u Rozdział!. Charakterystyka koncepcji zarządzania wartością klienta
Przejście od tradycyjnej do nowoczesnej gospodarki było związane z wieloma konsekwencjami dla firm, rynków i klientów1 2 3, środkiem ciężkości w tradycyjnej gospodarce była produkcja masowa oparta na zasobach materialnych. Firmy opierały swoje strategie na pionowej integracji działań dostawczych i produkcyjnych, na badaniach umożliwiających tworzenie coraz doskonalszych produktów oraz na dominującej pozycji rynkowej gwarantującej korzyści skali-. Strategie firm były formułowane zgodnie z koncepcją M. Portera w dążeniu do niskich kosztów wynikających z korzyści efektu skali lub wyróżnienia produktów^. Pozycja w' sektorze determinowała rówmież zw'rot z inwestycji. Długotrwałe, rentowme relacje z klientami nie byty w' centrum uw'agi firm - liczył się dla nich masowy rynek zbytu absorbujący masow-e, najczęściej jednolite produkty. Sukces był upatrywany w' zwiększaniu wielkości sprzedaży pozwalającej na dalsze obniżanie kosztów'.
Wraz z przechodzeniem do nowfoczesnej gospodarki znaczenia nabierał klient i jego potrzeby. To wiaśnie klienci na wielu rynkach stają się najw'ażniejszym aktorem weryfikującym oferty firm. Kreacja w'artości w firmie powinna być w'ówfczas postrzegana przez pryzmat satysfakcji i lojalności klienta oraz rentowmości odnoszonej nie do procesów' produkcyjnych ani pojedynczych transakcji, ale do całości relacji firmy z klientem.
Czynnikiem przyczyniającym się do postrzegania klientów' jako zasobu firmy, a tym samym zwiększającym racjonalność zarządzania wartością klienta, były rówmież zmiany technologiczne. Rozwrój technologii teleinformatycznych znacząco ułatwił komunikację z klientem, gromadzenie i przctw'arzanie danych o nim. Konsekwencją rozweju technologii i upatrywania w niej środka do rozwiązania problemów' firmy była popularność w'drożeń systemów' CRM (Customer Relationship Management - zarządzanie relacji z klientami). Systemy te umożliwiają firmom szybszą reakcję na zmiany upodobań odbiorców', prowadząc do zwiększenia przychodu, retencji klientów' oraz redukcji kosztów' marketingowych4. Po swoistej modzie na
Dla uproszczenia przyjęto dychotomiczny podział faz rozwoju rynku na etap marketingu masowego i zarządzania wartością klienta.
R. Wisc, P. Baumgartner, Bliżej klienta. Warunek osiągnięcia zysków w przemyśle, „Harvard Business Rcvicw Polska" 2005. nr 9(31).
M. Porter, Przewaga konkurencyjna. Osiąganie i utrzymywanie lepszych wyników, Helion, Gliwice 2006, s. 37.
D.K. Rigby, D. Ledingham, Systemy CRM mogą być efektywne, „Harvard Business Rcview Polska" 2005, nr4(26).