki układu
6-8 widzi głębię i fakturę
pochodzi dz
więk zwracają głowę i oczy w kierunku
wzrokowego dostrajajÄ… siÄ™ do widzenia binokularnego)
12 mies.  ostrość wzroku dorównuje dorosłemu z
ródła dz
więku jeśli jest on względnie trwały ale robią
plamka żółta u noworodka jest jeszcze niedojrzała, jej
to dopiero po 6-12 sek  badanie Clifton
ważne wspomaganie widzenia i wykrywanie wad
średnica jest dwukrotnie większa niż u dorosłego i
występują na niej nie tylko czopki
9
psychologia rozwoju, dr Małgorzata Lipowska
zmysł słuchu zmysł smaku
zmysł słuchu zmysł smaku
eksperyment Steinera  badanie nad ekspresjÄ…
w 4 miesiącu dziecko potrafi już zlokalizować dz
więk
mimiczną pod wpływem wrażeń smakowych i
nawet w ciemności
węchowych  noworodki reagują tak samo jak dorośli
rozpoznaje glos matki
słony nie wywołuje zmian mimicznych - wody płodowe
zawierają dużo jonów sodowych które wywołują
niemowlęta wykazują szczególną wrażliwość na te
wrażenie smaku słonego, w rezultacie dziecko adaptuje
cechy dz
więku które są ważne dla percepcji języka -
siÄ™ do tego smaku
zdolność do rozróżniania fonemów
układ trójdzielny i zmysł powonienia wydają się
w ciągu pierwszych 6 miesięcy życia dziecko jest w
funkcjonować tak jak u dorosłych
stanie różnicować dz
więki mowy innego niż ojczysty
układ trójdzielny odpowiada za zmysł równowagi
język ale w ciągu następnych 6 miesięcy ta chemicznej czyli np. za odbieranie ostrości smaku
umiejętność zanika
sam płacz bywa zaraz
liwy
zmysł węchu dotyk
zmysł węchu dotyk
noworodki są mniej wrażliwe na ból - najsłabszy
Steiner  noworodki po kilku godzinach życia
prąd wyczuwalny jest 3 razy słabszy niż ten co
krzywiły się na zapach zgnilizny a uśmiechały
wyczuwa dorosły
na zapach przyjemny
zwraca głowę w kierunku dotykanego policzka
odwracanie głowy w kierunku biustonosza
prawa strona ciała bardziej wrażliwa
matki
percepcja dotykowa, pod koniec 1 roku niemowlÄ™
jest zdolne do rozpoznania przedmiotu
wykorzystując wyłącznie dotyk
dotyk stanowi ważną rolę w rozwoju społecznym i
jest wykorzystywany w aktywności eksploracyjnej
zmysł równowagi
zmysł równowagi
zmysł równowagi
zmysł równowagi
narządem zmysłu równowagi jest układ
zmysł równowagi osiąga pełną dojrzałość dopiero,
przedsionkowy, którego głównym organem jest ucho
gdy dziecko zaczyna pełzać i raczkować
wewnętrzne
noworodki wykazują wrażliwość na stymulacje
układ przedsionkowy osiąga dojrzałość jako pierwszy
narządu równowagi reagują na zmianę pozycje ciała
ze wszystkich układów zmysłowych (organy zmysłu
i ruchu (uspokajający efekt kołysania i bujania
równowagi w uchu wew. są dojrzale pod wzgl.
płaczących dzieci)
kształtu a także częściowo pod wzgl. unerwienia już w
8 tyg. ciąży a w 6 mies. mają już ostateczne rozmiary i
zmysł równowagi współpracuje ze zmysłem wzroku
są całkowicie unerwione, jako jedyne osiągają
badanie dotyczące związków pomiędzy czuciem
dojrzałą formę w czasie życia płodowego)
równowagi i percepcja wzrokową - zwyciężały
układ przedsionkowy jest jednak słabo połączony z
doznania wzrokowe (13  16 mies. dzieci często
innymi układami zmysłowymi więc ogólnie zmysł
upadały do tylu podczas wrażenia że się poruszają)
równowagi funkcjonuje słabo
10